Hà Nội đột phá với mô hình hợp tác '3 nhà' và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và CMCN 4.0, đổi mới sáng tạo đã trở thành động lực then chốt. Vì vậy Hà Nội đã chủ động xây dựng và thí điểm những mô hình tiên phong, trong đó nổi bật là mô hình hợp tác “3 nhà” (Nhà nước, Nhà trường, Doanh nghiệp) tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội.

Đây là một bước đi chiến lược, thể hiện quyết tâm của Thủ đô trong việc hiện thực hóa các chủ trương của Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết số 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. 

Mô hình hợp tác '3 nhà': Hạt nhân của Hệ sinh thái

Mô hình hợp tác “3 nhà” không phải là một khái niệm mới, nhưng việc thí điểm tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội cho thấy cách tiếp cận bài bản và thực chất. Thay vì chỉ dừng lại ở các bản ghi nhớ, các bên đã đi vào hoạt động phối hợp cụ thể, tạo ra một không gian sáng tạo sôi động.

Sự tham gia của các đại diện tiêu biểu đã chứng minh tính hiệu quả của mô hình:

Nhà nước: với sự góp mặt của Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) và Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội, đã tạo ra một hành lang pháp lý và cơ chế chính sách thuận lợi. Sự hiện diện của C06 đặc biệt quan trọng, cho thấy định hướng ứng dụng công nghệ số vào các lĩnh vực cốt lõi như dữ liệu dân cư, quản lý xã hội, mở ra nhiều cơ hội cho các sản phẩm khởi nghiệp.

Nhà trường: Đại học Bách khoa Hà Nội – một trong những trường đại học hàng đầu về khoa học và công nghệ của Việt Nam – đóng vai trò cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, các công trình nghiên cứu hàn lâm và là cái nôi ươm tạo các ý tưởng sáng tạo. Sự phối hợp này giúp các công trình nghiên cứu không còn "nằm im" trên kệ sách mà được kết nối trực tiếp với nhu cầu thị trường.

Doanh nghiệp: với những tên tuổi lớn như FPT và MK Group, đã mang đến nguồn lực tài chính, kinh nghiệm thực tiễn, và đặc biệt là nhu cầu công nghệ, thị trường để các sản phẩm đổi mới sáng tạo có thể thương mại hóa thành công. Đây là mắt xích quan trọng giúp biến ý tưởng thành sản phẩm và tạo ra giá trị kinh tế.

Sự hợp tác này không chỉ dừng lại ở các đối tác trong nước. Hà Nội đã chủ động vươn tầm quốc tế bằng cách hợp tác với các đối tác tiên tiến, điển hình là Đại học Quốc gia Singapore và mạng lưới Block71. Việc chia sẻ kinh nghiệm vận hành, tư vấn mô hình theo hướng hiện đại, toàn cầu đã giúp Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội học hỏi được những bài học quý báu từ các trung tâm hàng đầu thế giới. Các hoạt động như hỗ trợ chương trình khởi nghiệp, cung cấp chuyên gia, kết nối đầu tư và tạo điều kiện cho chuyên gia quốc tế tham gia đã góp phần đưa Hà Nội trở thành một điểm đến hấp dẫn trên bản đồ đổi mới sáng tạo khu vực.

Song song với đó, các hợp tác chiến lược với những "đầu tàu" trong nước cũng đang được đẩy mạnh. Sự phối hợp với Đại học Quốc gia Hà Nội và Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam hứa hẹn sẽ khai thác tối đa tiềm lực khoa học và công nghệ của các viện, trường, thúc đẩy nghiên cứu chuyên sâu, phát triển sản phẩm chiến lược và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế tri thức.

Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo: Môi trường nuôi dưỡng tăng trưởng

Mô hình “3 nhà” chỉ là một phần của bức tranh toàn cảnh mà Hà Nội đang xây dựng. Để tạo ra một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo thực sự hiệu quả, thành phố đang nỗ lực hoàn thiện các cơ chế, chính sách. Việc Ủy ban Nhân dân thành phố trình Hội đồng Nhân dân thành phố xem xét, thông qua 7 nghị quyết chuyên đề là minh chứng rõ ràng nhất cho nỗ lực này.

Các nghị quyết này bao phủ một loạt các nội dung trọng tâm:

Hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo: tạo điều kiện thuận lợi cho các startup, spin-off phát triển.

Ưu đãi đầu tư: thu hút các nguồn vốn trong và ngoài nước vào các dự án công nghệ cao.

Phát triển tài sản trí tuệ: bảo vệ quyền lợi của các nhà sáng chế, khuyến khích sáng tạo.

Phát triển nguồn nhân lực: đầu tư vào đào tạo, bồi dưỡng, thu hút nhân tài.

Thúc đẩy chuyển giao công nghệ: xóa bỏ các rào cản để kết quả nghiên cứu được ứng dụng rộng rãi.

Việc các nghị quyết này dự kiến được thông qua vào cuối tháng 9 tới đây sẽ tạo ra một cú hích lớn, tạo hành lang pháp lý vững chắc cho các hoạt động đổi mới sáng tạo tại Thủ đô. Điều này không chỉ giúp các chủ thể trong hệ sinh thái tự tin hơn mà còn là tín hiệu mạnh mẽ thu hút các nhà đầu tư và đối tác quốc tế.

Thách thức và giải pháp: Không ngừng hoàn thiện

Mặc dù đã đạt được những kết quả ban đầu đáng khích lệ, quá trình triển khai mô hình hợp tác “3 nhà” và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức.

Thiếu tiền lệ và hướng dẫn chi tiết: Là một mô hình thí điểm, hợp tác “3 nhà” chưa có khuôn khổ pháp lý hoàn chỉnh ở cấp trung ương, dẫn đến các vướng mắc trong việc phối hợp, phân định trách nhiệm, và chia sẻ lợi ích giữa các bên.

Cơ chế vận hành: Quy trình phối hợp còn chưa thực sự linh hoạt, đòi hỏi sự chủ động và khả năng thích ứng cao từ các bên tham gia.

Thời gian để chính sách đi vào thực tiễn: Các nghị quyết mới được ban hành cần thời gian để áp dụng linh hoạt và đánh giá hiệu quả, tránh tình trạng “trên nóng dưới lạnh” hay các chính sách không phù hợp với thực tiễn.

Trước những thách thức này, Hà Nội đã chủ động đề xuất các giải pháp mang tính chiến lược:

Tổng kết, đánh giá thí điểm: Trên cơ sở thực tiễn triển khai tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội, thành phố sẽ tổng kết để hoàn thiện mô hình, kiến nghị các cấp có thẩm quyền ban hành hướng dẫn chi tiết, tạo cơ sở nhân rộng trên toàn quốc.

Đẩy mạnh truyền thông và kết nối: Nâng cao nhận thức về mô hình “3 nhà” và các chính sách mới của thành phố, đồng thời tăng cường các hoạt động liên kết, tạo ra một cộng đồng đổi mới sáng tạo gắn kết.

Chủ động đề xuất sáng kiến: Khuyến khích các sở, ngành, đơn vị liên quan chủ động tìm kiếm, đề xuất các mô hình hợp tác mới, học hỏi kinh nghiệm từ các địa phương và quốc gia tiên tiến.

Tổ chức hội nghị kết nối thường xuyên: Tạo cơ chế phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các bên, thúc đẩy sự hợp tác nghiên cứu và đáp ứng nhu cầu chuyển giao công nghệ của doanh nghiệp.  

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, Hà Nội đang từng bước khẳng định vai trò là trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu của cả nước. Việc thí điểm thành công mô hình hợp tác “3 nhà” tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội không chỉ là một cột mốc quan trọng mà còn là nền tảng vững chắc để Thủ đô kiến tạo một hệ sinh thái mạnh mẽ, toàn diện.

Hà Nội đang từng bước chuyển mình từ một trung tâm hành chính sang một thành phố đổi mới, sáng tạo, lấy khoa học và công nghệ làm động lực phát triển. Bằng việc giải quyết những vướng mắc hiện tại và tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, thành phố sẽ tạo ra một môi trường thuận lợi nhất để các ý tưởng sáng tạo được hình thành, nuôi dưỡng và phát triển, góp phần vào sự thịnh vượng chung của đất nước.