Cuba đang đối mặt với một cuộc cách mạng mới

Lớp trẻ Cuba, sinh ra dưới thời Castro, đang đối mặt với một cuộc cách mạng mới.

Chuẩn bị sẵn sàng

Với sự xuất hiện của smartphone và Internet - và đi kèm với chúng là Facebook, Google, Skype, phim và nhạc Mỹ - lớp trẻ không những thay đổi cách ăn mặc và nói năng mà cả cách liên lạc với nhau và với thế giới. Họ đang trải nghiệm những thay đổi lớn nhất trong cuộc đời mình. 

Nhìn và được nhìn thấy

Trong tất cả những thay đổi và cải cách ở Cuba trong 20 năm qua, hầu hết đều đồng ý là cái lớn nhất là sự xuất hiện của Internet, nó được đưa vào cho quần chúng sử dụng từ tháng 7/2015. Mặc dù cực kỳ chậm và đắt, nhân dân Cuba, lần đầu tiên kể từ cuộc cách mạng 1959, có thể tiếp cận với thế giới bên ngoài.

Internet chỉ có ở một số sảnh khách sạn nhất định, ở những quảng trường công cộng và vườn hoa, như là vườn hoa Wi-Fi trong ảnh này của thành phố cảng Matanzas. Và những nơi này hiện nay là nơi lớp trẻ đến để nhìn và được nhìn thấy.

Xa, nhưng nay gần hơn

Gia đình Baigos đang thử nói qua Skype với người con cả và anh của họ, Michal, đi Miami một tuần trước từ Matanzas. Do cuộc sống khó khăn vì cấm vận của Mỹ từ ngày 19/10/1960, nhiều người trẻ quyết định di cư và gửi tiền về cho gia đình họ.

Đối với một nền văn hóa coi trọng giá trị gia đình và sự quây quần đoàn tụ, sự việc phải ra đi như vậy thật khó tả. Nhưng giờ đây, với Internet, gia đình có thể nhìn và nghe thấy những người thân thương ở xa.

Thiết bị mới

Một cặp đôi tự sướng trên một sân thượng ở Havana cổ. Ở xa xa phía sau là tòa El Capitolio, gần giống như tòa nhà Qquốc hội Capitol của Mỹ ở Washington DC. Nó là trụ sở của chính phủ cho tới cuộc cách mạng 1959, và hiện nay là Thư viện Khoa học và Kỹ thuật Quốc gia.

Ngay cả ở các thị trấn ở nông thôn thì điện thoại thông minh cũng trở thành một phần của cuộc sống, không chỉ được dùng vì mục đích thực tế mà còn là thứ đồ có tính biểu tượng về địa vị xã hội.

Ông vua mới ở thành phố

“Buôn bán bùng nổ!” Omer Gosman, thợ chữa điện thoại thông minh duy nhất ở thành phố Sancti Spiritus, nói. Các khách hàng ở khắp trong tỉnh đến xếp hàng trung bình khoảng 3 giờ để nhận được dịch vụ của Gosman. Mặc dù phải mất nhiều giờ sử dụng các thiết bị lạc hậu hoặc tự chế, Omer nói ông rất sung sướng vô cùng được đem kỹ năng phục vụ cộng đồng. Việc có Wi-Fi và việc sử dụng điện thoại thông minh ngày càng tăng, cùng với luật mới cho phép mở cửa hàng tư dễ dàng hơn, đã tạo ra nhiều nghề mới, tạo các doanh nghiệp và tạo cơ hội cho thế hệ trẻ, tất cả đều thay đổi hết sức nhanh chóng.

Hợp thời trang và sang trọng

Ở Cuba, ngay cả lúc này, không có quảng cáo thương mại. Tuy nhiên, văn hoá nước ngoài trên Internet đã tràn ngập đất nước. Với nhiều phim Mỹ, thời trang châu Âu và nhạc pop Hàn Quốc để lựa chọn, giới trẻ Cuba đang theo kịp văn hoá thế giới và luôn luôn mong ngóng những xu thế lớn tiếp theo.

Trong ảnh là một cô gái trẻ đã sẵn sàng để đi chụp ảnh cho kỷ niệm sinh nhật lần thứ 15. Theo người dân ở đây thì những đợt ăn mừng như thế này ngày càng được dân ở Havana ưa thích.

Nền văn hóa có chiều sâu

Việc sống trong các căn hộ nhỏ, không có điều hòa nhiệt độ, với gần hết người nhà và cả họ hàng khiến trẻ em Cuba ra buộc phải ra khỏi nhà. Cho tới gần đây, người ta thường trông thấy các em chơi đuổi bắt, chơi chốn tìm, nhảy dây, chơi bi ở tất cả các góc phố.

Nhưng những năm gần đây điều này đã thay đổi đột ngột, những trò chơi đường phố cổ điển dần nhường chỗ cho các ứng dụng số. Tuy nhiên với sự tụ tập ngấm sâu trong nền văn hóa Cuba, việc chơi đùa vẫn là một hoạt động xã hội. Trong ảnh là một nhóm bé gái chơi game Angry Birds ở thành phố cổ Trinidad (được hình thành cách đây 500 năm).

Những thay đổi

“Bạn có sợ thay đổi không?” Andy hỏi tôi một lúc sau khi tôi gặp anh và bạn gái, Diana, ở một ga xe buýt nhỏ ở Sancti Spiritus. Tôi ngạc nhiên về câu hỏi thẳng thừng, nó làm tôi sửng sốt. Tôi vừa qua tuổi 30 và đang có nhiều câu hỏi cho cuộc sống, như là nên có con hay không hoặc sẽ định cư ở nước nào.“Hơi sợ” tôi trả lời. “Thế còn anh?” “Tôi không sợ những thay đổi,” anh nói. “Thật thà mà nói, tôi rất phấn chấn và mong đón nhận tương lai mới.” Diana không nói câu nào, nhưng nhìn mắt cô ta, tôi biết có thể là cô nghĩ khác.

Đặt cạnh nhau

Đi ngoài phố ta có thể thực sự thấy sự thay đổi. Quang cảnh của quá khứ vẫn lấn át và hiện hữu, trong khi tương lai với những cơ hội (và quan ngại) thì ở ngay gần thôi. Khi đi lang thang ở vùng ngoại ô của Havana Cổ, tôi đi theo âm thanh ầm ĩ của nhạc hip hop để tới cái hiệu cắt tóc được làm một cách tạm bợ này. “Công việc thế nào?” tôi hỏi những người trẻ bên trong. “Chúng tôi sẵn sàng rồi,” họ trả lời. Khi đó khoảng chưa đầy 2 tuần trước ngày Obama tới nước này. Cảnh này, cảnh các anh hùng Cuba, Castro và Che Guevara, đặt cạnh lá cờ Mỹ, chỉ mới đây thôi, là điều không thể tưởng tượng nổi.

Một kỷ nguyên mới

Mặc dù du lịch đang bùng nổ như chưa từng có, những tàu du lịch cỡ lớn vẫn còn là cảnh hiếm thấy ở Cuba và làm cho dân ở đây vô cùng phấn khích. Trong ảnh này là một con tàu rời cảng Havana trong khi hàng trăm dân chúng tập trung xem và tự chụp bằng điện thoại.

Tôi nhìn con tàu đi ra xa cùng Ray Lorenzo Rodriguez là người bạn địa phương và giúp về dịch thuật và thu xếp phỏng vấn. Khi tàu khuất chân trời, Rodriguez nói với tôi: “Tôi nghe thấy các du khách nói họ sợ nước này rồi sẽ mất bản sắc của mình. Chắc chắn sẽ có thay đổi. Chúng tôi xứng đáng để thay đổi. Nhưng tôi chắc chắn rằng một điều sẽ không thay đổi, đó là tinh thần của người dân ở đây.”

telecomit.vn theo BBC