OpenAI muốn cải cách luật sử dụng nội dung bản quyền

OpenAI mới đây đã thổi bùng lên một cuộc tranh luận mới về bản quyền khi co rằng việc sử dụng các tài nguyên có bản quyền nên được coi là sử dụng hợp lý.

OpenAI cho rằng nên hợp pháp hóa việc sử dụng nội dung bản quyền trong đào tạo trí tuệ nhân tạo

OpenAI mới đây đã đưa ra lập trường về vấn đề Bản quyền và đào tạo AI. Trong các kiến nghị được đệ trình lên cơ quan chức trách, công ty này đã lập luận rằng việc tiếp cận khối lượng lớn dữ liệu được bảo vệ là điều cần thiết để phát triển các mô hình trí tuệ nhân tạo tiên tiến.

Theo công ty, bản quyền bao gồm hầu như mọi hình thức thể hiện của con người, từ sách và bài viết đến hình ảnh và mã phần mềm, khiến việc đào tạo AI không thể thực hiện được nếu không sử dụng các tài liệu này.

Để củng cố lập trường của mình, OpenAI đã so sánh việc sử dụng nội dung của mình với trường hợp Google Books, trong đó việc số hóa sách để tìm kiếm và tham khảo được coi là mang tính chuyển đổi và hợp pháp. Công ty khẳng định rằng AI không trực tiếp sao chép hoặc phân phối lại nội dung mà sử dụng nội dung đó để tạo ra các kết quả mới, phù hợp với học thuyết sử dụng hợp lý của Hoa Kỳ.

Lập luận này có ý nghĩa quan trọng đối với ngành công nghệ. Nếu OpenAI và các công ty AI khác bị cấm sử dụng tài liệu độc quyền, thì việc phát triển các mô hình như ChatGPT hoặc DALL·E sẽ gặp phải những trở ngại lớn.

Ngay sau khi lập trường này được đưa ra, Open AI đã gây nên làn sóng phản đối gây gắt và có xu hướng lan rộng nhanh chóng của các nhà văn, nghệ sĩ và phương tiện truyền thông, những đối tượng đang yêu cầu được bồi thường và công nhận khi sử dụng các tác phẩm của mình.

OpenAI phải đối mặt với các vụ kiện vi phạm bản quyền

Ngay khi các ý kiến đề xuất được sử dụng tự do nội dung bản quyền được đưa ra, OpenAI đã nhận được vô số những chỉ trích gay gắt từ cộng đồng các tác giả, nhà sáng tạo. Điều này thậm chí còn khiến các vụ kiện bản quyền mà công ty này phải đối mặt gia tăng nhanh chóng trên khắp thế giới. 

Một trong những trường hợp đáng chú ý nhất là vụ kiện của tờ New York Times cáo buộc OpenAI sử dụng nội dung tin tức bản quyền để đào tạo các mô hình AI tạo sinh khi chưa xin phép.

Tờ báo này tuyên bố OpenAI đã đưa hàng nghìn bài viết có bản quyền vào các tập dữ liệu của họ mà không đưa ra khoản bồi thường hoặc ghi rõ nguồn. Yêu cầu này được coi là tiền lệ quan trọng cho các tranh chấp bản quyền trong tương lai của thời đại AI. Các nhóm sáng tạo khác, bao gồm các nhà văn, họa sĩ minh họa và lập trình viên, đã đệ đơn kiện tương tự, lập luận rằng đào tạo AI không được cấp phép vi phạm quyền và lợi ích của họ.

Kết quả của những vụ việc này là vô cùng quan trọng. Nếu tòa án ra phán quyết chống lại OpenAI, điều này có thể thiết lập một tiêu chuẩn pháp lý mới yêu cầu các công ty AI phải trả tiền bản quyền để sử dụng nội dung được bảo vệ. Mặt khác, nếu OpenAI thắng, điều này sẽ mở ra cánh cửa cho việc sử dụng bản quyền linh hoạt hơn trong quá trình phát triển trí tuệ nhân tạo của các công ty công nghệ.

Anh và Mỹ đang xem xét thay đổi luật bản quyền để phát triển AI

Trước xung đột ngày càng gia tăng giữa các công ty cộng nghệ và các tác giả, nhà sáng tạo, chính phủ Hoa Kỳ và Vương Quốc Anh đã bắt đầu thực hiện các bước để điều chỉnh tác động của AI đối với lĩnh vực sở hữu trí tuệ.

Văn phòng Bản quyền Hoa Kỳ đã thông báo rằng họ sẽ công bố một báo cáo toàn diện vào cuối năm 2024, với các khuyến nghị về những thay đổi có thể có trong luật. Tài liệu này sẽ được chia thành nhiều phần, bao gồm:

• Mùa xuân năm 2024: Khả năng AI sao chép giọng nói và ngoại hình của nghệ sĩ con người.

• Verano 2024: Khả năng cấp bản quyền cho các tác phẩm do AI tạo ra và tác động của nó đến sự sáng tạo của con người sẽ được nghiên cứu.

Trong khi đó, Chính phủ Anh đã tiến hành tham vấn về AI và bản quyền qua đó phát hiện ra những bất đồng lớn giữa ngành công nghệ và ngành công nghiệp sáng tạo khi các công ty AI đang mong muốn có được sự linh hoạt hơn thì những người sáng tạo lại yêu cầu được bảo vệ chống lại việc sử dụng trái phép tác phẩm bản quyền.

Những điều này đã phán ánh áp lực quốc tế ngày càng tăng trong việc điều chỉnh luật sở hữu trí tuệ cho phù hợp với thực tiễn phát triển của trí tuệ nhân tạo, một lĩnh vực đang bành trướng nhanh chóng nhưng còn thiếu các quy định quản lý rõ ràng.

Hướng tới một mô hình bản quyền mới cho AI?

Cuộc tranh luận về bản quyền và trí tuệ nhân tạo là một trong những cuộc tranh luận quan trọng nhất của thế kỷ 21. Khi AI phát triển, nhu cầu cân bằng giữa đổi mới công nghệ và quyền của người sáng tạo trở nên cấp thiết hơn.

Nếu OpenAI và các công ty khác thành công trong việc thuyết phục các nhà làm luật chấp nhận cách tiếp cận sử dụng hợp lý của họ, chúng ta có thể thấy một sự thay đổi triệt để trong cách áp dụng bản quyền. Thay vì hạn chế việc sử dụng nội dung được bảo vệ, luật có thể phát triển theo hướng AI có thể truy cập vào khối lượng thông tin lớn hơn và nhận lại phí bản quyền hoặc thỏa thuận cấp phép.

Tuy nhiên, nếu các vụ kiện chống lại OpenAI thành công, quá trình phát triển AI tạo ra có thể gặp phải những trở ngại nghiêm trọng, vì các công ty sẽ phải tìm cách thay thế để đào tạo mô hình của mình mà không cần dùng đến nội dung có bản quyền. Điều này có thể dẫn đến một hệ thống mà chỉ những công ty có tiềm lực kinh tế lớn để có đủ dữ liệu đào tạo, hạn chế sự cạnh tranh và đổi mới.

Điều rõ ràng là xung đột giữa bản quyền và trí tuệ nhân tạo sẽ là cuộc chiến trường kỳ. Trong vài tháng tới chúng ta có thể biết được liệu luật có phù hợp với AI hay liệu AI sẽ phải thích ứng với luật hay không.