Quốc gia tụt hậu trong cuộc đua thanh toán điện tử

Thái Lan và Nhật Bản tiếp tục đi sau trong công cuộc ứng dụng thanh toán không tiền mặt dù châu Á nói chung đang dẫn đầu thế giới về thúc đẩy thanh toán số.

Theo dữ liệu của công ty xử lý thanh toán và ngân hàng FIS của Mỹ, xét theo giá trị giao dịch cá nhân năm 2022, tỷ lệ sử dụng tiền mặt tại Thái Lan là cao nhất với 56%, tiếp đến là Nhật Bản (51%) và Việt Nam (47%). Báo cáo thường niên của FIS nhìn vào xu hướng thanh toán tiêu dùng khi mua sắm trực tuyến và tại các điểm bán lẻ tại 40 quốc gia, nền kinh tế.

Dù Thái Lan có nhiều bước tiến đáng kể trong gia tăng số lượng người dân sử dụng ngân hàng những năm gần đây, tỷ lệ người không có tài khoản ngân hàng vẫn cao, đồng nghĩa với thanh toán bằng thẻ không phổ biến. Sau tiền mặt, ví điện tử là phương thức được ưa chuộng thứ hai tại đây với tỷ lệ 23%, tiếp đến là thẻ tín dụng (11%) và thẻ ghi nợ (7%).

FIS định nghĩa ví điện tử là các ứng dụng lưu trữ thông tin thanh toán an toàn, cho phép người dùng mua sắm qua mạng hoặc trực tiếp. Ví có thể được nạp qua tiền mặt, thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, chuyển khoản ngân hàng hay tài khoản di động.

Tại Nhật Bản, quốc gia có dân số già, tiền mặt được sử dụng rộng rãi, một phần nhờ mạng lưới ATM dày đặc và mức phí thẻ tín dụng tương đối cao. Vì thế, nhiều cửa hàng nhỏ có xu hướng từ chối chấp nhận thanh toán không tiền mặt.

Trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương, FIS dự báo Nhật Bản sẽ có tỷ lệ sử dụng tiền mặt cao nhất vào năm 2026 ở mức 37%, do các nền kinh tế khác đang nhanh chóng ứng dụng ví điện tử thông qua các siêu ứng dụng.

Tiền mặt vẫn là "vua" tại nhiều nước châu Á trong năm 2022.

Tại Đông Nam Á, Grab và GoTo tiếp tục mở rộng thị phần trong lĩnh vực thanh toán số khi cho phép người dùng thanh toán không tiền mặt cho dịch vụ gọi xe, đặt đồ ăn, cửa hàng trực tuyến và truyền thống. Các dịch vụ phổ biến khác còn có Momo của Việt Nam hay Gcash tại Philippines, báo cáo của FIS nêu.

Tăng trưởng của thanh toán số tại châu Á song hành cùng thị trường thương mại điện tử phát triển trong thời kỳ dịch Covid-19. Đặc biệt, Đông Nam Á ghi nhận mức tăng ví điện tử mạnh mẽ nhờ dân số chưa có tài khoản ngân hàng cao.

FIS lưu ý, các nền kinh tế này phần lớn sẽ bỏ qua thẻ và trực tuyến chuyển sang thanh toán số, nhất là khi hạ tầng chấp nhận thanh toán số ngày càng dễ tiếp cận với các cửa hàng thông qua mã QR. Khu vực châu Á – Thái Bình Dương dự kiến dẫn đầu trong việc sử dụng vi điện tử cho các giao dịch cá nhân, chiếm 59% trong tổng số 36,7 nghìn tỷ USD thị trường PoS năm 2026. Tỉ lệ cao hơn Trung Đông và châu Phi (24%), châu Âu (20%) và Bắc Mỹ (16%). Tỉ lệ sử dụng ví điện tử trong các giao dịch trực tuyến cũng được dự đoán tăng lên 73% trong cùng kỳ, từ ước tính 69% năm 2022.

Yvonne Szeto, Phó Chủ tịch hãng thanh toán Worldpay, nhận xét châu Á đang ở “tuyến đầu” đổi mới thanh toán số, dẫn dắt sự phát triển trong các lĩnh vực như thanh toán xuyên biên giới, tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương. Theo ông, vị thế thống trị của ví điện tử chưa có dấu hiệu suy giảm.

Thùy Dung (T/h)