Lào Cai đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong lĩnh vực an sinh xã hội
Tháng 11/2019, Hệ thống cơ sở dữ liệu (CSDL) chuyên ngành Bảo hiểm xã hội (BHXH) và kết nối hệ thống thông tin quản lý hộ tịch qua Nền tảng kết nối, chia sẻ quốc gia (NGSP) và địa phương (LGSP) phục vụ liên thông khai sinh, cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) cho trẻ em dưới sáu tuổi chính thức được khai trương. Lào Cai là một trong những địa phương triển khai thí điểm chương trình này và đang nỗ lực đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong trong đăng ký, giải quyết chính sách, chi trả cho đối tượng thụ hưởng chính sách an sinh xã hội (ASXH) trên địa bàn tỉnh.
Lào Cai triển khai thí điểm thành công hệ thống liên thông cấp giấy khai sinh và thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi
CSDL quốc gia về bảo hiểm được xác định là một trong sáu CSDL quan trọng đóng vai trò để kiến tạo nên nền tảng Chính phủ điện tử Việt Nam hiện đại, minh bạch, hiệu quả và liên thông.
Hệ thống CSDL BHXH được triển khai xây dựng từ năm 2015 theo Quyết định số 714/QĐ-TTg 22/05/2015 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Danh mục CSDL quốc gia cần ưu tiên triển khai tạo nền tảng phát triển Chính phủ điện tử. Sau 3 năm triển khai xây dựng, đến nay, hệ thống CSDL về bảo hiểm đang quản lý dữ liệu hơn 97 triệu nhân khẩu tham gia BHYT; 14,9 triệu người tham gia BHXH bắt buộc; 488.000 người tham gia BHXH tự nguyện; 13,11 triệu người tham gia BHTN; 3,6 triệu người hưởng lương hưu và trợ cấp trợ cấp hàng tháng; thông tin khám chữa bệnh BHYT (trung bình mỗi năm khoảng 170 triệu lượt khám, chữa bệnh).
Để khai thác và phát huy hiệu quả của hệ thống CSDL này, năm 2019, Bộ Thông tin và Truyền thông đã chủ trì, phối hợp với BHXH Việt Nam, Bộ Tư pháp thực hiện thí điểm việc kết nối, chia sẻ thông tin thông qua Hệ thống kết nối, liên thông các hệ thống thông tin ở Trung ương và địa phương (NGSP) để liên thông việc đăng ký khai sinh với cấp thẻ BHYT cho trẻ em dưới 6 tuổi.
Tháng 10/2019, hệ thống này được triển khai thí điểm tại 13 tỉnh, thành phố trong cả nước. Đến nay đã có hơn 15.000 trường hợp trẻ em được liên thông cấp giấy khai sinh và thẻ BHYT.
Là một trong những địa phương thực hiện triển khai thí điểm, tỉnh Lào Cai đã được Bộ Thông tin - Truyền thông hỗ trợ xây dựng nền tảng kết nối, chia sẻ cấp tỉnh (LGSP) từ tháng 5/2019. Hiện Lào Cai đã có hơn 200 trẻ em được cấp giấy khai sinh và thẻ BHYT hệ thống liên thông này. So với quy trình trước đây, người dân phải trực tiếp đến UBND xã làm khai sinh cho con. Sau đó, UBND xã mới lập hồ sơ chuyển cơ quan liên quan gồm cán bộ Tư pháp - Hộ tịch, Công an và BHXH huyện để tiến hành cấp giấy khai sinh, đăng ký thường trú và thẻ BHYT. Với hệ thống liên thông này, bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ hành chính xã chỉ cần lập hồ sơ trên hệ thống và chuyển ngay đến các cơ quan liên quan giúp giảm thời gian, tiết kiệm chi phí, thuận lợi và mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân. Hình thức cấp này thật sự có ý nghĩa đối với Lào Cai- một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao- vì triển khai liên thông từ cấp xã đến cấp huyện và đến cấp tỉnh, các bộ ngành Trung ương. Đây là hệ thống CSDL bước đầu cho việc hình thành công dân điện tử.
Lào Cai cũng đã kết nối thành công Cổng dịch vụ hành chính công của tỉnh với CSDL Quốc gia về doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), thử nghiệm thành công đối với 10 dịch vụ hành chính công tại Sở Công thương để xác thực thông tin doanh nghiệp theo yêu cầu; hệ thống thông tin cấp phiếu lý lịch tư pháp trực tuyến của Bộ Tư pháp.
Nỗ lực đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong lĩnh vực an sinh xã hội (ASXH)
Những năm qua, Lào Cai đã quan tâm triển khai việc ứng dụng CNTT trong việc giải quyết các vấn đề về ASXH. Minh chứng rõ nhất là Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Đề án số 20-ĐA/TU về phát triển CNTT giai đoạn 2017- 2020; Chương trình hành động số 218/CTr-TU về thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018 của Ban chấp hành TW khóa 13 về cải cách chính sách ASXH; UBND tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện “Đề án Xây dựng CSDL Quốc gia về ASXH, ứng dụng CNTT vào giải quyết chính sách ASXH trên địa bàn tỉnh Lào Cai đến năm 2020 và định hướng phát triển đến năm 2030”. Trong đó nhấn mạnh mục tiêu triển khai ứng dụng CNTT vào giải quyết chính sách ASXH cho người dân, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đổi mới về tổ chức và đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực ASXH. Tỉnh Lào Cai phấn đấu đến năm 2020, giải quyết 50% đến 70% các chính sách trợ giúp xã hội, giảm nghèo, người có công với cách mạng, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cho người dân qua hệ thống CNTT.
Để đạt được mục tiêu này, tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp như: Tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và người dân về số và thẻ ASXH điện tử, CSDL ASXH; Ứng dụng CNTT trong đăng ký, giải quyết chính sách, chi trả cho đối tượng thụ hưởng chính sách ASXH; quản lý và cập nhật CSDL về ASXH; Thí điểm cấp số và thẻ an sinh ASXH cho công dân; Tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng CNTT đảm bảo cho việc triển khai hệ thống CSDL quốc gia về ASXH, giải quyết chính sách ASXH, phát triển nhân lực, dịch vụ CNTT gắn với xây dựng Chính quyền điện tử của tỉnh.
Đến nay, tỉnh đã triển khai xây dựng hệ thống CSDL dùng chung về ASXH như: Hệ thống quản lý thông tin về hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ có đối tượng bảo trợ xã hội; phần mềm tra cứu thông tin về liệt sĩ, hồ sơ người có công; triển khai có hiệu quả các giao dịch điện tử trong thu –nộp BHXH, BHYT, BH thất nghiệp; kê khai, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT, BHXH; giải quyết chế độ BHXH, BHTN; giám định BHYT; tra cứu quá trình tham gia BHXH, BHTN, BHYT trên cổng TTĐT của BHXH Việt Nam; lưu trữ hồ sơ điện tử ngành BHXH; sử dụng dịch vụ công trong tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân.
Lào Cai cũng đã đẩy mạnh công tác chi trả dịch vụ ASXH qua phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Khuyến khích, phát triển người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp qua các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Đồng thời đẩy mạnh giao dịch điện tử, chữ ký số trong việc trao đổi, chia sẻ thông tin giữa cơ quan Bảo hiểm xã hội với Ngân hàng, Bưu điện để đạt được chỉ tiêu thanh toán qua tài khoản cá nhân. Từ ngày 01/10/2019, Lào Cai đã triển khai việc phát hành Thẻ chi trả lương hưu điện tử tại 125 điểm chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH của 9/9 huyện, thành phố với tổng số thẻ phát hành là 16.800 thẻ, số tiền chi trả hàng tháng trên 63 tỷ đồng. Các khoản chế độ, trợ cấp được tích hợp trên cùng một thẻ sẽ giúp người hưởng thuận tiện hơn trong việc quản lý, không phải đi nhận tiền nhiều lần tại nhiều điểm chi trả khác nhau. Người hưởng cũng có thể quản lý, theo dõi số tiền và các giao dịch rút tiền trên thẻ thông qua các công cụ như website, điện thoại di động và tại quầy giao dịch của Bưu điện. Đây là những tiện ích nhằm góp phần cải cách thủ tục hành chính, hướng đến sự thuận tiện nhất cho người dân.
Với mục tiêu “Phát triển đồng bộ, tập trung, kết nối liên thông và tương tác, đảm bảo an toàn thông tin, lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ”, trong năm 2020, tỉnh Lào Cai dự kiến ra mắt Trung tâm phục vụ hành chính công gắn với Trung tâm điều hành đô thị thông minh, phấn đấu đảm bảo mục tiêu giải quyết 50% đến 70% các chính sách trợ giúp xã hội, giảm nghèo, người có công với cách mạng, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cho người dân qua hệ thống CNTT.
Vương Trinh Quốc- Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Lào Cai