Công nghệ sẽ giúp chúng ta phòng, chống tham nhũng

Tham nhũng là vấn đề nhức nhối của tất cả các quốc gia trên thế giới. Ngoài những biện pháp phòng, chống và hình phạt cho tội phạm tham nhũng mà các quốc gia đang áp dụng thì việc sử dụng các công nghệ mới có thể đem lại hiệu quả nhất định cho cuộc chiến cam go này.

Với nỗ lực phòng, chống tham nhũng, nhiều công nghệ mới đã được sử dụng tạo thuận lợi cho việc báo cáo các biểu hiện tham nhũng và cung cấp quyền truy cập thông tin chính thức. Điều này giúp các cơ quan chức năng theo dõi hiệu quả và toàn vẹn các hoạt động chính trị, xã hội của mỗi quốc gia, đồng thời tăng tính minh bạch của các thông tin tài chính. Công nghệ thông tin và truyền thông còn hỗ trợ các nỗ lực vận động người dân phòng và chống tham nhũng.

Trong thập kỷ qua, các chính phủ đã đưa ra ngày càng nhiều sáng kiến của chính phủ điện tử, trong đó những công nghệ báo cáo cung cấp các kênh mới hiệu quả hơn giúp phát hiện các trường hợp lạm dụng công quỹ, tham nhũng và tạo điều kiện cho việc khiếu nại. Các báo cáo có thể được thực hiện thông qua các trang web, đường dây nóng hoặc các ứng dụng ngay trên điện thoại thông minh nhằm kịp thời tổng hợp các ghi nhận của công dân về các hành vi tham nhũng.

Giao diện của trang web báo cáo tham nhũng Ipaidabribe.com 

Một trong những trang web giúp công dân báo cáo về tham nhũng là Ipaidabride.com của Ấn Độ. Thông qua trang web này, các công dân Ấn Độ có thể báo cáo về bản chất, số lượng, loại hành vi, vị trí, tần suất và giá trị của các hành vi tham nhũng mà họ đã trải qua trong thực tế.

Ipaidabribe.com đã nhận được 22.500 báo cáo trong giai đoạn 2010-2012, một số trong đó đã được giới truyền thông điều tra và dẫn đến những vụ bắt giữ và kết án nghiêm trọng. Sáng kiến này bắt đầu được phát triển ở Ấn Độ nhưng nay đã được nhân rộng tại các quốc gia như Hy Lạp, Kenya, Zimbabwe và Pakistan. 

Tổ chức Minh bạch Quốc tế đã mở hơn 50 trung tâm tư vấn pháp lý và hỗ trợ pháp lý (ALAC) kể từ năm 2000 để tiếp nhận các khiếu nại của công dân về các hành vi tham nhũng trên thế giới. Tổ chức Minh bạch Quốc tế (TI) tại Macedonia đã cho ra mắt nền tảng báo cáo trực tuyến có tên Draw A Red Line - cho phép các cá nhân trải qua hoặc chứng kiến những hành vi tham nhũng báo cáo bằng cách gửi tin nhắn SMS từ điện thoại di động, gửi email, sử dụng mẫu trên trang web hay qua mạng xã hội Twitter hoặc bằng cách gọi điện thoại.

Các báo cáo sau đó được nhân viên của TI Macedonia xác minh và chuyển đến các cơ quan, tổ chức có liên quan. Một số nền tảng báo cáo toàn cầu cũng đã được phát triển trong những năm gần đây, điển hình như BRIBEline là một trang web báo cáo bằng 21 ngôn ngữ được hãng TRACE xây dựng. BRIBEline thu thập thông tin thông qua các khiếu nại nặc danh về các khoản hối lộ có liên quan đến chính phủ, tổ chức quốc tế, lực lượng an ninh, doanh nghiệp nhà nước… trên toàn thế giới.

Theo hãng tin Reuters, mới đây, Nga đang sử dụng robot phục vụ tiếp dân tại cơ quan công quyền. Robot có thiết kế giống như một nữ thư ký đang phục vụ người dân tại thành phố Perm, cách thủ đô Moscow khoảng hơn 1.000 km.

Robot có thể đảm nhiệm xác thực việc một cá nhân có tiền án hoặc từng sử dụng ma túy hay không. Đây là những yêu cầu xác nhận được bắt buộc tại Nga để hoàn thiện một số thủ tục pháp lý.

Đáng chú ý, robot còn có thể thể hiện tới 600 biểu cảm trên gương mặt, giúp robot gần giống với con người hơn. Robot thư ký còn có thể đặt các câu hỏi cho người dân và trả lời khi được yêu cầu.

Robot "thư ký” còn có thể đặt câu hỏi và trả lời, được kết nối với máy in. Robot này có thể thay thế cho một nhân viên văn phòng hộ tịch.

Có nhiều ý kiến cho rằng, khi người dân làm việc với robot, tình trạng hối lộ và tham nhũng sẽ giảm bớt.

Có thể nói, công nghệ là một vũ khí mạnh mẽ trong cuộc chiến chống tham nhũng, điều này đã được Liên hợp quốc khẳng định. Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) cũng đặc biệt kêu gọi các quốc gia sử dụng công nghệ trong phòng, chống tham nhũng nhằm bảo vệ các nền kinh tế mới nổi vì tham nhũng thường gây nguy hại cho hòa bình và tiến bộ xã hội. Các công nghệ mới được quản lý hiệu quả có thể mang đến một thế hệ quản trị mở và sự tham gia rộng rãi của người dân.

Áp dụng công nghệ còn thúc đẩy các chính phủ cung cấp dữ liệu mở cho mọi tổ chức, cá nhân có thể tiếp cận. Việc chia sẻ công nghệ và đổi mới thông qua các công cụ như dữ liệu lớn và cơ sở hạ tầng thông tin có thể cải thiện hiệu quả phòng và chống tham nhũng.

Công nghệ dữ liệu lớn nhìn chung liên quan đến các tập dữ liệu có khối lượng lớn và phức tạp đến mức các phần mềm xử lý dữ liệu truyền thống không có khả năng thu thập, quản lý và xử lý dữ liệu trong một khoảng thời gian hợp lý. Dữ liệu lớn chủ yếu được sử dụng trong các lĩnh vực y tế công cộng, thương mại và thuế, trong đó dữ liệu được phân tích và trực quan hóa nhằm xác định xu hướng, mô hình và mối quan hệ trong khối lượng dữ liệu khổng lồ đang được sử dụng nhằm đạt được những thông tin giá trị có liên quan đến hoạt động tham nhũng.

Sự phát triển của các công nghệ như dữ liệu lớn, các ứng dụng di động, trang web có vai trò quan trọng trong việc tăng khả năng tiếp cận các nguồn thông tin và kịp thời nắm bắt được những hành vi tham nhũng do người dân cung cấp. Tuy nhiên, công nghệ sẽ không phát huy được hiệu quả nếu thiếu hành động của các chính phủ và tổ chức cũng như sự hợp tác của khu vực công và tư nhân nhằm nâng cao tính minh bạch và chống tham nhũng.

Minh Thùy (T/h)