Tàu vũ trụ Starship của SpaceX: Tên lửa mạnh nhất từng được chế tạo hủy bỏ nỗ lực bay đầu tiên kể từ sự cố nổ tung

10:42, 04/03/2025

SpaceX đang ngừng chuyến bay thử nghiệm không người lái lần thứ tám của tên lửa khổng lồ Starship.

Nhiệm vụ dự kiến cất cánh trong khung giờ phóng kéo dài một giờ bắt đầu lúc 5:30 chiều CT (6:30 chiều ET) từ cơ sở Starbase của SpaceX ở Nam Texas.

Nhưng một vài vấn đề, bao gồm một vấn đề chưa được tiết lộ với tên lửa đẩy Super Heavy, đã xuất hiện trong quá trình đếm ngược đến vụ phóng. Mặc dù vấn đề với tên lửa đẩy dường như không làm gián đoạn quá trình trong thời gian dài, nhưng máy tính đã phát hiện thêm các vấn đề và công ty đã chọn hủy vụ phóng. SpaceX chưa ấn định ngày cho nỗ lực tiếp theo, nhưng phương tiện có thể sẵn sàng cất cánh sớm nhất là 24 giờ, Dan Huot của SpaceX cho biết trong buổi phát trực tiếp.

Chuyến bay thử nghiệm tích hợp lần thứ tám của hệ thống tên lửa SpaceX Starship đã bị hủy bỏ vào thứ Hai. Tàu vũ trụ Starship được nhìn thấy nằm bên phải tháp phóng cạnh tên lửa đẩy Super Heavy. Brandon Bell/Getty Images

Người sáng lập SpaceX, Elon Musk, đã đăng rằng có "quá nhiều dấu hỏi về chuyến bay này" trên nền tảng xã hội X, trước đây là Twitter. "Tốt nhất là nên tháo rời, kiểm tra cả hai giai đoạn và thử lại trong một hoặc hai ngày."

Công ty chỉ xếp chồng tàu vũ trụ Starship lên trên tên lửa đẩy Super Heavy vào sáng nay. Việc lắp ráp vào phút cuối như vậy không phổ biến trong thế giới tên lửa.

Huot cho biết công ty đã chọn đợi xếp chồng hệ thống tên lửa trong nỗ lực tiếp tục theo đuổi mục tiêu làm cho Starship linh hoạt nhất có thể.

"Chúng tôi thực sự muốn đạt đến điểm mà chúng tôi có thể bay nhanh chóng, bay càng nhanh càng tốt," Huot nói. "Và vì vậy, đây chắc chắn là một trường hợp để cố gắng thúc đẩy điều đó."

Ông nói thêm rằng SpaceX đã không tiến hành buổi diễn tập "ướt", một cuộc thử nghiệm trên mặt đất thường diễn ra trước khi phóng tên lửa, trong đó các kỹ sư đổ đầy nhiên liệu vào tên lửa và thực hành phóng. Các thủ tục như vậy thường là cơ hội để giải quyết mọi vấn đề trước khi phóng.

Vụ phóng dự kiến diễn ra khoảng sáu tuần sau sự cố nổ tung trong chuyến bay thử nghiệm thứ bảy của phương tiện. Vụ nổ trên không vào ngày 16 tháng 1 đã rải rác mảnh vỡ trên các đảo Turks và Caicos. Cục Hàng không Liên bang — cơ quan cấp phép phóng tên lửa thương mại — đang giám sát cuộc điều tra về vụ việc, nhưng vào thứ Sáu đã bật đèn xanh cho SpaceX phóng Chuyến bay 8. Cơ quan này lưu ý rằng cuộc điều tra về sự cố Chuyến bay 7 vẫn đang diễn ra, nhưng FAA xác định SpaceX đã "đáp ứng tất cả các yêu cầu về an toàn, môi trường và cấp phép khác cho chuyến bay thử nghiệm cận quỹ đạo", theo một tuyên bố.

Tàu vũ trụ Starship, còn được gọi là giai đoạn trên của phương tiện, được thiết kế để bay lên không gian trên tên lửa đẩy cao 71 mét (232 foot) gọi là Super Heavy. Nếu nỗ lực phóng tiếp theo diễn ra theo đúng kế hoạch, sau khi cất cánh, tên lửa đẩy sẽ hoạt động trong khoảng 2 phút rưỡi trước khi tách khỏi tàu vũ trụ.

Super Heavy sau đó sẽ cố gắng tự lái trở lại để hạ cánh vào cánh tay "đũa" của tháp phóng SpaceX nằm gần Brownsville, Texas, ngay phía bắc biên giới Mexico.

SpaceX cho đến nay đã hoàn thành thành công thao tác bắt tên lửa đẩy hai lần.

Tàu Starship sẽ kích hoạt động cơ của chính nó, tiếp tục trên quỹ đạo cận quỹ đạo.

Tên lửa đẩy Super Heavy (bên trái) được nhìn thấy cùng với tàu vũ trụ Starship, hoặc giai đoạn trên (bên phải), được cố định trong cánh tay của tháp phóng "Mechazilla" tại cơ sở Starbase gần Brownsville, Texas, vào Chủ nhật. Kaylee Greenlee/Reuters 

Các mục tiêu thử nghiệm chính của SpaceX cho chuyến bay thử nghiệm thứ tám của Starship phần lớn tương tự như các mục tiêu từ tháng Giêng, vì chuyến bay đó đã kết thúc sớm. Các mục tiêu của nhiệm vụ này bao gồm nỗ lực khởi động lại động cơ Starship trong không gian, thử nghiệm cách phương tiện một ngày nào đó sẽ hoàn thành các nhiệm vụ phức tạp hơn lên quỹ đạo.

Khoảng 17 phút rưỡi vào chuyến bay, Starship cũng sẽ lần đầu tiên cố gắng triển khai một lô vệ tinh Starlink giả như một phần của cuộc trình diễn.

Giống như Starship, các tải trọng trình diễn này không được kỳ vọng sẽ đạt đến quỹ đạo. Thay vào đó, các vệ tinh giả sẽ di chuyển trên quỹ đạo cận quỹ đạo tương tự như quỹ đạo của tàu vũ trụ, đảm bảo chúng sẽ bị thải bỏ xuống đại dương, theo công ty.

Khoảng một giờ sau khi cất cánh, tàu vũ trụ Starship dự kiến sẽ thực hiện cú đáp nước có kiểm soát ở Ấn Độ Dương. Thao tác này nhằm mục đích kiểm tra cách Starship có thể được thu hồi sau các chuyến bay trong tương lai. Nhưng như trường hợp của các nhiệm vụ thử nghiệm trước đây, phương tiện sẽ không được thu hồi và bị bỏ lại dưới đáy biển.

Một tai nạn nổ

SpaceX đã chuẩn bị thử nghiệm các vệ tinh giả trong chuyến bay thử nghiệm tích hợp đầy đủ thứ bảy của Starship vào tháng 1, nhưng con tàu - đã ra mắt một số nâng cấp lớn bao gồm cả thùng nhiên liệu lớn hơn - đã bị phá hủy chưa đầy 10 phút sau khi thực hiện nhiệm vụ.

Trong một tuyên bố, SpaceX cho biết vụ nổ Chuyến bay 7 có thể là do rò rỉ ở phần đuôi — hoặc phía sau — của phương tiện, gần một bể chứa oxy lỏng siêu lạnh, hoặc LOX, một loại nhiên liệu đẩy tên lửa.

Sự rò rỉ đó có thể dẫn đến tăng áp suất và một đám cháy bùng phát, công ty cho biết.

Các rung động do điều kiện âm thanh của chuyến bay gây ra có thể là nguyên nhân gốc rễ của vấn đề, theo tuyên bố.

SpaceX cũng cho biết họ đã mất liên lạc với Starship trước khi phương tiện vỡ ra, nhưng phân tích sau chuyến bay xác định rằng các hệ thống an toàn tích hợp "đã kích hoạt tự động". Các hệ thống an toàn tên lửa thường bao gồm phần mềm được thiết kế để làm nổ một phương tiện bị trục trặc để ngăn các mảnh vỡ lớn, gây hại rơi xuống đất.

Mảnh vỡ từ sự cố đã gây ra sự gián đoạn chuyến bay ngắn ngủi khi các kiểm soát viên không lưu chuyển hướng máy bay ra khỏi vụ nổ.

Ngoài một phương tiện bị va chạm trên đảo South Caicos, không có trường hợp thiệt hại tài sản hoặc thương tích nào khác được báo cáo.

Tuy nhiên, cư dân của quần đảo Turks và Caicos nói với CNN rằng họ đã tìm thấy — và vẫn đang tìm thấy — mảnh vỡ từ tàu vũ trụ vương vãi trên các bãi biển và đường sá. Chính quyền địa phương đã làm việc với SpaceX để xây dựng kế hoạch thu hồi mảnh vỡ.

Kế hoạch đó đã được chính quyền địa phương phê duyệt vào ngày 13 tháng 2, theo một thông báo được đăng trên mạng xã hội. Tuy nhiên, nội dung của chiến lược không được cung cấp và không rõ ai đang trả tiền cho nỗ lực dọn dẹp.

Cả SpaceX và chính quyền Turks và Caicos đều không trả lời yêu cầu bình luận.

SpaceX cho biết trong một tuyên bố rằng họ đã thực hiện các nâng cấp cho Starship để đáp ứng chuyến bay thử nghiệm thất bại vào tháng Giêng. Các thay đổi bao gồm các lỗ thông hơi mới và "hệ thống xả" được thiết kế để ngăn chặn hỏa hoạn.

Công ty cũng cho biết những gì các nhóm nhiệm vụ học được đã thúc đẩy họ thay đổi các đường dẫn cung cấp nhiên liệu cho một số động cơ của Starship, điều chỉnh nhiệt độ nhiên liệu đẩy và điều chỉnh "mục tiêu lực đẩy hoạt động" của phương tiện — hoặc lượng năng lượng mà SpaceX nhắm đến để động cơ tạo ra trong chuyến bay.