5 xu hướng đầu tư mạo hiểm đáng chú ý trong năm 2025
Thị trường đầu tư mạo hiểm đang trải qua những thay đổi lớn do tác động từ nền kinh tế và sự phát triển của các công nghệ mới...
Dù một số công nghệ triển vọng vẫn thu hút nguồn vốn lớn, nhưng năm 2024 nhìn chung là một năm khó khăn cho lĩnh vực này, với tổng số vốn đầu tư giảm 15% so với năm trước.
Nhìn về năm 2025, Elena Volotovskaya, Giám đốc của Softline Venture Partners, cho biết trên trang Forbes rằng có một số xu hướng nổi bật đã thu hút sự chú ý của quỹ. Đáng chú ý nhất là sự gia tăng của các giao dịch lớn và việc đầu tư trở nên dễ tiếp cận hơn đối với nhiều người.
Trong quý 3/2024, các công ty đầu tư mạo hiểm lớn đã đầu tư mạnh vào các công ty khởi nghiệp AI đầy triển vọng
“Chúng ta cần xem xét cách những xu hướng này tác động đến chiến lược của các nhà đầu tư trong một môi trường phức tạp. Từ việc các "kỳ lân" (công ty khởi nghiệp trị giá trên 1 tỷ USD) ngày càng xuất hiện nhiều hơn, đến sự tồn tại của các quỹ đầu tư "zombie" (quỹ không còn hoạt động hiệu quả nhưng vẫn chưa đóng cửa), tất cả đều là những yếu tố quan trọng. Hiểu rõ những thay đổi này là điều cần thiết để các nhà đầu tư thành công trong thị trường vốn mạo hiểm đầy biến động”, ông Elena Volotovskaya nói.
Gia tăng các giao dịch lớn với các công ty kỳ lân
Chỉ một thập kỷ trước, thuật ngữ "kỳ lân" dùng để chỉ một nhóm nhỏ các công ty khởi nghiệp tư nhân được định giá 1 tỷ USD. Quay trở lại năm 2015, chỉ có khoảng 142 kỳ lân trên toàn thế giới. Tiến nhanh đến tháng 5/2024, theo CB Insights, con số đó đã tăng vọt lên hơn 1.200. Các thương vụ lớn liên quan đến các công ty này đang gia tăng và xu hướng này không có dấu hiệu chậm lại.
Ngoài ra, dữ liệu của CB Insights tiết lộ một số hectocorn - các công ty khởi nghiệp được định giá hơn 100 tỷ USD - trong số các công ty tư nhân này. Một ví dụ đáng chú ý là ByteDance, công ty Trung Quốc đứng sau ứng dụng TikTok phổ biến.
Đầu tư mạnh vào các công ty khởi nghiệp AI
Trong quý 3/2024, các công ty đầu tư mạo hiểm lớn đã đầu tư mạnh vào các công ty khởi nghiệp AI đầy triển vọng, mặc dù tổng nguồn vốn khởi nghiệp đã giảm nhẹ.
Trong khi các khoản đầu tư vào các công ty khởi nghiệp giai đoạn đầu giảm nhẹ, các công ty đầu tư mạo hiểm hàng đầu vẫn tiếp tục hỗ trợ các dự án đầy triển vọng ở các giai đoạn này. Xu hướng này nhấn mạnh rằng bất chấp những thách thức rộng lớn hơn trên thị trường, các công ty lớn vẫn nhìn thấy tiềm năng to lớn trong trí tuệ nhân tạo và đang tích cực đầu tư.
Ngành AI đã thu hút được nguồn vốn đầu tư mạo hiểm toàn cầu cao nhất vào quý 3/2024, đạt được con số ấn tượng là 18,9 tỷ USD - chiếm 28% tổng vốn đầu tư toàn cầu trong giai đoạn đó. Dòng vốn liên tục đổ vào AI làm nổi bật vị thế của công nghệ này như một lĩnh vực trọng tâm chính đối với các nhà đầu tư mạo hiểm, phản ánh sự tập trung rộng hơn vào các lĩnh vực có triển vọng tăng trưởng và đổi mới đáng kể.
Những cuộc đấu tranh của các công ty đầu tư mạo hiểm zombie
Hiện tại, đầu tư mạo hiểm đang đối mặt với nhiều khó khăn. Một số công ty đầu tư mạo hiểm vẫn hoạt động nhưng không còn khả năng thực hiện các khoản đầu tư mới hoặc phát triển thêm. Những công ty này tồn tại nhưng không tạo ra tác động đáng kể, giống như đang “đứng yên tại chỗ” - một hiện tượng được gọi là “zombie”.
Trong năm 2023, Hoa Kỳ có khoảng 15.300 nhà đầu tư mạo hiểm tích cực, nhưng đến năm 2024, con số này đã giảm xuống chỉ còn hơn 11.400. Điều này cho thấy số lượng nhà đầu tư tích cực trên thị trường đã giảm đáng kể. Nguyên nhân một phần là do các nhà đầu tư cá nhân, thường được gọi là "khách du lịch mạo hiểm" - những người chỉ tham gia tạm thời vào thị trường, đã dần rút lui.
Ngoài ra, nguồn vốn hiện nay ngày càng tập trung vào các công ty đầu tư mạo hiểm lớn và có tên tuổi thay vì các công ty nhỏ lẻ. Xu hướng này cho thấy sự thay đổi lớn trong thị trường đầu tư, đồng thời phản ánh những thách thức mà ngành đang đối mặt trong bối cảnh kinh tế biến động.
Sự trưởng thành của AI tạo sinh
Trong năm 2024, một xu hướng nổi bật trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo là sự chuyển đổi từ phản ứng nhanh, tự động sang khả năng lý luận sâu sắc và có chủ đích hơn. Xu hướng này tập trung vào việc AI sử dụng khả năng suy luận logic thay vì chỉ phản hồi dựa trên các mô hình được đào tạo sẵn.
Khi AI tạo sinh ngày càng phát triển, nghĩa là các ứng dụng sẽ thông minh hơn, có thể giải quyết các vấn đề phức tạp trong các lĩnh vực như luật pháp, y học và phát triển phần mềm. Các công ty lớn như OpenAI và Google đang ổn định các mô hình AI nền tảng, tạo điều kiện cho những tiến bộ lớn hơn trong khả năng suy luận của AI.
Đối với các nhà đầu tư mạo hiểm, đây là một cơ hội quan trọng. Xu hướng này đánh dấu sự dịch chuyển từ các mô hình kinh doanh phần mềm truyền thống sang các dịch vụ AI tập trung vào việc cung cấp kết quả thực tế thay vì chỉ bán phần mềm. Điều này cho thấy tiềm năng lớn trong việc đầu tư vào các ứng dụng AI tiên tiến, nơi khả năng lý luận sâu sắc đóng vai trò then chốt. Những nhà đầu tư nắm bắt xu hướng này sẽ có lợi thế lớn, đặc biệt khi nhu cầu về các giải pháp AI tinh vi dự kiến sẽ tăng cao vào năm 2025 và những năm sau đó.
Gia tăng các khoản đầu tư gây quỹ cộng đồng
Gây quỹ cộng đồng bằng vốn chủ sở hữu đã nổi lên như một xu hướng quan trọng trong đầu tư vốn mạo hiểm, đặc biệt là hướng đến năm 2025. Dữ liệu cho thấy sự gia tăng trong các khoản đầu tư gây quỹ cộng đồng trong những năm gần đây, với dự báo tăng trưởng đáng kể cho phân khúc gây quỹ cộng đồng bằng vốn chủ sở hữu, nhấn mạnh sự phổ biến ngày càng tăng của phương pháp tài trợ này. Dữ liệu này làm nổi bật vai trò quan trọng của gây quỹ cộng đồng bằng vốn chủ sở hữu trong đầu tư mạo hiểm.
Huy động vốn cộng đồng bằng cổ phần không chỉ là một xu hướng nhất thời; nó đại diện cho sự thay đổi cơ bản trong cách các công ty khởi nghiệp tiếp cận vốn và thu hút nhiều nhà đầu tư khác nhau. Sự phát triển liên tục của mô hình này cho thấy tầm quan trọng trong việc dân chủ hóa các cơ hội đầu tư và thúc đẩy sự đổi mới trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Bối cảnh vốn đầu tư mạo hiểm vào năm 2025 sẽ được định hình bởi sự hội tụ của các xu hướng mới nổi và động lực thị trường đang phát triển. Những thách thức mà nhiều quỹ phải đối mặt, thậm chí một số trở thành “nhà đầu tư zombie", nhấn mạnh nhu cầu quan trọng về khả năng thích ứng và tầm nhìn chiến lược trong một thị trường ngày càng cạnh tranh.
Nhìn chung, những xu hướng này phản ánh một môi trường vốn đầu tư mạo hiểm năng động và thay đổi nhanh chóng, đòi hỏi cả nhà đầu tư và doanh nhân phải luôn cập nhật thông tin và nhanh nhẹn.
