Không có vùng trũng trong cải cách hành chính thủ đô

Cuộc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tại Hà Nội mở ra một giai đoạn cải cách bộ máy chính quyền toàn diện chưa từng có. Nhưng cũng đặt ra một yêu cầu không thể lơi lỏng: cải cách phải đồng bộ, không có ngoại lệ, không để tồn tại vùng trũng về chất lượng hành chính trong lòng Thủ đô.

Sáp nhập xã là bình diện hóa chất lượng phục vụ

Từ thực tế những năm qua, có thể thấy rõ khoảng cách giữa các xã, phường trong chất lượng bộ máy và khả năng phục vụ người dân. Nơi thì hiện đại, liên thông, minh bạch. Nơi thì cồng kềnh, giấy tờ chồng chéo, tinh thần phục vụ thiếu trách nhiệm.

Sự chênh lệch ấy không chỉ là vấn đề kỹ thuật hành chính, mà còn là câu hỏi lớn về công bằng thể chế. Không thể chấp nhận việc cùng một thành phố nhưng nơi thì được tiếp nhận hồ sơ điện tử, nơi vẫn ghi sổ tay và hẹn dân quay lại nhiều lần.

Việc tổ chức lại các xã lần này chính là cơ hội để đặt tất cả các đơn vị hành chính dưới một mặt bằng yêu cầu mới. Không còn chỗ cho sự trì trệ, cũng không thể có “vùng đặc thù” kéo dài sự lạc hậu.

Địa phương nào cũng phải vươn lên cho kịp thủ đô

Sự thật là nhiều xã ven đô, xã thuần nông trước đây từng “nằm ngoài guồng cải cách”, vì cho rằng “đặc điểm dân cư phức tạp”, “nguồn lực hạn chế”, “chưa cấp thiết triển khai dịch vụ công mức cao”. Nhưng khi được sáp nhập vào một đơn vị mới, với cơ cấu tổ chức lại và sự giám sát của nhân dân tăng cao, không ít xã buộc phải thay đổi.

Sự thay đổi ấy không xuất phát từ áp lực hành chính, mà từ sự đòi hỏi chính đáng của người dân. Một người dân ở xã A không thể hài lòng nếu sang xã B liền kề thấy cùng một giấy khai sinh nhưng quy trình giải quyết nhanh hơn, thái độ cán bộ khác hẳn.

Chính vì thế, chính quyền các xã mới cần xác lập rõ nguyên tắc phục vụ thống nhất. Dù trước đây địa phương từng quen cách làm nào, thì nay phải làm lại theo chuẩn cải cách, theo năng lực số hóa, và theo mức kỳ vọng cao hơn từ người dân.

Cải cách phải có ranh giới, nhưng không được có vùng trũng

Cải cách không thể thực hiện trong một ngày, nhưng cũng không thể kéo dài vô thời hạn. Với từng xã, việc đặt mục tiêu rõ ràng về thời gian chuyển đổi mô hình hành chính, số hóa hồ sơ, kiện toàn tổ chức là điều cấp thiết.

Ảnh minh họa 

Thành phố Hà Nội cần có cơ chế giám sát liên tục các xã sau sáp nhập, không chỉ về bộ máy mà về hiệu quả vận hành. Đơn vị nào cải cách chậm, chưa tương tác tốt với dân, cần được nhắc nhở công khai. Đơn vị nào chủ động đổi mới, nên được biểu dương, nhân rộng.

Người dân đang nhìn vào từng sự chuyển động nhỏ để đo lòng tin với cả hệ thống. Cải cách ở cấp xã thành công chính là minh chứng rằng chính quyền không buông vùng xa, không thờ ơ với vùng khó, và không để bất kỳ địa phương nào tụt lại phía sau trên bản đồ phát triển của Thủ đô.

Sắp xếp địa giới hành chính là để Hà Nội mạnh lên từ gốc. Nhưng mạnh thật sự, là khi không còn khoảng cách phục vụ giữa các xã, giữa nội thành và ngoại thành, giữa trung tâm và ven đô. Cải cách là mệnh lệnh chung, không ai được đứng ngoài.