Cuộc chiến trình duyệt, ngã rẽ mới

Trước đây, cuộc chiến trình duyệt được đặt trên nền tảng của hệ điều hành (HĐH) khi Internet Explorer dựa vào lợi thế HĐH Windows để vươn lên thống trị thị trường thì nay, khi chiến trường không còn đặt trọng tâm lên HĐH nữa, cuộc chiến trình duyệt đã chuyển biến sang một không gian mới. Với cán cân trình duyệt đang thay đổi theo chiều hướng ngày càng có lợi cho Google Chrome trong khi Internet Explorer, Opera, Safari, Firefox… thì liên tục có những động thái lấn lướt mới, cuộc chiến trình duyệt mới dường như sẽ còn căng thẳng hơn gấp nhiều lần.

Một cuộc chiến “sạch”

Trong quá khứ, cuộc chiến trình duyệt được đánh giá là một trong những cuộc chiến khốc liệt nhất của ngành CNTT. Ban đầu, đó là sự tranh giành vị thế dẫn đầu của Internet Explorer và Netscape Navigator với kết quả thắng lợi của Internet Explorer và sự biến mật khỏi thế giới công nghệ thông tin của Netscape Navigator.

Tiếp sau đó, Firefox, Opera, Google Chrome, Safari ra đời và tiếp tục sự cạnh tranh gay gắt với Internet Explorer. “Mặc dù có sự đua tranh lớn nhưng các trình duyệt trong thời gian đó vẫn không mang lại được bất kỳ giá trị lợi nhuận nào cho các công ty hoặc tổ chức xây dựng nên chúng. Ở đây, chiến trường dù rất lớn nhưng chỉ mang lại chiến thắng với ý nghĩa tượng trưng cho ngai vàng mà thôi”, Lifehacker nhận định. “Ngay cả khi Internet Explorer độc tôn trong ngôi vị đầu bảng thì thế giới Net vẫn do Yahoo Search kiểm soát trước đó và tiếp sau là Google Search chứ chưa bao giờ MSN Search (tiền thân của Bing Search) của Microsoft lại có một vị trí rõ rệt nào trong thế giới tìm kiếm trên Internet. Nói cách khác, việc một trình duyệt đứng ở vị trí đầu bảng vẫn chỉ là một vị trí hữu danh, vô thực, nó mang lại tiếng tăm cho hãng có được trình duyệt ấy chứ chưa hề mang lại những con số liên quan đến tiền bạc – ngoại trừ Mozilla Firefox là một ngoại lệ với khoản tiền hàng năm khoảng 100 triệu USD từ Google Chrome nhưng lại trong một kế hoạch… mờ ám.”

Một hướng đi mới

Cuối năm 2011, Google hồ hời thông báo về một viễn cảnh mà trình duyệt Google Chrome vượt qua được Mozilla Firefox để đứng vị trí thứ hai trong làng các trình duyệt web thế giới. Tuy thế, song song với việc này, Google đã triển khai một loạt các hành động trước và sau đó, mặc dù nhìn tổng thể thì tách biệt nhau hoàn toàn nhưng khi đặt trong mối quan hệ xuyên suốt, dễ dàng thấy rõ dụng ý thâm sâu của gã khổng lồ này. Tháng 6-2011, khi Google Chrome đã gần bám sát Firefox và thậm chí đã vượt qua ở một số thị trường, Google công bố mạng xã hội Google Plus kèm theo việc tích hợp nút + và liên kết nó trực tiếp với các kết quả tìm kiếm trên Google Search. Tháng 11-2011, khi Google Chrome chính thức trở thành trình duyệt đứng thứ 2 thế giới về thị phần, Google thông báo những cải cách mới trong công cụ tìm kiếm này để nâng cao khả năng làm việc cho nó.

Đến đầu tháng 3-2012, khi Google Chrome bỏ xa được phần nào Mozilla Firefox, Google thông báo về việc thay đổi hoàn toàn các điều khoản sử dụng mọi dịch vụ của mình với nhiều tâm điểm khiến cộng đồng sử dụng phải lo ngại. “Bất kỳ hoạt động nào của người sử dụng trên một dịch vụ của Google sẽ được chia sẻ lẫn nhau cho tất cả dịch vụ còn lại từ tên tuổi, ảnh, địa chỉ, nội dung chat trong Gmail, thông tin trên thiết bị Android...”, điều khoản mới của Google cho biết. “Từ 1-3-2012, người sử dụng sẽ bắt buộc phải tuân theo các điều khoản của công ty. Nếu cảm thấy khó chịu và không muốn làm theo, cách duy nhất là xóa tài khoản”.

“Mục tiêu của Google là muốn duy trì vị thế của mình trong thế giới tìm kiếm và duy trì sức mạnh tuyệt đối của Google Search trước các đối thủ. Với lợi thế của việc trình duyệt web Google Chrome đang ngày càng mở rộng thị phần, Google muốn thủ đắc từ sự phổ biến này. Các điều khoản mới là khúc dạo đầu cho ý hướng đó”, phân tích gia trên Laptop Magazine cho biết. “Scandal theo dõi người dùng của Android cho thấy Google thừa khả năng để nhúng các công cụ theo dõi vào trình duyệt để biết khách hàng của mình muốn gì nhằm quảng cáo cho… chính xác. Thông qua Google Chrome, thậm chí Google có thể nẫng tay trên Facebook vì người dùng mạng xã hội phải dùng Chrome thì mới mở được Facebook”.

Cuộc chiến mới

Ngay sau các động thái về một nước cờ mới trong cuộc chiến trình duyệt, các hãng công nghệ tham gia thị trường này đều hứa hẹn về những phiên bản trình duyệt mới với khả năng giúp người dùng duyệt web thông minh. Apple thậm chí đi xa hơn khi khẳng định Safari của họ có thể đồng bộ từ máy tính trên Mac, trên Windows cho tới trên iPhone, iPad… Firefox cho biết người dùng có thể chuyển toàn bộ thông tin từ Google Chrome sang version mới nhất của “cáo lửa”. Internet Explorer được Microsoft cải tiến mạnh hơn với khả năng “phân thân và nhập thể” cùng lúc trên mọi thiết bị từ PC, tablet cho tới smartphone nhờ nền tảng hệ điều hành Windows 8 sắp phát hành.

Như vậy, cuộc chiến trình duyệt nay đã đổi khác khi các hãng chống lưng muốn dựa vào nó để lấy cắp thông tin thói quen của người dùng nhằm phục vụ cho các mục đích khác nhau. Trong một động thái mới nhất, Google, Apple lần lượt bị cáo buộc theo dõi người dùng. Microsoft, Opera, Mozilla im tiếng trong vấn đề này nhưng dường như sẽ còn nhiều sự kiện sắp xảy ra ở chiến trường này.