Công nghệ xanh làm mát tòa nhà bằng tự nhiên
Sử dụng thực vật để điều hòa nhiệt độ không gian sống là ý tưởng đang trở thành hiện thực nhờ công nghệ vi khí hậu tự nhiên – một hướng đi mới trong kiến trúc xanh và tiết kiệm năng lượng.
Khi biến đổi khí hậu trở nên trầm trọng, nhu cầu làm mát không gian sống tăng cao kéo theo sự phụ thuộc ngày càng lớn vào điều hòa không khí. Tuy nhiên, điều hòa truyền thống tiêu tốn nhiều điện năng và thải khí nhà kính, khiến các nhà khoa học và kỹ sư trên thế giới tìm kiếm giải pháp thay thế bền vững hơn.
Ảnh minh họa
Một trong những hướng đi đầy hứa hẹn là hệ thống vi khí hậu tự nhiên – hay còn gọi là “bio-airco”, đang được nghiên cứu tại Đại học Ghent, Bỉ. Trong mùa Đông 2024 – 2025, các nhà khoa học tại đây đã triển khai thí nghiệm tại một nhà kính đặc biệt, nơi họ trồng các loài thực vật cận nhiệt đới được tuyển chọn kỹ lưỡng. Bằng cách sử dụng các thiết bị đo lường hiện đại, nhóm nghiên cứu theo dõi chặt chẽ quá trình sinh trưởng và phát triển của các loài thực vật này.
Họ nhận thấy chúng có khả năng tự điều chỉnh nhiệt độ một cách hiệu quả và bền vững thông qua quá trình thoát hơi nước và quang hợp, qua đó tạo ra một môi trường trong lành và dễ chịu hơn nhiều so với bên ngoài.
Thành công này cho thấy thực vật có thể tạo ra một hệ thống vi khí hậu ổn định, giúp giảm đáng kể sự phụ thuộc vào điều hòa truyền thống. Nguyên mẫu hệ thống “bio-airco” sẽ được trình diễn tại Triển lãm Kiến trúc Venice trong tháng này, một sự kiện quan trọng thu hút giới kiến trúc sư và các nhà hoạch định chính sách toàn cầu.
Không giống như các hệ thống HVAC hiện tại vốn tiêu thụ điện lớn và phát thải khí nhà kính, “bio-airco” vận hành dựa vào cơ chế tự nhiên của thực vật nên gần như không gây ô nhiễm. Ngoài khả năng làm mát, hệ thống còn có lợi ích bổ sung như lọc không khí, hấp thụ CO₂ và tạo ra không gian sống xanh mát hơn.
Với tiềm năng triển khai rộng rãi trong các tòa nhà lớn, văn phòng hay trung tâm thương mại, công nghệ này có thể đóng vai trò quan trọng trong chiến lược giảm phát thải và xây dựng thành phố sinh thái trong tương lai.