Thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao vào lĩnh vực bán dẫn, AI và tài sản số

Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP.HCM, trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, phối hợp với nhiều đối tác quan trọng tổ chức Hội thảo “Khi công nghệ hội tụ - Cơ hội đầu tư và hợp tác trong kỷ nguyên vươn mình của Việt Nam.

Phát biểu tại hội thảo, TS.Trần Quý - Viện trưởng Viện phát triển Kinh tế số Việt Nam (VIDE) - nhấn mạnh: “Chính sách đóng vai trò định hướng và thúc đẩy nguồn lực đầu tư vào lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là đầu tư đổi mới sáng tạo, nhằm khai mở tiềm năng phát triển vượt trội cho nền kinh tế số Việt Nam”.

TS.Trần Quý - Viện trưởng Viện phát triển Kinh tế số Việt Nam phát biểu tại hội thảo.

Trong bối cảnh Việt Nam chính thức bước vào “Kỷ nguyên vươn mình”, ông Quý cho rằng đây không chỉ là một khẩu hiệu, mà là một học thuyết kinh tế mới cho giai đoạn 2025 - 2045, đánh dấu sự chuyển dịch từ giai đoạn phục hồi và tích lũy sang bứt phá và cạnh tranh toàn cầu. Để xóa bỏ vùng xám, Việt Nam đã thiết lập một nền tảng pháp lý vững chắc dựa trên 3 trụ cột chính, tạo ra một môi trường đầu tư minh bạch và có thể dự báo.

Theo đó, từ 1/10/2025, Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo 2025 đã chính thức có hiệu lực, "trải thảm đỏ" cho các ngành công nghiệp lõi. Trong đó, lần đầu tiên tài sản số được định nghĩa và luật hóa, công nhận quyền sở hữu cho người dân và doanh nghiệp. Bên cạnh đó là cơ chế ưu đãi vượt trội cho lĩnh vực chiến lược như bán dẫn, Al, trung tâm dữ liệu như thuế suất 10% trong 15 năm (miễn 4 năm đầu tiên, giảm 50% trong 9 năm tiếp theo; Nhà nước hỗ trợ trực tiếp chi phí R&D, sản xuất thử nghiệm; Ưu đãi đặc biệt và đảm bảo về năng lượng, viễn thông cho các trung tâm dữ liệu. Từ đó giải quyết bài toán chi phí cơ hội, tạo lợi thế cạnh tranh then chốt khi các tập đoàn đa quốc gia so sánh Việt Nam với các điểm đến đầu tư khác.

Mặc dù vậy, Nhà nước vẫn kiểm soát dòng vốn Fintech và Crypto một cách chiến lược.Cụ thể, Nghị quyết 05 thí điểm Crypto bắt buộc nhà đầu tư nước ngoài phải liên doanh (JV) với đối tác nội địa (giới hạn sở hữu 49%), các dòng tiền đi qua hệ thống ngân hàng, triệt tiêu khả năng lách luật chuyển ngoại tệ.

Nghị quyết 94 cũng quy định doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) bị loại trừ hoàn toàn khỏi lĩnh vực cho vay ngang hàng (P2P Lending) trong Sandbox, để dành khoảng trống thị trường cho các doanh nghiệp nội địa tự lớn mạnh trước khi mở cửa cạnh tranh toàn diện.

Quang cảnh buổi hội thảo “Khi công nghệ hội tụ - Cơ hội đầu tư và hợp tác trong kỷ nguyên vươn mình của Việt Nam (When Technology Converges - Investment and Collaboration Opportunities in Vietnam’s Rising Era)”. 

Tại Hội thảo, các chuyên gia cũng đưa ra quan điểm, hiện nay dòng vốn FDI đang chuyển dịch sang các dự án thâm dụng công nghệ thay vì gia công, thâm dụng lao động.

Các chuyên gia khuyến cáo nhà đầu tư quốc tế thay vì tìm cách sở hữu 100%, hãy tìm kiếm đối tác liên doanh (JV) địa phương có năng lực, đầu tư mạnh vào hệ thống tuân thủ AML/CFT ngay từ đâu. Doanh nghiệp có hệ thống tuân thủ tốt nhất sẽ có cơ hội được cấp phép cao nhất trong bối cảnh Việt Nam đang nổ lực đáp ứng tiêu chuẩn FATF. Đặc biệt, đầu tư vào hạ tầng (Data Ceter) và giải pháp Enterprise Blockchain, nơi các ưu đãi thuế là rõ ràng và hấp dẫn.

Đối với các doanh nghiệp và Startup Việt Nam, cơ chế Sandbox của Nghị định 94 được xem như tờ giấy thông hành để thử nghiệm sản phẩm, chứng minh năng lực và thu hút vốn trước khi quy định chính thức ban hành. Với quyền nắm giữ 51% cổ phần trong các liên doanh, doanh nghiệp Việt Nam có vị thế đàm phán vững chắc để yêu cầu, quy trình quản trị từ các đối tác nước ngoài.

Ông Kevin Murphy – Co Founder Je Austin Associates, một chuyên gia quốc tế giàu kinh nghiệm tại Hoa Kỳ - khẳng định: “Khung đánh giá đổi mới sáng tạo PAIR giúp các doanh nghiệp Việt Nam xác định rõ tiêu chí thành công, từng bước hướng tới các chuẩn mực quốc tế, thúc đẩy tiến trình hội nhập và thu hút đầu tư chất lượng cao”.

Đặc biệt, TP.HCM cam kết đồng hành, hỗ trợ cộng đồng đổi mới sáng tạo, xây dựng hạ tầng công nghệ hiện đại, tạo động lực cho doanh nghiệp mở rộng hoạt động, vươn tầm khu vực và quốc tế.