Sống trẻ thời Online

Hiện nay giới trẻ dành phần lớn thời gian sống, học tập gắn kết với mạng internet và các thiết bị điện tử, nhưng với nhiều người đã tận dụng một cách hiệu quả tiện ích công nghệ thì cũng có nhiều người còn chưa có đủ kỹ năng tương tác để rồi bị cuốn vào “mớ bòng bong” thời đại số.

Chuyện của Phương

Thế hệ 8x đời cuối, Phương tiếp thu và hưởng thụ hầu như mọi tiện ích của thời đại online. Công việc, học hành, các thú vui được Phương sắp xếp thành “trung tâm dữ liệu cuộc sống” trong máy tính. Chính thế, cuộc sống của cô trở nên khoa học và thảnh thơi hơn. Tuy vậy, Phương lại đã từng thuộc trong số hiếm người “dị ứng” với Facebook (FB). Theo cô, đơn giản chỉ vì cô thấy FB nhảm nhí quá. Khác hẳn với blog cô đã từng sở hữu thì FB giống như một cái “chợ” buôn. Nhộn nhạo người ra, người vào, quen biết, không quen biết,…

Vậy mà vào guồng của mạng xã hội bậc nhất này, cô cũng phải quay theo. Liên tiếp nhận những lời mời lên FB và sau một lần có một “Friend” là một doanh nhân mời kết nối, cô quyết định gia nhập “cộng đồng ảo” này, thừa nhận đây là nơi có thể kết nối các cơ hội với nhau!

Việc đầu tiên, Phương đăng tải CV của mình và nhờ các đồng nghiệp, đối tác uy tín phản hồi giúp… Kết nối trở nên nhiều hơn, các mối quan hệ giúp ích cho công việc hình thành nhiều hơn. Tuy nhiên, trong đầu cô luôn cảnh giác với “mớ bòng bong” của mạng xã hội và tự nhắc mình “Phải chọn lọc chứ không kết nối tào lao!”. Thế rồi Phương được một đối tác tiềm năng mời tham gia kết nối. “Chui” vào phần dữ liệu trang của đối tác, Phương thấy được thông tin giới thiệu, thấy rất nhiều quan hệ của đối tác, và dĩ nhiên cả những comment tốt.

Quyết định hợp tác, Phương đã chọn đúng công việc tất cả nhờ những kỹ năng mà cô đã tích cóp được từ cuộc sống online. Điều này khác với nhiều người mê mẩn FB đến mức “cuồng si”. Ngày nào không được lên đó thì cuộc sống như sắp tận thế! Tổng thời gian sử dụng không dưới ba, bốn giờ mỗi ngày. Nhưng cũng chỉ dừng lại ở việc “tám” chuyện, khoe hình.

Kỹ năng sống ảo?

Một trong những kỹ năng làm việc thời đại số là gõ phím, thì với nhiều bạn trẻ, Google đã trở thành “giáo sư biết tuốt” và được sử dụng triệt để. Hoàng Linh, quản trị diễn đàn công nghệ thông tin Extreme.vn cho biết, trước đây chỉ nhờ “cụ Gu gồ” để sưu tầm ảnh, nhưng khi rảnh rỗi ngồi lọ mọ khai thác tính năng của “cụ”, mới thấy khả năng của trang tìm kiếm này còn khổng lồ hơn. Google là một công cụ “tích hợp”, bày sẵn, thật tiện lợi: lưu trữ hình ảnh trong Picasa; lưu folder, file (thư mục, tập tin) trong Google docs (tài liệu); còn Calendar (lịch) thì giúp nhắc nhở công việc. Google search dùng khi cần tìm thông tin. Trong khi đó, Gmail cung cấp, khả năng phân loại bằng “label” (dán nhãn) và tính năng “search” (tìm kiếm) nhanh chóng, chính xác,… Đặc biệt chức năng “Contacts” trong Gmail có khả năng phân nhóm tiện lợi, lưu trữ và email chung, nó nhận cả danh bạ điện thoại từ iPhone, giúp người dùng lưu trữ liên lạc trong nhiều kênh.

Kỹ năng trên đây của Linh được coi là kỹ năng kết nối mạng mà bất cứ bạn trẻ nào cũng biết và cần biết. Không ai có thể biết hết, nhớ hết, việc sử dụng công cụ Google như một cuốn từ điển sống khổng lồ, hay hòm mail Gmail như là một công cụ tổ chức công việc lối sống, hay nói cách khác là sử dụng thành thạo hiệu quả Internet là vô cùng quan trọng. Kết nối mạng không chỉ để tìm kiếm việc làm hoặc khách hàng như trường hợp của Phương, nó còn là nguồn cảm hứng mà qua đó tạo nên ý tưởng mới và cung cấp sự hỗ trợ để nuôi dưỡng những ý tưởng sáng tạo cho đến khi có thể thực hiện được. Như chuyện cô bạn Phương đã thực sự phụ thuộc rất nhiều vào công nghệ, và mạng xã hội để lên kế hoạch cuộc sống, công việc của mình. Tuy nhiên, do có kỹ năng sử dụng tốt nên Phương đã tận dụng tốt những tích cực của mạng xã hội mang lại.

Song song với kỹ năng kết nối mạng thì, kỹ năng ứng phó với nguy hiểm, gây nghiện từ mạng cũng tỏ ra không kém quan trọng.

Cũng chỉ vì mải mê viết blog với chăm chút comment trên mạng Facebook, Thanh Ly, chuyên viên công ty truyền thông S. gần như không giao tiếp offline. Cô trở thành từ điển sống về các trò game, cách thức xây dựng blog, mạng xã hội nhưng lại thiếu đi khả năng xoay xở với cuộc sống thực như: quan hệ bạn bè, nấu ăn và hoàn thành công việc chuyên môn.

Gần tương tự như Ly, Nguyễn Thanh Bình, nhân viên một công ty truyền thông, lại bị hình thức mua sắm online cuốn hút. Khi thói quen mua hàng online đã ngấm vào máu thì tài khoản của Bình cứ hao hụt nhanh chóng đến phát hoảng  vì quá mải mê với sự tiện lợi và nhanh chóng của hàng hóa trực tuyến.

Vĩ thanh

Trước thời đại bùng nổ kỹ thuật công nghệ, giới trẻ dường như bị lệ thuộc vào những tiện ích công nghệ. Trong một cuộc hội thảo về kỹ năng sống online, bà Nguyễn Trịnh Khánh Linh, chủ tịch & CEO trường doanh nhân Đắc Nhân Tâm đã nhận định sâu sắc, thời đại số là thời điểm mang con người lại gần với nhau hơn. Đó là điều cần thiết khi mà hiện nay trong công sở mọi người ngồi đấu lưng lại với nhau, gửi email cho nhau. Kỹ năng sống liên quan đến vấn đề chúng ta giao tiếp và sống như thế nào, công nghệ số để hỗ trợ cho công việc nhưng không bao giờ được đánh mất mối quan hệ giữa con người vì chính con người tạo nên cuộc sống.

Kỹ năng online, hay kỹ năng sống thời công nghệ bên cạnh việc tư vấn và huấn luyện mà có thì việc hình thành từ sự trải nghiệm thậm chí trả giá sẽ giúp các bạn trẻ biết sống hơn, hòa hợp và thích nghi để tận dụng được hết hiệu quả mà chính những tiện ích khổng lồ của công nghệ mang lại.

Thanh Hợp