Vì sao dữ liệu cá nhân lại đáng giá hơn cả tiền mặt?

Trong kỷ nguyên số, dữ liệu cá nhân không còn là thông tin riêng tư, mà đã trở thành loại tài sản được săn lùng và mua bán ráo riết trên khắp thế giới mạng.

1. Dữ liệu là nguồn tài nguyên “khai thác mãi không cạn”

Khác với tiền mặt – dùng một lần là mất đi, dữ liệu cá nhân như tên tuổi, địa chỉ, thói quen tiêu dùng, lịch sử tìm kiếm… có thể được sao chép, phân tích, tổng hợp và bán lại nhiều lần cho nhiều bên. Với các công ty công nghệ, đây là nguyên liệu đầu vào để tạo ra giá trị gia tăng khổng lồ, từ quảng cáo nhắm trúng đích cho đến phát triển sản phẩm mới.

Ảnh minh họa 

2. Mỗi hành vi online đều có giá

Bạn bấm “thích” một bài đăng, tìm kiếm một món hàng, hay dừng lại 5 giây xem một video – những dữ liệu tưởng chừng vô nghĩa đó lại được mã hóa thành “hồ sơ hành vi số” và bán cho bên thứ ba. Thị trường dữ liệu trị giá hàng nghìn tỷ USD toàn cầu cho thấy dữ liệu chính là tiền tệ mới, có thể chi phối cả chính trị lẫn kinh tế.

3. Tội phạm mạng không trộm ví, mà trộm danh tính

Thông tin thẻ ngân hàng, tài khoản email, hình ảnh cá nhân… nếu bị lộ sẽ tạo điều kiện cho các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, tống tiền hoặc mạo danh. Những vụ việc như lộ dữ liệu khách hàng từ các nền tảng lớn cho thấy: thiệt hại từ mất dữ liệu cá nhân có thể lớn hơn rất nhiều so với bị trộm tiền mặt.

4. Dữ liệu cá nhân quyết định quyền riêng tư – và cả tự do

Không chỉ là tài sản kinh tế, dữ liệu cá nhân còn gắn liền với quyền kiểm soát thông tin của mỗi người. Khi bị lộ hoặc sử dụng sai mục đích, dữ liệu có thể khiến người dùng bị thao túng hành vi, bị theo dõi, hoặc bị kỳ thị mà không hay biết. Một xã hội mất quyền kiểm soát dữ liệu sẽ không còn sự riêng tư, và đó là cái giá cực kỳ đắt.

5. Bảo vệ dữ liệu cá nhân là bảo vệ chính mình

Việc bảo vệ dữ liệu không chỉ là trách nhiệm của các nền tảng công nghệ, mà còn là hành vi chủ động của mỗi người dùng: từ việc đặt mật khẩu mạnh, xác thực 2 lớp, cho đến cẩn trọng khi cấp quyền truy cập cho ứng dụng. Giống như bạn không để tiền mặt bừa bãi, cũng không nên để dữ liệu cá nhân “trôi nổi” khắp nơi.

Thời đại số biến dữ liệu cá nhân thành loại hàng hóa có giá trị không kém gì tiền mặt, thậm chí còn dễ bị đánh cắp và khó lấy lại hơn. Hiểu giá trị – và rủi ro – của dữ liệu chính là bước đầu để bảo vệ quyền lợi, tài sản và sự tự do của chính mình.