Gia tăng hình thức lừa đảo thông qua dịch vụ đổi tiền trên mạng xã hội dịp cận Tết
Với nhu cầu đổi tiền mới, tiền lẻ để mừng tuổi hoặc làm quà tặng trong dịp Tết Nguyên Đán, các dịch vụ đổi tiền trên mạng xã hội đã trở thành một trong những lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trong những năm gần đây, hình thức lừa đảo thông qua dịch vụ đổi tiền trên các nền tảng mạng xã hội đang gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt là vào thời điểm cận Tết.
Các đối tượng lừa đảo thường hoạt động qua các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo hay các nhóm giao dịch, trao đổi tiền tệ. Chúng tạo dựng các tài khoản giả mạo hoặc trang cá nhân, quảng cáo dịch vụ đổi tiền mới với tỷ lệ hấp dẫn. Với những lời mời gọi như “đổi tiền lẻ mừng tuổi”, “đổi tiền mới siêu nhanh” hay “đổi tiền mới giá rẻ”,... các đối tượng này đánh vào tâm lý cần tiền mới để mừng tuổi hoặc làm quà Tết. Tuy nhiên, sau khi nhận tiền từ nạn nhân, các đối tượng này nhanh chóng ngừng liên lạc và biến mất, chiếm đoạt số tiền đã chuyển đi mà không thực hiện giao dịch như đã hứa.
Tình trạng này càng trở nên nghiêm trọng khi vào dịp cuối năm, nhu cầu đổi tiền mới để phục vụ cho các phong tục mừng tuổi, lì xì gia đình, bạn bè tăng cao. Chính vì thế, những kẻ lừa đảo dễ dàng lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân, đặc biệt là những người chưa quen với việc giao dịch qua mạng xã hội. Ngoài ra, tâm lý nóng vội, thiếu thận trọng khi chuẩn bị đón Tết cũng khiến nhiều người trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo.
Một trong những chiêu trò tinh vi mà các đối tượng lừa đảo sử dụng là giả mạo các đơn vị cung cấp dịch vụ uy tín. Chúng thiết lập các website hoặc ứng dụng giả mạo với giao diện tương tự như các dịch vụ ngân hàng hay các dịch vụ đổi tiền hợp pháp. Người dùng do thiếu cẩn trọng có thể bị dụ dỗ cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng hoặc thực hiện giao dịch đổi tiền và ngay lập tức mất đi số tiền đã chuyển.
Không chỉ có vậy, các đối tượng này còn lợi dụng tâm lý tin tưởng của người dân để tạo dựng các tình huống lừa đảo bằng cách giả danh người thân, bạn bè. Chúng có thể nhắn tin, gọi điện thoại hoặc đăng tải thông tin trên mạng xã hội với nội dung “nhờ giúp đổi tiền mừng tuổi” rồi yêu cầu chuyển tiền trước. Sau khi nhận tiền, chúng sẽ cắt đứt liên lạc và không thực hiện bất kỳ giao dịch nào.
Ngoài dịch vụ đổi tiền mới, tiền lẻ, “dân buôn tiền” trên mạng Internet còn rao bán cả tiền lì xì, tiền độc, tiền hiếm, ngoại tệ của nhiều nước. Các loại tiền này chủ yếu được chuyển trực tiếp từ nước ngoài về, với giá bán thường cao gấp nhiều lần so với mệnh giá thực tế tùy vào độ độc, lạ của loại tiền.
Thực tế đã có nhiều nạn nhân thực hiện giao dịch đổi tiền mới nhưng khi nhận lại tiền được đổi thì không đủ như cam kết, thậm chí khi nhận lại là tiền giả. Không ít trường hợp người dân chuyển khoản xong thì chủ tài khoản trang mạng xã hội đã chặn liên lạc và mất tích, “bùng” tiền cọc của khách. Thông thường những người “sập bẫy” các chiêu lừa đảo và bị đổi tiền giả đều xem như “xui”, không dám trình báo đến các cơ quan chức năng vì sợ bị truy cứu trách nhiệm về tội mua bán tiền giả.
Trước tình hình này, Cục An toàn thông tin - Bộ Thông tin và Truyền thông đã đưa ra cảnh báo cần cảnh giác trước những đối tượng không quen biết, tuyệt đối không đổi tiền qua mạng xã hội để tránh trở thành “con mồi” tiếp tay cho các hành vi lừa đảo. Chỉ nên sử dụng các dịch vụ đổi tiền của ngân hàng, công ty tài chính hoặc các cơ sở kinh doanh có uy tín, có giấy phép hoạt động hợp pháp. Đối với các dịch vụ trên mạng xã hội, trước khi giao dịch, hãy kiểm tra các phản hồi từ khách hàng cũ, các đánh giá hoặc các chứng chỉ pháp lý của dịch vụ; so sánh tỷ giá chênh lệch với thị trường, không tin vào những dịch vụ tỷ giá quá cao so với thị trường. Cảnh giác với các dịch vụ yêu cầu chuyển tiền trước khi nhận hàng.
Bên cạnh đó, người dân cũng nên thận trọng với các lời mời chào mức phí quá thấp hoặc các ưu đãi quá hấp dẫn. Những mức phí này có thể là dấu hiệu của một vụ lừa đảo. Việc sử dụng các dịch vụ đổi tiền qua các kênh chính thống như ngân hàng, các tổ chức tài chính uy tín, sẽ giúp giảm thiểu rủi ro.
Tết Nguyên Đán là dịp lễ quan trọng của người Việt, nhu cầu đổi tiền để chuẩn bị cho các phong tục mừng tuổi là điều không thể thiếu. Tuy nhiên, cũng chính vì thế mà đây là thời điểm các đối tượng lừa đảo ráo riết hoạt động. Việc nâng cao nhận thức và thận trọng trong giao dịch trực tuyến là cần thiết để tránh rơi vào bẫy của kẻ gian. Chỉ khi mọi người chú ý đến những dấu hiệu cảnh báo và chủ động tìm hiểu thông tin, chúng ta mới có thể bảo vệ được tài sản của mình và góp phần giữ gìn an toàn cho bản thân và cộng đồng trong những ngày Tết sum vầy.