Tranh chấp bản quyền: FPT Online và RIAV doạ đưa nhau ra toà

Hiện mối quan hệ giữa RIAV và FPT Online đang “căng thẳng như dây đàn”. Bên nào cũng cho mình đúng, có quyền đại diện cho ca sĩ, nhạc sĩ, nhà sản xuất với các đối tác và… đòi đưa nhau ra toà phân xử. Trong công văn mới nhất của FPT Online gởi các website mà họ cho rằng đang có dấu hiệu vi phạm khi sử dụng những bài hát mà FPT Online đã độc quyền khai thác, phó tổng giám đốc FPT Online Nguyễn Đắc Việt Dũng khẳng định: “Hiện nay, các bản ghi do các hãng băng đĩa do chúng tôi giữ quyền kinh doanh duy nhất trên mạng internet thì hiệp hội Công nghiệp ghi âm Việt Nam - RIAV - không có quyền cấp phép đối với các bản ghi đó. Việc sử dụng trái phép các bản ghi trong thời gian vừa qua của họ là hành vi xâm phạm quyền liên quan của các hãng băng đĩa cũng như các chủ sở hữu quyền đầu tư tài chính khác, gián tiếp ảnh hưởng đến việc kinh doanh hợp pháp của FPT Online”. FPT Online và RIAV pháo nhau Cũng trong công văn này, FPT Online khẳng định: tính đến thời điểm hiện tại, FPT Online chỉ mới thay mặt các đối tác cấp phép cho một đơn vị duy nhất được quyền sử dụng các bản ghi trên môi trường internet là công ty Yahoo! Việt Nam. Còn các công ty khác như công ty Yêu âm nhạc, công ty quảng cáo trực tuyến 24h, công ty POPS Media, VinaGame… đã vi phạm luật sở hữu trí tuệ với các sản phẩm nhạc số trực tuyến. Phản hồi thông tin trên, công văn số 72/RIAV/08 do ông Huỳnh Tiết, phó chủ tịch thường trực RIAV ký ngày 10-7-2008 đã phản đối những thông tin trên khi cho rằng: “Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Việt Nam là đơn vị duy nhất có được sự uỷ thác quyền từ các hãng băng đĩa ghi âm. Do đó, việc thông tin FPT Online đưa ra là sai thực tế! Dựa trên cơ sở nào mà FPT Online “cấp phép” (chữ dùng của FPT Online) cho Yahoo!? Phải chăng FPT Online đang thực hiện sở hữu hợp pháp của các hãng, vốn không phải và không bao giờ là của mình?”. Ông Tiết giải thích thêm, RIAV được uỷ thác áp dụng trên mọi phương tiện và môi trường. Cũng trong công văn này, phó chủ tịch Huỳnh Tiết đã khẳng định những doanh nghiệp mà FPT Online cho rằng vi phạm là họ đã được RIAV cấp giấy phép sử dụng theo đúng nguyên tắc RIAV là đại diện của các hãng sản xuất, tác giả… Ông Tiết đã yêu cầu FPT Online trong 24 giờ sau khi nhận được công văn trên, nếu không có “hành động cụ thể và thoả đáng”, RIAV sẽ tiến hành các thủ tục tố tụng cần thiết. Thực ra, câu chuyện có lẽ không cần phải chờ toà xử thì mới minh định được. Ai cũng có quyền giao dịch

RIAV đại diện pháp lý về mặt bản quyền các sản phẩm cho hơn 60 các nhà sản xuất âm nhạc (hãng ghi đĩa, studio…) trong nước VCPMC hiện là đơn vị có hơn 1.500 nhạc sĩ chọn làm đối tác uỷ thác vai trò pháp lý các sản phẩm âm nhạc về quyền tác giả. Trung tâm Âm nhạc trực tuyến của FPT Online hiện là “đối tác duy nhất có được sự uỷ thác độc quyền kinh doanh bản quyền các bản ghi trên môi trường internet” (theo công văn của FPT Online).

Về mặt pháp lý, cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức… đều được phép ký kết quyền tác giả và các quyền liên quan với nhà sản xuất, ca sĩ mà không cần phải qua các tổ chức trung gian như trung tâm bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam - VCPMC, RIAV, FPT Online… Theo nhạc sĩ Hoài An, để một sản phẩm có tính pháp lý hoàn chỉnh cần phải thực hiện hai quyền: quyền tác giả và các quyền liên quan. Trong hai quyền trên, nhà sản xuất (hãng băng đĩa, studio) chỉ độc quyền phần ghi âm nếu chứng minh được sản phẩm đó do chính hãng ghi đĩa sản xuất và có giá trị trong phạm vi ký kết hợp đồng. “Chọn các đơn vị được uỷ quyền hay trực tiếp đều được, không có vấn đề gì cả. Chúng tôi chưa bao giờ ép các nhà sản xuất cả. Quan hệ của chúng tôi với khách hàng lẫn đối tác đều trên tinh thần tự nguyện”, ông Phạm Long Minh, đại diện RIAV phía Nam khẳng định. Nhạc sĩ Hoài An cho biết, dù đã uỷ nhiệm cho VCPMC nhưng cũng có những trường hợp ông vẫn làm việc trực tiếp với khách hàng. Như vậy, hiện nay vấn đề kinh doanh bản quyền cho các sản phẩm âm nhạc chạy trên môi trường internet, sóng di động đã có ít nhất 3 đối tác cung cấp với tư cách pháp nhân khác nhau. “Khi sản phẩm đã đủ thủ tục pháp lý, việc chọn lựa sản phẩm nào là quyền của người mua”, giám đốc một công ty quảng cáo nhận định. “Chúng tôi chọn VCPMC để mua quyền tác giả và RIAV để mua quyền liên quan vì đây là hai khâu khác nhau...”, ông Vương Quang Khải, giám đốc bộ phận web của VinaGame chia sẻ kinh nghiệm mua hàng. “Quan điểm của chúng tôi là chọn những đối tác nghiêm túc trong việc ký kết bản quyền. RIAV cũng chỉ là một trong những đối tác của chúng tôi. Hiện tại, nhacso.net (trực thuộc FPT Online) là đại diện của chúng tôi. Tất cả giao dịch này đã có hợp đồng”, ông Vũ Minh Trí, giám đốc Yahoo! Việt Nam khẳng định quan điểm của mình về việc chọn đối tác để cung cấp các sản phẩm nhạc số trên Yahoo! Việt Nam Music. Ông Trí cho biết thêm, hiện đang tiếp xúc với đại diện của RIAV để đàm phán những sự vụ khác có liên quan đến các sản phẩm nhạc số. Theo SGTT

Phản hồi của công ty FPT Sau khi tiếp nhận công văn số 72/RIAV/08 do ông Huỳnh Tiết, phó chủ tịch thường trực RIAV ký ngày 10-7-2008 gởi cho FPT Online, ngay trong tối qua (10-7-2008), ông Lương Công Hiếu, tổng giám đốc FPT Online đã có công văn phản hồi. Cũng như trong công văn của FPT Online gởi cho các website trước đó, trong công văn lần này, ông Hiếu một lần nữa khẳng định: “Trung tâm âm nhạc trực tuyến của chúng tôi đang là đối tác duy nhất được cấp phép độc quyền kinh doanh bản ghi âm, ghi hình trên môi trường internet (cung cấp nghe nhìn và tải về các bản ghi trên mạng internet) của hầu hết các hãng băng đĩa có số lượng bài hát lớn nhất Việt Nam như Viết Tân, Saigon Vafaco, Thế Giới Giải Trí, hãng phim Trẻ, Lạc Hồng, Trùng Dương, Quang Cường, Tuấn Nguyễn, Tuấn Trinh, Golden fish… Những mối quan hệ này đã được xác định trên các hợp đồng cấp phép sử dụng bản ghi âm, ghi hình đã ký kết giữa chúng tôi và các đối tác nói trên và quy định của pháp luật”. Ông Hiếu đã viện dẫn điều 30, điều 47 của bộ luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 để chứng minh tính hợp pháp của những mối quan hệ trên. Như vậy, với những quy định trên, FPT Online cho rằng, trong phạm vi quyền mà FPT Online được cấp theo các hợp đồng liên quan đã ký kết, họ hoàn toàn được quyền phân phối trên mạng internet các bản ghi cho bên thứ ba để bên thứ ba cung cấp nghe nhìn trực tuyến và tải về các bản ghi trên mạng internet.