Bộ KHCN cùng Bộ Công an đối soát hơn 125 triệu thuê bao di động
Việt Nam nằm trong nhóm khoảng 20 quốc gia đã triển khai đối soát, xác thực thông tin thuê bao với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trước khi kích hoạt. Các SIM di động hiện nay đều có thông tin đầy đủ, đúng quy định.
Theo báo cáo gửi đại biểu Quốc hội trước kỳ họp 10, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) cho biết, trong hai năm 2023-2024, Bộ đã thanh tra 8 doanh nghiệp viễn thông di động, tập trung vào các chi nhánh, điểm cung cấp dịch vụ và các tổ chức, cá nhân đăng ký số lượng lớn SIM bất thường. Các sai phạm đã bị xử phạt theo quy định.
Ảnh minh họa
Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp Bộ Công an đối soát hơn 125 triệu thuê bao di động, trong đó chuẩn hóa 11 triệu và chặn 6 triệu thuê bao không chính chủ, từ năm 2023 đến nay.
Bộ cũng cảnh báo tình trạng SIM "chính chủ ảo", tức có thông tin đăng ký nhưng không đúng người sử dụng. Nhiều người lợi dụng loại SIM này để lừa đảo, vi phạm pháp luật, trốn tránh truy vết khi bị điều tra.
Để khắc phục triệt để, Bộ KH&CN phối hợp với Bộ Công an yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông triển khai biện pháp xác thực ảnh chân dung trên giấy tờ tùy thân với Cơ sở dữ liệu dân cư, đồng thời xác thực danh tính trực tuyến khi người dùng đổi thiết bị đầu cuối. Một đoàn kiểm tra liên ngành cũng sẽ được thành lập để kiểm soát chặt công tác quản lý thông tin thuê bao, xử lý SIM rác và các thuê bao chưa xác thực đầy đủ.
Bộ KH&CN khẳng định sẽ xử lý nghiêm các vi phạm, bao gồm đình chỉ phát triển thuê bao mới, công khai kết quả xử phạt và chuyển cơ quan công an điều tra nếu có dấu hiệu hình sự. Người đứng đầu doanh nghiệp vi phạm cũng có thể bị xem xét trách nhiệm.
Về lâu dài, Bộ KH&CN sẽ trình Chính phủ ban hành nghị định mới về xử phạt hành chính trong lĩnh vực quản lý thông tin thuê bao, đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp viễn thông ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn (AI, Big Data) để chủ động phát hiện, ngăn chặn SIM và tin nhắn rác ngay từ gốc.
Trước đó, tại phiên họp Ban Chỉ đạo phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 diễn ra cuối tháng 9, Thượng tướng Nguyễn Văn Long - Thứ trưởng Bộ Công an đã đề nghị Bộ KH&CN hướng dẫn các bộ, ngành xây dựng nền tảng dùng chung và các hạng mục đầu tư cho chuyển đổi số. Đồng thời, yêu cầu hoàn thành việc khóa các thuê bao di động chưa định danh chính chủ trong tháng 9/2025.
MobiFone đã chủ động giới hạn mỗi khách hàng chỉ được phép phát triển 1 thuê bao/giấy tờ; hằng tuần chủ động rà soát chặn các thuê bao phát triển mới nhưng không lắp SIM vào máy để hoạt động, không phát sinh cước hoặc không phát sinh các giao dịch.
Một nhà mạng khác nhấn mạnh rằng toàn bộ cán bộ, công nhân viên và hệ thống kênh bán hàng trên toàn quốc đã được quán triệt về việc tuân thủ các quy định đăng ký thông tin thuê bao, đồng thời tăng cường giám sát chặt chẽ tình trạng SIM kích hoạt sẵn trên thị trường. Và đơn vị sẽ kiên quyết xử lý nghiêm các cá nhân, đơn vị vi phạm hoặc thực hiện không đầy đủ các quy định dẫn đến việc tồn tại SIM rác hay SIM lừa đảo.
Việc “siết” SIM không chính chủ không chỉ để dẹp loạn thị trường viễn thông, mà còn để bảo vệ người dùng khỏi mất số, mất dữ liệu, thậm chí mất cả tiền. Trong kỷ nguyên định danh số, mỗi thuê bao chính là “chứng minh nhân dân thứ hai” của người dân.