Động lực tăng trưởng và biểu tượng mới của Thủ đô Hà Nội

Sáng 14/12, tại kỳ họp thứ 29, với 100% đại biểu có mặt biểu quyết tán thành, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội khóa XVI đã thông qua Nghị quyết chủ trương đầu tư Dự án đầu tư Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng trên địa bàn Thủ đô và Tiểu dự án thành phần độc lập ban đầu phục vụ khởi công công trình. Đây là dự án có quy mô đặc biệt lớn, mang ý nghĩa chiến lược trong phát triển không gian đô thị, hạ tầng giao thông và cảnh quan sinh thái của Hà Nội.

Hiện thực hóa định hướng phát triển Thủ đô

Trình bày tờ trình dự án tại kỳ họp, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Dương Đức Tuấn cho biết, sông Hồng giữ vai trò đặc biệt trong lịch sử hình thành và phát triển Thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên, trong thời gian dài, do yêu cầu phòng, chống lũ và quá trình phát triển đô thị, hệ thống đê điều đã vô hình trung tạo nên sự ngăn cách giữa sông Hồng với không gian phát triển đô thị. Hạ tầng giao thông dọc hai bờ sông còn thiếu, chưa đồng bộ, chưa phát huy hết tiềm năng, lợi thế của dòng sông.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Dương Đức Tuấn trình bày tờ trình tại kỳ họp.

Chủ trương đầu tư Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng nhằm cụ thể hóa các định hướng lớn đã được xác lập tại Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; đồng thời phù hợp với Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Các quy hoạch này đều nhấn mạnh yêu cầu tổ chức lại không gian đô thị dọc sông Hồng, tạo trục cảnh quan - không gian trung tâm mang tầm vóc quốc gia.

Theo đề xuất sơ bộ, Dự án đầu tư Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng có phạm vi nghiên cứu khoảng 11.000ha, kéo dài từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở, đi qua địa bàn 19 xã, phường của Thành phố. Trong đó phía Hữu Hồng đi qua 12 xã phường: Ô Diên, Thượng Cát, Đông Ngạc, Phú Thượng, Hồng Hà, Vĩnh Tuy, Vĩnh Hưng, Lĩnh Nam, Hoàng Mai, Thanh Trì, Nam Phù, Hồng Vân; phía Tả Hồng đi qua 7 xã phường: Mê Linh, Thiên Lộc, Vĩnh Thanh, Đông Anh, Bồ Đề, Long Biên, Bát Tràng. Quy mô đầu tư bao gồm trục đại lộ giao thông dài khoảng 80km, hệ thống công viên cảnh quan, vui chơi giải trí khoảng 3.300ha và diện tích giải phóng mặt bằng phục vụ tái thiết đô thị khoảng 2.100ha.

Đại biểu trao đổi ý kiến tại kỳ họp.

Dự án được tổ chức thành nhiều dự án thành phần độc lập, gồm: Dự án thành phần tả ngạn sông Hồng; Dự án thành phần hữu ngạn sông Hồng; Dự án đầu tư tuyến metro đi ngầm bên hữu ngạn dài khoảng 45km nhằm kết nối đồng bộ với hệ thống đường sắt đô thị của Thành phố và Dự án khu đô thị tái định cư.

Sơ bộ tổng mức đầu tư toàn dự án khoảng 855.000 tỷ đồng, dự kiến khởi công ngày 19/12/2025, dự kiến hoàn thành vào năm 2030. Quỹ đất đối ứng để thanh toán cho dự án sẽ được xác định trong phạm vi tái thiết đô thị và khu tái định cư, bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật về đầu tư theo hình thức đối tác công tư và hợp đồng xây dựng - chuyển giao.

Khởi động bằng tiểu dự án công viên công cộng Phú Thượng

Để tạo điều kiện khởi công sớm, UBND Thành phố đề xuất triển khai Tiểu dự án thành phần độc lập ban đầu là Đầu tư xây dựng công viên công cộng phường Phú Thượng. Dự án có quy mô khoảng 2ha, tổng mức đầu tư sơ bộ 670 tỷ đồng, thực hiện tại khu đất công do UBND phường Phú Thượng quản lý, khu vực ngõ 148 An Dương Vương.

Đại biểu thông qua Nghị quyết.

Tiểu dự án này được xác định là bước khởi động quan trọng, vừa tạo không gian sinh hoạt công cộng cho người dân khu vực, vừa thể hiện quyết tâm chính trị của Thành phố trong việc sớm triển khai Dự án Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng.

Dự án Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng được kỳ vọng sẽ tạo ra sự thay đổi toàn diện diện mạo đô thị hai bên bờ sông, hình thành không gian văn hóa, kinh tế, sinh thái mang tính biểu tượng của Thủ đô Hà Nội trong giai đoạn phát triển mới. Dự án góp phần thúc đẩy phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, nâng cao chất lượng sống của người dân và tạo dư địa phát triển kinh tế - xã hội lâu dài.

Theo đánh giá sơ bộ, dự án có thể ảnh hưởng tới khoảng 200.000 người dân, trong đó, sẽ bố trí tái định cư tại chỗ một phần, gắn với quá trình tái thiết đô thị bài bản, nhân văn, bảo đảm ổn định đời sống Nhân dân.

Báo cáo thẩm tra tờ trình, Ban Pháp chế HĐND Thành phố khẳng định, việc triển khai Dự án là rất cần thiết. Dự án được hình thành sẽ thay đổi, toàn diện, mạnh mẽ diện mạo đô thị hai bên bờ sông Hồng; trở thành không gian văn hóa, kinh tế, sinh thái, biểu tượng cho Thủ đô Hà Nội trong quá trình gia nhập các thủ đô toàn cầu.

Toàn cảnh kỳ họp.

Tuy nhiên, HĐND Thành phố yêu cầu việc triển khai Dự án phải tuân thủ chặt chẽ các nghị quyết của Quốc hội, Bộ Chính trị, quy hoạch Thủ đô đã được phê duyệt, bảo đảm tính đồng bộ giữa phát triển hạ tầng giao thông, không gian đô thị, cảnh quan sinh thái và phòng, chống lũ. Dự án cần được nghiên cứu kỹ lưỡng về quy mô, tổng mức đầu tư, tiến độ, phương án phân kỳ đầu tư, tránh dàn trải, bảo đảm hiệu quả tổng thể và khả năng cân đối nguồn lực.

HĐND Thành phố cũng nhấn mạnh yêu cầu công khai, minh bạch trong lựa chọn nhà đầu tư, thực hiện đúng các cơ chế đặc thù được Quốc hội cho phép; đồng thời kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng quỹ đất đối ứng, không để xảy ra thất thoát tài sản công. Công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư phải đặt người dân làm trung tâm, bảo đảm ổn định đời sống, an sinh xã hội và tạo sự đồng thuận cao.

Bên cạnh đó, HĐND Thành phố yêu cầu UBND Thành phố làm rõ trách nhiệm các sở, ngành, tăng cường giám sát trong suốt quá trình chuẩn bị và triển khai, bảo đảm Dự án thực sự trở thành động lực phát triển và biểu tượng mới của Thủ đô Hà Nội.

Trao đổi tại kỳ họp ý kiến các đại biểu HĐND Thành phố cũng rất đồng tình với việc triển khai Dự án, và đề nghị các cấp, ngành cần đảm bảo đời sống, nơi ở cho các hộ gia đình bị ảnh hưởng trong triển khai Dự án. Đề nghị UBND Thành phố lựa chọn kỹ lưỡng nhà đầu tư, đủ năng lực, thực hiện hiệu quả Dự án.