Sàn giao dịch dữ liệu góp phần phát triển sản phẩm, dịch vụ mới

Thiếu tướng Hoàng Anh Tuyên cho biết, trong dự thảo Luật Dữ liệu, Bộ Công an đã đề xuất thành lập sàn giao dịch dữ liệu để góp phần thực hiện và gia nhập thị trường dữ liệu, đẩy mạnh phát triển sản phẩm, dịch vụ liên quan đến dữ liệu và thúc đẩy chuyển đổi số cho nền kinh tế.

Tại buổi họp báo Chính phủ chiều 7/10, trả lời câu hỏi của báo chí về quy định đề xuất lập sàn giao dịch dữ liệu trong dự thảo dự án Luật Dữ liệu, Thiếu tướng Hoàng Anh Tuyên, Phó Chánh Văn phòng, người phát ngôn Bộ Công an, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thành lập sàn giao dịch dữ liệu.

Sàn giao dịch dữ liệu góp phần đẩy mạnh phát triển các sản phẩm, dịch vụ

Theo Thiếu tướng Hoàng Anh Tuyên, Luật Dữ liệu nhằm quán triệt và hiện thực hoá quan điểm chỉ đạo xuyên suốt của Đảng và Nhà nước về dữ liệu, nhất là ở các vùng dân tộc thiểu số, qua đó vận dụng đồng bộ hệ thống dữ liệu, phát triển chuyển đổi số và cải cách thủ tục hành chính, phát triển trung tâm dữ liệu quốc gia.

Vì mục đích này, Bộ Công an đã soạn thảo và trình Chính phủ dự thảo Luật Dữ liệu, sắp tới sẽ đưa ra trình Quốc hội.

Thiếu tướng Hoàng Anh Tuyên, Phó Chánh Văn phòng, người phát ngôn Bộ Công an thông tin về đề xuất thành lập sàn giao dịch dữ liệu tại họp báo Chính phủ.

Cũng theo người phát ngôn Bộ Công an, hiện nay trên thế giới có rất nhiều sản phẩm dịch vụ dữ liệu và xu hướng này ngày càng mở rộng, gắn với các ngành kinh tế và hoạt động của xã hội như sàn giao dịch dữ liệu, dịch vụ trung gian dữ liệu, dịch vụ phân tích và tổng hợp dữ liệu... Tuy nhiên ở Việt Nam hiện chưa có cơ sở pháp lý trong lĩnh vực này.

Do đó, trong dự thảo Luật Dữ liệu, Bộ Công an đã đề xuất thành lập sàn giao dịch dữ liệu để góp phần thực hiện và gia nhập thị trường dữ liệu, đẩy mạnh phát triển sản phẩm, dịch vụ liên quan đến dữ liệu và thúc đẩy chuyển đổi số cho nền kinh tế.

Tuy nhiên, ông Tuyên cũng cho hay, do đây là một lĩnh vực mới chưa bao giờ được thực hiện nên cần có cơ chế linh hoạt. Ngày 23/9, tại phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật của Chính phủ, Chính phủ đã thống nhất xây dựng dự thảo luật theo hướng không quy định cụ thể nội dung này trong luật, giao Chính phủ quy định lộ trình, giải pháp phát triển thị trường phù hợp với thực tiễn.

Cần chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt pháp lý

Có thể nói, đề xuất thành lập sàn giao dịch dữ liệu của Bộ Công an là một bước đi quan trọng trong quá trình chuyển đổi số của Việt Nam. Tuy nhiên, để thành công, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt pháp lý, kỹ thuật và nhận thức của xã hội.

Trong thời đại số hoá như hiện nay, mọi quyết định của tổ chức, doanh nghiệp đều cần dựa trên dữ liệu. Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, trong chuyển đối số thì dữ liệu sẽ là trung tâm. Tuy nhiên, thực tế chỉ các doanh nghiệp lớn, sở hữu nền tảng, dịch vụ có hàng triệu người dùng là có lợi thế về dữ liệu.

Còn lại đa số các doanh nghiệp, tổ chức hiện nay đều không có dữ liệu đủ để phân tích, giải quyết các bài toán của riêng mình. Từ đó nảy sinh những nhu cầu rất lớn về mua bán, trao đổi dữ liệu. Ngoài ra, Trí tuệ nhân tạo (AI) cũng đòi hỏi một lượng dữ liệu lớn để thông minh hơn, trưởng thành hơn. Do đó, hơn bao giờ hết, sàn giao dịch dữ liệu là vô cùng cần thiết tại thời điểm này.

 Nhu cầu mua bán, trao đổi dữ liệu của các doanh nghiệp hiện rất lớn. 

Ông Vũ Ngọc Sơn - Ủy viên Ban chấp hành Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, Giám đốc kỹ thuật Công ty cổ phần Công nghệ an ninh mạng quốc gia (NCS) cho rằng, sàn giao dịch dữ liệu ra đời không chỉ giúp các hoạt động liên quan đến dữ liệu diễn ra một cách minh bạch và an toàn, mà còn đảm bảo tính hợp pháp cho các giao dịch này. Điều này tạo ra một môi trường tin cậy cho cả người mua và người bán, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Trên thế giới, nhiều quốc gia phát triển như ở châu Âu, Trung Quốc, Mỹ, châu Á đã bước đầu có những sàn giao dịch dữ liệu và đạt những thành công nhất định. Các quốc gia sớm có sàn giao dịch dữ liệu không chỉ xây dựng những nền tảng mạnh mẽ cho việc chia sẻ dữ liệu mà còn sớm có điều kiện để hoàn thiện hành lang pháp lý và chính sách để hỗ trợ phát triển. Trong đó thúc đẩy sự hợp tác giữa các khu vực công và tư nhân, giúp khai thác dữ liệu một cách hiệu quả và bền vững.

Mặc dù sàn giao dịch dữ liệu cho phép trao đổi sản phẩm liên quan đến dữ liệu, nhưng cần phải nhấn mạnh rằng các dữ liệu được phép trao đổi thường là dữ liệu phi cá nhân hoặc đã được sự đồng ý của chủ thể.

Điều này đảm bảo rằng không phát sinh thêm các nguy cơ mới về lộ lọt dữ liệu cá nhân. Luật cũng sẽ quy định rất rõ các dữ liệu được mua bán trao đổi, định hướng chung sẽ là các dữ liệu không ảnh hưởng đến an ninh quốc gia hay quyền lợi hợp pháp của cá nhân và tổ chức.

Tuy nhiên, theo chuyên gia Vũ Ngọc Sơn sàn giao dịch dữ liệu cũng không thể tránh khỏi các nguy cơ an ninh mạng như các hệ thống công nghệ thông tin khác. Do đó, việc đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống cũng cần được quan tâm, chú trọng.