Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Chỉ thị số 22/CT-TTg về việc đẩy mạnh triển khai các giải pháp phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam.

Hiện nay, việc sử dụng tiền mặt vẫn còn khá phổ biến trong các giao dịch dân sự của người dân, nhất là ở địa bàn nông thôn, vùng sâu, vùng xa; thanh toán điện tử trong thương mại điện tử còn thấp; việc triển khai thanh toán không dùng tiền mặt trong lĩnh vực y tế, giáo dục còn khiêm tốn; tội phạm trong lĩnh vực công nghệ cao, thanh toán điện tử gần đây có diễn biến phức tạp với những hành vi, thủ đoạn mới, tinh vi hơn... Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành liên quan, các địa phương cần tích cực thúc đẩy phát triển thanh toán không dùng tiền mặt.

Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước xây dựng và đưa vào vận hành hệ thống bù trừ điện tử tự động cho giao dịch thanh toán bán lẻ trước ngày 15/12; phát triển hạ tầng POS dùng chung; nghiên cứu các giải pháp xác thực, nhận biết khách hàng (KYC) bằng phương thức điện tử; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố trong hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán điện tử, trung gian thanh toán, đảm bảo hoạt động an ninh, an toàn, hiệu quả.

Thủ tướng yêu cầu các Bộ liên quan phải hoàn thành một số nhiệm vụ. Cụ thể, Bộ Công Thương phải hoàn thành các cơ chế, chính sách khuyến khích cơ sở bán lẻ hàng hóa chấp nhận thanh toán điện tử.

Bộ Tài chính hoàn thiện kết nối hạ tầng thanh toán giữa các cơ quan Thuế, Hải quan, Kho bạc để phục vụ thu ngân sách bằng phương thức điện tử.

Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo đẩy nhanh việc thu phí dịch vụ bằng các hình thức không dùng tiền mặt.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam hoàn thành việc xây dựng và ban hành các hướng dẫn, tiêu chuẩn, lộ trình chuẩn hóa thông tin dữ liệu về người nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, các chế độ an sinh xã hội để có thể kết nối chia sẻ thông tin với tổ chức tín dụng, tổ chức trung gian thanh toán thực hiện chi trả các chế độ an sinh xã hội, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội qua ngân hàng.

Bộ Công an khẩn trương hoàn thành việc rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về đảm bảo an ninh, an toàn, phát hiện, phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật trong lĩnh vực thanh toán điện tử, trung gian thanh toán; hoàn thiện việc chủ trì xây dựng cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông; áp dụng thống nhất việc định danh các khoản thu phạt vi phạm hành chính; kết nối chia sẻ thông tin thu phạt với Kho bạc Nhà nước, các tổ chức tín dụng và các đơn vị có liên quan; ứng dụng các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt trong thu phạt vi phạm hành chính.

Bộ Giao thông vận tải hoàn thành việc nghiên cứu, ban hành chính sách khuyến khích phát triển các loại thẻ đa dụng, đa năng, thẻ không tiếp xúc, thẻ phi vật lý để thu phí cầu đường, mua vé tàu, xe...

Tuy nhiên, chỉ tiêu tỷ lệ tiền mặt trên tổng phương tiện thanh toán vẫn còn cao so với mục tiêu đã đề ra tại Quyết định 2545/QĐ-TTg (đến ngày 31/12/2019 là 11,33%); việc sử dụng tiền mặt vẫn còn khá phổ biến trong các giao dịch dân sự của người dân, nhất là ở địa bàn nông thôn, vùng sâu, vùng xa; thanh toán điện tử trong thương mại điện tử còn thấp; việc triển khai thanh toán không dùng tiền mặt trong lĩnh vực y tế, giáo dục còn khiêm tốn; tội phạm trong lĩnh vực công nghệ cao, thanh toán điện tử gần đây có những diễn biến phức tạp với những hành vi, thủ đoạn mới, tinh vi hơn...

Để tiếp tục thúc đẩy phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán điện tử đạt được các mục tiêu của Quyết định 2545/QĐ-TTg, đặc biệt trong bối cảnh diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành liên quan, các địa phương tích cực, khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ chủ yếu đã được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định 2545/QĐ-TTg và các Nghị quyết của Chính phủ.

Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẩn trương hoàn thành việc rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán điện tử, đáp ứng yêu cầu phát triển các mô hình, sản phẩm dịch vụ thanh toán mới; chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan có liên quan trình Chính phủ xem xét ban hành Nghị định thay thế Nghị định về thanh toán không dùng tiền mặt trước ngày 1/7/2020.

Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo hoàn thành xây dựng, phát triển Hệ thống bù trừ điện tử tự động cho các giao dịch thanh toán bán lẻ (ACH), chính thức đưa vào vận hành, triển khai dịch vụ hoàn thành trước ngày 15/12/2020;

Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng các giải pháp xác thực, nhận biết khách hàng (KYC) bằng phương thức điện tử để thúc đẩy tiếp cận và sử dụng các dịch vụ thanh toán; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố trong hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, thanh toán điện tử, trung gian thanh toán, đảm bảo hoạt động an ninh, an toàn, hiệu quả; chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu, trình Thủ tướng Chính phủ việc triển khai các mô hình dịch vụ thanh toán mới để kịp thời đảm bảo công tác quản lý, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Cũng theo Chỉ thị này, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu trước ngày 1/7/2020, các Bộ Công Thương, Tài chính, Y tế, Giáo dục, Giao thông… phải xây dựng cơ chế, chính sách để khuyến khích thanh toán điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt ở một số lĩnh vực như thu phí dịch vụ giáo dục, phí dịch vụ y tế, phí cầu đường, vé tàu xe, thương mại điện tử, thu phạt vi phạm hành chính, chi trả các chế độ an sinh xã hội, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội….

Các giải pháp này phải hoàn thành trước ngày 1/7 và báo cáo trước ngày 1/11.

Thanh Tùng (T/h)