Tự tay xây dựng một hệ thống tản nhiệt chất lỏng cho máy tính

Trong quá trình vận hành, các thành phần bên trong máy tính của bạn sẽ tạo ra nhiệt. Tiêu chuẩn của các đế tản nhiệt và quạt làm mát kèm theo thiết bị là quá đủ cho các hoạt động bình thường, nhưng khi bạn ép xung cho bộ vi xử lý, điều này sẽ khiến nó hoạt động nhiều hơn, do đó nó sẽ mau nóng hơn. Lúc này, một bộ tản nhiệt bằng chất lỏng sẽ là lựa chọn mà bạn nên quan tâm nếu không muốn vi xử lý bị hỏng vì nhiệt độ.
 
Ngày nay, bạn cũng sẽ dễ dàng tìm mua một hệ thống tản nhiệt bằng chất lỏng từ các cửa hàng tin học. Tuy nhiên, chúng thường có giá khá đắt và có thể sẽ không đáp ứng được nhu cầu của bạn. Chính vì vậy, bạn có thể tự mình thiết kế một bộ tản nhiệt chất lỏng bằng cách mua các linh kiện riêng lẻ tùy theo nhu cầu sử dụng. Bạn có thể tìm mua các linh kiện này từ các cửa hàng gần nhà hoặc đặt mua trực tuyến nếu bạn có thẻ thanh toán quốc tế.

1/ Chuẩn bị
Với chi phí khoảng 220USD, bạn sẽ có một hệ thống tản nhiệt chất lỏng như ý muốn. Sau đây là các linh kiện mà bạn cần chuẩn bị. Lưu ý, tất cả các linh kiện dưới đây đều có bán tại địa chỉ http://www.dangerden.com/store.
-    Thùng máy : cần đủ rộng để có thể đặt các linh kiện của bộ tản nhiệt như : ống dẫn chất lỏng, máy bơm… các thùng máy cỡ trung hiện đang sử dụng ở Việt Nam là khá tốt để gắn tản nhiệt chất lỏng.
  -    Bộ tản nhiệt : chất lỏng nóng được bơm qua bộ tản nhiệt trong khi các quạt làm mát sẽ hút không khí qua lưới tản nhiệt của bộ tản nhiệt, truyền nhiệt và sau đó thổi nó ra bên ngoài thùng máy. Bạn có thể tìm mua bộ tản nhiệt 120mm có tên là GT Black Ice Stealth bởi vì nó phù hợp với các kiểu thùng máy được sử dụng phổ biến hiện nay.
-    Khối làm mát CPU: trong bài viết này, giả dụ máy tính đang sử dụng bộ vi xử lý Intel Core i7-990X Extreme Edition, do đó, chúng ta cần một khối làm mát CPU phù hợp với các socket 1366. Bạn có thể chọn mua khối Danger DEN MC-TDX cho nhu cầu này. Lưu ý, việc chọn các khối làm mát CPU phải phù hợp với vi xử lý đang dùng, đặc biệt, không chọn các khối làm mát có pha trộn kim loại bởi chúng sẽ dễ bị các chất lỏng ăn mòn trong quá trình sử dụng, điều này có thể dẫn đến hư hỏng máy tính nếu chất lỏng tràn ra ngoài. Do đó, hãy ưu tiên chọn khối làm mát với các thành phần được làm bằng đồng.


-    Máy bơm : máy bơm có nhiệm vụ lưu chuyển các chất lỏng thông qua các ống dẫn. Chúng ta chỉ cần làm mát CPU, vì vậy bạn cũng không cần mua một máy bơm quá mạnh, thay vào đó, bạn  có thể tìm mua chiếc máy bơm 12V rẻ tiền, có tên là DD-CPX1 từ địa chỉ http://tinyurl.com/3qzk4kb.

-    Bình chứa : bình chứa sẽ có nhiệm vụ chứa tất cả các chất lỏng được sử dụng để làm mát, đồng thời cung cấp một thước đo để giúp bạn nhanh chóng kiểm tra lượng chất lỏng hiện có trong bình. Bạn có thể sử dụng bình chứa XSPC 5.25" Bay Reservoir (http://tinyurl.com/3oegd8o). Bình chứa này có kích thước giống như một ổ ghi DVD, do đó, bạn có thể dễ dàng đặt nó vào một khay trống trong thùng máy và đồng thời có thể theo dõi mức chất lỏng từ một thước đo hiển thị ở mặt trước.
 
-    Các mấu nối ống dẫn chất lỏng (Barb fittings) : các mấu này sẽ giúp bạn cố định các đầu ống dẫn chất lỏng vào các vị trí tương ứng trên máy bơm và bộ tản nhiệt. Tùy theo kích cỡ của ống dẫn mà bạn có thể chọn mua barb phù hợp.


-    Ống dẫn chất lỏng : bạn sẽ có rất nhiều chọn lựa khi mua ống dẫn chất lỏng, tuy nhiên, tiêu chí chọn lựa là kích thước ống phải phù hợp với kích thước của các barb. Ví dụ, đối với barbs 1/2-inch, thông thường người dùng sẽ chọn ống 1/2-inch. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng ống 7/16-inch mặc dù nó hơi nhỏ nhưng các ống nhỏ sẽ có nhiều tính linh hoạt, ít tốn kém, và dễ gắn chặt trên các barbs 1/2-inch.
 
-    Vòng nẹp : nếu bạn muốn an toàn hơn hoặc nếu bạn đang sử dụng các ống dẫn chất lỏng có kích thước lớn hơn 1/2 –inch thì bạn có thể mua thêm các vòng nẹp để đảm bảo siết chặt các đầu tiếp xúc của ống dẫn với barbs. Lưu ý, bạn cũng có thể sử dụng dây đồng để quấn các đầu tiếp xúc nếu không muốn mua vòng nẹp.

-    Chất lỏng: chất lỏng sẽ theo các ống dẫn đi đến các linh kiện để làm mát chúng. Có nhiều tùy chọn khi mua chất lỏng, nhưng bạn có thể sử dụng nước cất để tiết kiệm tiền bạc cũng như dễ thay thế khi cần. Hãy chắc chắn rằng bạn đang sử dụng nước cất vì nếu sử dụng nước máy có lẫn các tạp chất thì rất có khả năng tảo và các loại tương tự sẽ phát triển trong hệ thống của bạn, làm tắc nghẽn ống và ăn mòn các khối làm mát.


2/ Lắp đặt hệ thống tản nhiệt vào thùng máy
Trước khi tiến hành lắp hệ thống tản nhiệt chất lỏng vào thùng máy, bạn cần phác thảo một sơ đồ hay  một cái gì đó tương tự như sơ đồ sau đây.

Theo sơ đồ trên, nước sau khi đã thoát nhiệt sẽ bắt đầu được đưa vào từ bộ tản nhiệt đi đến vi xử lý. Sau khi qua vi xử lý, nước sẽ tích nhiệt và được đưa vào bình chứa nước. Tiếp theo, máy bơm sẽ bơm chúng trở về bộ tản nhiệt để làm nguội nước và kết thúc một chu trình. Sau đây là các bước thực hiện :
-    Trước tiên, gắn bình chứa nước, bộ tản nhiệt, máy bơm và bo mạch chủ vào các vị trí tương ứng trong thùng máy. Trong đó, bình chức nước gắn vào khay chứa ổ đĩa CD/DVD và bộ tản nhiệt gắn vào vị trí quạt hút phía sau của thùng máy. Máy bơm có kích thước nhỏ nhưng lại thiếu chỗ gắn ốc vít, vì vậy bạn có thể sử dụng băng keo hoặc dây đồng để cố định vị trí cho nó.
 

-    Tiếp theo, gắn các ống dẫn vào các vị trí tương ứng trên máy bơm, khối làm mát CPU và bộ tản nhiệt trước khi gắn nó vào bo mạch chủ. Công việc này cần một chút khéo léo để các ống dẫn trông gọn gàng và đẹp mắt, ít chiếm không gian của thùng máy.
-    Bước tiếp theo gắn các ống dẫn chất lỏng từ bộ tản nhiệt vào khối làm mát CPU, từ khối làm mát đến bình chứa nước, từ bình chứa nước đến máy bơm, từ máy bơm trở lại bộ tản nhiệt. Lưu ý, trong quá trình lắp đặt, hạn chế các ống dẫn bị uốn cong càng ít càng tốt. Bạn có thể hiệu chỉnh độ dài thích hợp cho ống dẫn bằng cách dùng một lưỡi dao sắc để cắt bớt ống.
 
-    Sau khi đã lắp đặt xong bộ tản nhiệt vào thùng máy, bạn cần tiến hành kiểm tra xem chúng có bị rò rỉ hay không trước khi tiến hành cho nước cất vào bình chứa bằng cách bật nguồn cho máy bơm rồi quan sát các đầu nối xem chúng có bị xì hơi hay không.
  -    Sau cùng, tiến hành cho nước cất vào đầy bình chứa, ở bước này, bạn phải hết sức thận trọng, tránh làm đổ nước ra ngoài, tốt nhất là nên đổ qua một chiếc phiểu. Sau khi bình chứa đã đầy, tiến hành chạy máy bơm để nó lưu thông nước và khi bình chứa còn khoảng ½ lượng nước, bạn hãy tắt máy bơm rồi tiếp tục cho nước cất vào đầy bình chứa. Cố gắng loại bỏ các bong bóng khí phát sinh trong quá trình tuần hoàn nước. Bật lại máy bơm và quan sát các mối nối, nếu chúng vẫn hoàn toàn khô ráo thì bạn có thể an tâm gắn nguồn cho toàn bộ máy tính và sử dụng bộ tản nhiệt chất lỏng do chính mình thiết kế.

Võ Xuân Vỹ (Tham khảo Pcworld.com)