Hơn 160.000 loại virus RNA mới được phát hiện nhờ AI

Nhờ sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI), các nhà khoa học đã đạt được một thành tựu đáng kinh ngạc: phát hiện hơn 160.000 loại virus RNA chưa từng được biết đến.

Trong một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí Cell, nhóm các nhà khoa học đến từ Trung Quốc đại lục, Hong Kong và Australia cho biết, họ đã sử dụng một công cụ học máy mới để phát hiện ra 161.979 loại virus RNA mới . Đây là số lượng virus lớn nhất được phát hiện từ trước đến nay.

Giáo sư Edward Holmes, tác giả chính từ Đại học Sydney, nhận định: "Chúng ta đang khám phá một phần sự sống ẩn giấu trên hành tinh này, nơi sự đa dạng sinh học vượt xa hiểu biết của chúng ta".

Ông cũng nhấn mạnh rằng việc phát hiện một số lượng virus lớn như vậy trong một nghiên cứu là điều phi thường. "Chúng tôi chỉ mới khám phá bề mặt của vấn đề. Còn hàng triệu loài virus nữa chờ được tìm ra. Phương pháp AI này cũng có thể được sử dụng để phát hiện vi khuẩn và ký sinh trùng", ông nói thêm.

Nhờ AI, các nhà khoa học đã phát hiện hơn 160.000 loại virus RNA chưa từng được biết đến trước đây.

Dù virus RNA thường được biết đến qua khả năng gây bệnh ở người, chúng cũng tồn tại trong các môi trường khắc nghiệt khắp thế giới và có thể đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ sinh thái toàn cầu. Trong nghiên cứu này, các loại virus được phát hiện ở nhiều nơi, từ khí quyển, suối nước nóng đến các lỗ thông thủy nhiệt dưới đáy đại dương.

Để đạt được những phát hiện này, nhóm nghiên cứu đã phát triển một công cụ học máy có tên LucaProt, giúp phân tích lượng dữ liệu khổng lồ về trình tự gen. Công cụ này đã phân tích các bộ gen virus, với một số bộ dài đến 47.250 nucleotide, để xác định hơn 160.000 loại virus mới.

Giáo sư Holmes giải thích: "Hầu hết những virus này đã có trong cơ sở dữ liệu, nhưng vì sự khác biệt lớn của chúng, không ai nhận ra chúng là gì. Nhiều loại thuộc nhóm 'vật chất tối' – thông tin di truyền mà trước đây chưa được hiểu rõ. Nhờ AI, nhóm nghiên cứu đã có thể phân loại và giải mã những dữ liệu khó khăn này, mở ra những hiểu biết mới về sự đa dạng của virus".

Giáo sư Mang Shi từ Học viện Y khoa Đại học Trung Sơn (Quảng Đông, Trung Quốc), đồng tác giả nghiên cứu, cho biết trước đây việc phát hiện virus rất phụ thuộc vào các quy trình tin sinh học thủ công và chậm chạp, giới hạn số lượng virus con người có thể khám phá. "Giờ đây, với AI, chúng tôi có thể đi sâu hơn vào sự đa dạng của virus với độ nhạy và chính xác cao hơn nhiều", ông cho biết.

Tiến sĩ Zhao-Rong Li từ Phòng thí nghiệm Apsara của Alibaba Cloud Intelligence nhấn mạnh, LucaProt là minh chứng cho sự tích hợp mạnh mẽ giữa AI và nghiên cứu virus học. AI đã giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về các trình tự sinh học và mở ra những góc nhìn mới trong nghiên cứu virus.

Nhìn về tương lai, Giáo sư Holmes cho biết: "Bước tiếp theo là tiếp tục phát triển và mở rộng phương pháp này để khám phá thêm nhiều điều bất ngờ đang chờ đón chúng ta".