Thúc đẩy KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là chìa khóa vàng cho giai đoạn mới

Sáng 21/10, tại Chương trình chào mừng Ngày Chuyển đổi số Quốc gia 2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã khẳng định một quan điểm mang tính chiến lược: "Thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là chìa khóa vàng cho giai đoạn mới".

Đây không chỉ là một lựa chọn chiến lược mà còn là "mệnh lệnh" phát triển của thời đại, đặc biệt khi Việt Nam đặt mục tiêu 100% người trưởng thành có danh tính số vào năm 2026.

Toàn cảnh Chương trình chào mừng Ngày Chuyển đổi số Quốc gia 2025 

Ngày Chuyển đổi số Quốc gia 2025 được tổ chức trong không khí cả nước hân hoan lập thành tích chào mừng Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng, với chủ đề: “Chuyển đổi số: Nhanh hơn, hiệu quả hơn, gần dân hơn”.

Phó Thủ tướng đánh giá chủ đề này "rất trúng và đúng trong thời điểm này", bởi nó nhấn mạnh ba yếu tố cốt lõi: lấy tốc độ là yếu tố quyết định, lấy hiệu quả là đích đến, và lấy người dân làm trung tâm, chủ thể, động lực, nguồn lực của công cuộc chuyển đổi số.

Thế giới đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi sâu sắc với những bước tiến "vũ bão" của AI, dữ liệu lớn (Big Data), IoT, công nghệ sinh học và năng lượng mới. Đặc biệt, xu hướng "kép" là Chuyển đổi xanh và Chuyển đổi số toàn cầu đang diễn ra.

Đây là những thách thức to lớn, nhưng đồng thời là "cơ hội vàng" để Việt Nam bứt phá, bắt kịp, tiến cùng và vươn lên. Đảng, Nhà nước, Chính phủ đã xác định KHCN, ĐMST và CĐS là yếu tố quan trọng để xác lập mô hình tăng trưởng mới, hiện thực hóa khát vọng phát triển nhanh, bền vững, bao trùm và tự chủ, hướng tới mục tiêu 100 năm của đất nước.

Kể từ khi Chương trình Chuyển đổi số quốc gia được ban hành (tháng 6/2020), CĐS đã trở thành xu thế tất yếu.

Giai đoạn 2020-2021: "Đặt nền móng" 

Trong giai đoạn này, Chính phủ tập trung Ban hành Chương trình CĐS quốc gia, xác định CĐS là động lực đột phá của tăng trưởng, kết hợp "vừa chống dịch, vừa phát triển số". Đồng thời, đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, tạo hành lang pháp lý, triển khai đồng bộ các nền tảng số cốt lõi và đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng viễn thông, các trung tâm dữ liệu. 

Giai đoạn 2022 - Nay: "Tăng tốc phát triển" 

Phát huy nền tảng đó, Việt Nam đã đưa chuyển đổi số từng bước đi vào đời sống, đạt nhiều thành tựu quan trọng:

Quản lý Nhà nước Số hóa: 80% bộ, ngành, địa phương có nền tảng chia sẻ dữ liệu dùng chung. Hàng loạt mô hình chính quyền số, đô thị thông minh bước đầu hình thành.

Đề án 06 Lan tỏa: Đề án phát triển dữ liệu dân cư và định danh điện tử đã đưa CĐS lan tỏa đến từng người dân. Các dịch vụ công thiết yếu như đăng ký cư trú, cấp căn cước, khai sinh, bảo hiểm, y tế, giáo dục đều được số hóa, giúp người dân "sinh sống, làm việc và học tập" trên môi trường số.

Kết quả Vĩ mô: Kinh tế số đạt gần 20% GDP, và Việt Nam đã vươn lên nhóm 50 quốc gia dẫn đầu thế giới về chính phủ điện tử. 

Mục tiêu Chiến lược 2026 

Bên cạnh những thành tựu ấn tượng (và việc hình thành 100 triệu công dân số), Phó Thủ tướng cũng thẳng thắn nhìn nhận những điểm nghẽn có nguy cơ kìm hãm sự phát triển: cơ chế, chính sách chưa đồng bộ; hạ tầng và dữ liệu số còn phân tán; thiếu hụt nhân lực số chất lượng cao; và tình trạng làm CĐS còn hình thức, phong trào ở một số nơi.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh: "Đã đến lúc chúng ta phải chuyển từ 'tư duy' sang 'hành động', từ 'số hóa' sang 'tạo giá trị số', biến 'hành động' thành 'kết quả thực chất'."

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng đã khẳng định một quan điểm mang tính chiến lược: "Thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là chìa khóa vàng cho giai đoạn mới". 

Với tinh thần đó, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, Trung ương và địa phương tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện thể chế; tập trung nguồn lực đầu tư hạ tầng số, trong đó quan tâm cả hạ tầng "cứng" (các trung tâm dữ liệu, hạ tầng viễn thông), và hạ tầng "mềm" (các nền tảng số, Cơ sở dữ liệu quốc gia...); đẩy mạnh phổ cập và sử dụng danh tính số, phấn đấu 100% trong năm 2026 người trưởng thành có danh tính số, tài khoản thanh toán và tài khoản dịch vụ công; chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ số toàn diện, kết hợp đồng bộ với hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia; đổi mới căn bản tư duy tiếp cận về công cuộc chuyển đổi số.

Cùng với đó, cộng đồng doanh nghiệp và người dân tập trung phát triển doanh nghiệp số và kinh tế số thực chất; phát triển các nền tảng số có chủ quyền, ưu tiên tính tự chủ, bảo mật và minh bạch, góp phần bảo vệ chủ quyền CĐS quốc gia.

Các chủ thể của hệ sinh thái ĐMST trong nước (viện, trường, doanh nghiệp, startups, các nhà khoa học...) phải vươn lên, chủ động nắm bắt các "xu hướng mới", trở thành những chiến sĩ tiên phong trong công cuộc phát triển KHCN, ĐMST, CĐS quốc gia.

Ngoài ra, mỗi cán bộ, công chức, mỗi người dân đều phải trở thành một công dân số thực thụ - biết sử dụng, khai thác và tích cực sáng tạo giá trị trên không gian số, tuân thủ pháp luật và các chuẩn mực về đạo đức, văn hóa trong môi trường số.

Phó Thủ tướng tin tưởng rằng, với quyết tâm chính trị cao của cả hệ thống chính trị, cùng khát vọng vươn lên của cộng đồng ĐMST trong nước và sự hỗ trợ, đồng hành của các đối tác, bạn bè quốc tế, Việt Nam sẽ đưa CĐS thành phong trào lan tỏa trong từng cơ quan, doanh nghiệp, từ trường học đến gia đình, từ thành thị đến nông thôn, để công nghệ thật sự phục vụ con người, đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, độc lập, tự cường và thịnh vượng trong thế kỷ 21.