Người gieo hạt giữa thời đổi mới

Giữa dòng chảy hối hả của thời đại công nghệ, có một người phụ nữ vẫn bền bỉ chọn con đường gieo trồng tri thức. Hơn ba mươi năm gắn bó với nghề, cô vừa là người thầy truyền cảm hứng, vừa là người kiến tạo một mô hình giáo dục tiên phong, nơi tri thức đi cùng nhân cách, và đổi mới bắt đầu từ lòng nhân văn.

Không ai nhớ chính xác, cô bắt đầu hành trình ấy từ khi nào. Chỉ biết rằng giữa những biến động của thời đại công nghệ, khi con người mải miết chạy theo tốc độ và dữ liệu, vẫn có một bóng dáng lặng lẽ chọn cách thận trọng. Cô không nói nhiều, không ồn ào xuất hiện, nhưng ở nơi nào có tri thức, ở nơi nào có những đôi mắt trẻ thơ đang mở ra trước thế giới, người ta đều nhận ra dấu vết và sự tận tụy của cô.

Cô giống như người gieo hạt giữa mùa đổi mới - cần mẫn, bền bỉ và có phần bí ẩn. Người ta chỉ biết gọi cô bằng một cái tên quen mà vẫn lạ: Nhà giáo Tâm huyết sáng tạo Lê Thị Bích Dung, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị, đồng sáng lập Hệ thống Trường Liên cấp Newton – nơi những hạt giống tri thức được gieo xuống bằng cả niềm tin và lòng nhân ái.

Hơn ba mươi năm gắn bó với giáo dục, cô Dung vẫn giữ cho mình một dáng vẻ ung dung, một ánh nhìn dịu mà sâu. Có điều gì đó ở cô khiến người ta muốn lắng nghe, muốn tin, dù cô chưa nói gì nhiều. Có lẽ bởi đằng sau sự điềm tĩnh ấy là ngọn lửa không bao giờ tắt, ngọn lửa của một người nhiệt huyết với trái tim dành cho giáo dục.

Cô Lê Thị Bích Dung - Phó Chủ tịch HĐQT Hệ thống giáo dục Newton tại lễ tuyên dương “Sáng kiến, sáng tạo trong công nhân, viên chức, lao động Thủ đô” năm 2025.

Khát vọng mang tinh hoa thế giới vào lớp học Việt

Trở về từ những năm tháng học tập và làm việc ở nước ngoài, cô nhận ra: “Giáo dục không nhất thiết phải giống nước ngoài, nhưng cần hội nhập Quốc tế bằng sự vươn lên, bằng sự trăn trở”.

Từ những trăn trở ấy, giấc mơ về một ngôi trường hiện đại, hội nhập nhưng thấm đẫm tinh thần Việt bắt đầu thành hình. Những ngày đầu của Newton giản dị đến khó quên, đó là một cơ sở nhỏ thuê trong khu Cung Thể thao dưới nước, Khu Liên hiệp Thể thao quốc gia Mỹ Đình. Phòng học khi ấy chỉ được ngăn thành 11 phòng học bằng những tấm vách thạch cao dựng tạm, bàn ghế cũ được tặng của trường Nhật, nhưng từng lớp vẫn có treo Slogan: “Mỗi học sinh là một nhà lãnh đạo tương lai” đã mang lại khí thế cho học sinh quyết tâm vươn lên. Nhờ đó, ngay từ năm học đầu, năm học thứ 2 đã có đoàn học sinh đi thi và đạt nhiều giải cao tại các cuộc thi quận cụm Nam Bắc Từ Liêm (cũ). 

Phụ huynh Nguyễn Thu Hương là mẹ của học sinh Nguyễn Thu Phương, học sinh lớp 6 khóa đầu tiên kể: “Tôi cho con theo học ở Newton khi chưa biết Trường Newton là thế nào, cơ sở vật chất chỉ cơ bản đủ nhưng tôi có niềm tin với cô Dung. Sau khi con tôi vào học thì việc cảm nhận của tôi và các phụ huynh đều nói: cô biết từng tính nết của học sinh, biết từng học lực của các con. Đó là điều tôi thích nhất. Khi con gái tôi lớp 9 đã thi đỗ vào lớp Anh 1 của trường Amsterdam nhưng sau khi suy nghĩ và tôi lại cho con tôi tiếp tục học ở Newton”.

Cô Dung chia sẻ: “Newton đã may mắn vì có được niềm tin của phụ huynh. Từ những lớp học nhỏ bé ban đầu, phụ huynh giới thiệu bạn bè, rồi học sinh ngày một đông lên. Niềm tin đó chính là nền móng đầu tiên để Newton lớn mạnh”. 

Từ vài lớp học nhỏ, Newton lớn dần, nay đã thành hệ thống liên cấp có nhiều cơ sở hiện đại ở Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hải Dương được phụ huynh và học sinh tin tưởng.

Từ vài lớp học nhỏ, Newton lớn dần, nay đã thành hệ thống liên cấp có nhiều cơ sở hiện đại ở Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hải Dương được phụ huynh và học sinh tin tưởng. Nhưng với cô Dung, thước đo của thành công không nằm ở quy mô, mà ở sự trưởng thành của từng đứa trẻ bước ra từ mái trường ấy.

Giáo dục nhân văn - cội rễ của mọi thành công

Với Nhà giáo Lê Thị Bích Dung, gốc rễ của mọi thành công trong giáo dục phải là nhân văn. Cô quan niệm: “Trong trường học, nếu không đặt nhân văn lên hàng đầu thì mọi quy định, kỷ luật đều trở nên vô nghĩa”.

Theo cô, sự nghiêm khắc chỉ có giá trị khi được bao bọc bằng tình thương. “Học sinh có thể phạm lỗi, nhưng điều người thầy cần làm không phải là trừng phạt, mà là giúp các em hiểu và tự sửa”.

Trong triết lý giáo dục của Newton, kiến thức và nhân cách là hai trụ cột song hành. Cô Dung không đồng tình với quan điểm “trường tư thì chiều học sinh”. Cô nói: “Cái chiều của chúng tôi là thấu hiểu. Chúng tôi không bao che, nhưng luôn tìm hiểu nguyên nhân trước khi phạt. Học sinh đi muộn, tôi không vội trách mà hỏi xem vì sao. Khi tìm ra nguyên nhân, cách giáo dục sẽ khác”.

Newton không chỉ dạy học sinh học giỏi, mà còn dạy cách ứng xử, cách quan tâm, cách sẻ chia và cách sống biết ơn. Những hoạt động cộng đồng, gây quỹ từ thiện, xây trường vùng cao đã trở thành truyền thống hàng năm. “Mỗi việc thiện là một bài học nhân cách”, cô nói.

Trường Newton trao nhiều phần quà gồm sách vở, dụng cụ học tập, đồng phục, thiết bị dạy học, thực phẩm, nước uống và các nhu yếu phẩm cần thiết đến các trường chịu ảnh hưởng nặng bởi bão số 11 tại Bắc Ninh.

Một nữ lãnh đạo bản lĩnh và đầy đam mê

Là một trong số ít nữ lãnh đạo sáng lập hệ thống trường tư thục quy mô lớn, cô Dung chưa bao giờ xem mình là “doanh nhân”, dù thực tế cô là một nhà quản trị xuất sắc. Trong kinh doanh giáo dục, theo cô, không phải để lợi nhuận, mà để kiến tạo giá trị: “Mỗi đồng đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho tương lai, cho niềm đam mê nên không thể tính toán”, cô Dung nói.

Nhớ lại thời khởi nghiệp, cô kể: “Khi tôi xây trường, nhiều người bảo xây cao làm gì, bể bơi để làm gì, tốn tiền lắm. Nhưng tôi nghĩ đã làm thì phải làm cho đáng, cho đúng nghĩa một ngôi trường hiện đại”.

Giờ đây, cơ sở khang trang, bể bơi xanh mát, phòng học thông minh là minh chứng cho tầm nhìn ấy. Nhưng với cô, giá trị lớn nhất không nằm ở những tòa nhà, mà ở từng nụ cười, là tri thức các con học sinh nhận được.

Ở Newton, không ai lạ gì hình ảnh cô Dung ngồi đến tận khuya để xem bảng điểm học sinh, theo dõi từng tiết dạy của giáo viên. “Tôi có thể xem điểm của vài nghìn học sinh mà không thấy mệt, vì mỗi con số là một bài học cần đúc kết kinh nghiệm. Nếu điểm trung bình của một lớp thấp, tôi phải biết lý do để có giải pháp kịp thời hỗ trợ”, cô hào hứng kể.

Cô gọi đó là “đam mê được nhân lên bằng trách nhiệm”. “Khi mình yêu nghề thật sự, mọi khó khăn đều tìm được các giải pháp hay. Cái mệt duy nhất là chưa làm được hết điều mình muốn”, cô cười.

Với Nhà giáo Lê Thị Bích Dung, gốc rễ của mọi thành công trong giáo dục phải là nhân văn.

Nói về vai trò của phụ nữ trong khởi nghiệp giáo dục, cô Dung cho rằng, phụ nữ khi làm giáo dục thường có lợi thế ở sự tỉ mỉ, thấu cảm và khả năng kết nối con người. Nhưng để thành công, ngoài tâm huyết, người lãnh đạo vẫn cần bản lĩnh và nền tảng tài chính vững vàng. “Giáo dục không thể chỉ làm bằng cảm xúc. Muốn tạo ra một môi trường học tập tốt, người làm giáo dục phải có tầm nhìn, có chiến lược và dám đầu tư dài hạn”, cô nói.

Với cô, mỗi người phụ nữ làm giáo dục là một ngọn nến thắp sáng tâm hồn, là người dẫn đường cho thế hệ tương lai. Và để giữ được ánh sáng ấy, cần nhất là niềm tin vào giá trị của nhân văn. Nhưng với Nhà giáo Lê Thị Bích Dung, nhân văn không dừng ở trái tim, mà phải đi cùng đổi mới. Khi tình yêu giáo dục gặp tinh thần sáng tạo, công nghệ trở thành cây cầu mở ra tương lai mới cho học sinh Newton.

Dẫn đầu chuyển đổi số trong giáo dục

Học sinh Trường Newton đạt thành tích cao tại Kỳ thi Olympic Toán và Khoa học Châu Á (ASMOPSS) lần thứ XIV mới đây.

Trường THCS- THPT Newton tiên phong trong các cuộc thi tài năng trong nước và quốc tế.

Từ rất sớm, trước khi “chuyển đổi số” trở thành xu thế, Newton đã bắt đầu triển khai hệ thống quản trị học tập trực tuyến. Đại dịch Covid-19 chỉ là chất xúc tác khiến hành trình ấy đi nhanh hơn.

“Có nhiều cơ sở, nếu không ứng dụng công nghệ thì không thể quản lý hiệu quả. Chuyển đổi số giúp nhà trường thống nhất quy trình, đảm bảo chất lượng giảng dạy, sử dụng được trí tuệ tập thể  và giảm phụ thuộc vào năng lực cá nhân từng giáo viên”, cô Dung cho hay.

Với quyết tâm đưa các lớp học của Hệ thống Newton thành các “Lớp học thông minh”, các bài giảng đã đồng loạt sử dụng các ứng dụng CNTT, các phần mềm dạy học trên máy tính bảng kết hợp với cách dạy truyền thống - phấn trắng bảng xanh. Phương pháp dạy học này tạo ra ưu thế vượt trội về giảng dạy ở nhiều mặt: học sinh nhận được khối lượng kiến thức nhiều hơn, sinh động hơn và sôi nổi học tập hơn, đồng thời tích cực tham gia hoạt động học tập trên lớp. Chất lượng nhà trường đi lên, các tổ môn trong nhà trường được phối hợp nhanh, hiệu quả và sản sinh ra các lớp học sinh có năng lực CNTT tốt, có kiến thức rộng mở hơn, phát triển toàn diện và đi đầu trong thời kỳ hội nhập với kỷ nguyên chuyên gia số như ChatGPT, AI, Bing,...

Theo cô, công nghệ không làm mất đi vai trò của người thầy, mà ngược lại, giúp thầy cô tập trung hơn vào truyền cảm hứng - thứ mà máy móc không thể thay thế. “Robot có thể giảng bài, nhưng chỉ con người mới có thể khơi dậy niềm yêu học tập của học sinh”, cô nói.

Người gieo hạt cho tương lai

Hệ thống Newton hiện nay không chỉ là trường liên cấp tiên phong tại Hà Nội, mà còn là cầu nối giáo dục quốc tế. Nhà trường hợp tác với nhiều trường học tại Anh, Mỹ, Nhật Bản… để học sinh có cơ hội giao lưu và học tập. “Tôi mong mỗi học sinh Việt Nam có thể bước ra thế giới mà vẫn tự hào là người Việt”, cô chia sẻ.

Cô Bích Dung đang ấp ủ mô hình “on-off” - lớp học kết nối trực tuyến với các trường quốc tế, nơi học sinh hai bên cùng học, cùng giao lưu qua hệ thống camera và nền tảng số. “Công nghệ giúp xóa đi khoảng cách địa lý, nhưng vẫn giữ được sự tương tác thực. Đó mới là tương lai của giáo dục”.

Nhìn lại chặng đường đã qua, cô Dung không kể về những bằng khen, thành tích, mà nói về “niềm vui nhỏ nhất”: thấy học sinh trưởng thành, thấy thầy cô yêu nghề hơn, thấy phụ huynh tin tưởng hơn.

“Giáo dục là hành trình gieo hạt. Có hạt nảy mầm sớm, có hạt nảy muộn. Nhưng nếu người gieo đủ kiên nhẫn, đất sẽ nở hoa”.

Với nhà giáo Lê Thị Bích Dung - người phụ nữ mang hai tâm thế: một nhà giáo sáng tạo, một doanh nhân nhân văn - hành trình gieo hạt ấy vẫn đang tiếp tục, bền bỉ và lặng lẽ, giữa mùa đổi mới.