Việt Nam thu hút FDI vào ngành công nghiệp bán dẫn

Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong ngành công nghiệp bán dẫn với 174 dự án FDI bán dẫn có tổng vốn đăng ký gần 11,6 tỷ USD.

Việt Nam thu hút nhà đầu tư công nghiệp bán dẫn

Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư trong ngành công nghiệp bán dẫn. Việt Nam có nguồn nhân lực chất lượng cao với chi phí cạnh tranh; sự đầu tư và nâng cấp mạnh về cơ sở hạ tầng; cơ chế, chính sách ngày càng thông thoáng, cởi mở; và quyết tâm chính trị cao của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đặc biệt là sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ.

Trong 10 tháng đầu năm 2024, Việt Nam đã thu hút một lượng lớn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), với tổng vốn đăng ký và giải ngân tăng trưởng ấn tượng so với cùng kỳ năm trước. Singapore và Trung Quốc tiếp tục dẫn đầu danh sách các nhà đầu tư, đồng thời sự tham gia của nhiều quốc gia khác đa dạng hóa nguồn vốn. FDI tập trung chủ yếu vào các ngành công nghiệp hiện đại, có giá trị gia tăng cao như bán dẫn, năng lượng và sản xuất linh kiện điện tử.

Trong thời gian qua, Việt Nam cũng đã có những bước đi quyết liệt nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn. Điển hình là việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, do Thủ tướng Chính phủ trực tiếp làm Trưởng Ban, cùng với việc ban hành Chương trình Phát triển nguồn nhân lực và Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.

Song song với đó, hàng loạt giải pháp cụ thể đã được triển khai, tập trung vào việc hoàn thiện cơ chế, chính sách và thực thi các chương trình quan trọng nhằm phát triển nguồn nhân lực và thúc đẩy chiến lược xây dựng ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam.

Đồng thời, trong thời gian qua Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã có một số phiên làm việc với các đại gia công nghệ toàn cầu hàng đầu như Qualcomm, Google, Meta, LAM Research, Qorvo, AlChip... để thảo luận về các cơ hội đầu tư tại Việt Nam.

Việt Nam đã có nhiều doanh nghiệp công nghệ thông tin, nhà đầu tư tốt như: Viettel, FPT, Phenikaa đang triển khai chiến lược phát triển, đẩy mạnh các dự án cụ thể trong lĩnh vực bán dẫn. Chúng ta bắt đầu có các startup tiềm năng về bán dẫn như: Infrasen, VnChip, Hyphen Deux.Cụ thể, chuỗi cung ứng bán dẫn của Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển ban đầu, hiện đã thu hút khoảng 174 dự án FDI với tổng vốn đăng ký khoảng 11,6 tỷ USD. Những "gã khổng lồ" công nghệ trong ngành đang thể hiện sự quan tâm ngày càng tăng đối với Việt Nam.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng thoả thuận hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và Tập đoàn NVIDIA đã được ký kết ngày 5/12 vừa qua, nhằm hợp tác thành lập Trung tâm nghiên cứu và phát triển và Trung tâm dữ liệu AI tại Việt Nam đây được coi là “cú hích” quan trọng giúp Việt Nam có được bước nhảy vọt về công nghệ trong thời gian tới, có hiệu ứng lan tỏa lớn, thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư công nghệ cao khác trên thế giới, đặc biệt trong lĩnh vực AI, bán dẫn đầu tư vào Việt Nam; đồng thời thu hút, giữ chân được nhiều nhân tài trong lĩnh vực bán dẫn và AI.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, đối với các địa phương như TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Bình Dương… đã tích cực, chủ động triển khai các hoạt động phát triển hệ sinh thái và nguồn nhân lực, thu hút đầu tư và hợp tác quốc tế để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.

Theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, những nỗ lực này đã nhận được sự đánh giá cao từ các nhà đầu tư quốc tế. Nhiều doanh nghiệp không chỉ bày tỏ cam kết gắn bó lâu dài mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của thị trường Việt Nam, đồng thời công bố các kế hoạch mở rộng đầu tư, hợp tác và kinh doanh trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, thời gian vừa qua Việt Nam cũng đã tích cực thúc đẩy sâu sắc hơn quan hệ với các đối tác chủ chốt và tiềm năng trong lĩnh vực bán dẫn, cụ thể là đưa hợp tác, đặc biệt là trong lĩnh vực bán dẫn, trí tuệ nhân tạo thành nội hàm then chốt của các khuôn khổ đối tác, hoạt động đối ngoại cấp cao và các cấp với Hoa Kỳ, Ấn Độ, Hàn Quốc.

Đưa ngành công nghiệp bán dẫn trở thành động lực và đột phá mới trong kỷ nguyên mới

Được biết, bên cạnh những kết quả đã đạt được, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã chỉ ra những khó khăn, thách thức cần phải vượt qua để đạt được những thành tựu lớn hơn cho ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, nhiều tập đoàn công nghệ lớn trước đã có kế hoạch vào Việt Nam nhưng mới chỉ dừng ở mức khảo sát, thăm dò và cần chờ các ưu đãi cụ thể. Trong khi đó, các cơ chế hỗ trợ đầu tư cần thời gian để ban hành và đi vào thực tiễn.

Về cơ sở vật chất, hạ tầng, mặc dù đã có những nỗ lực cải thiện và xây dựng mới các tuyến đường bộ, đường sắt, cảng biển và sân bay, nhưng vẫn còn chưa đồng bộ giữa các miền, địa phương, thiếu sự kết nối, chưa thực sự nhanh chóng và thông suốt cho việc vận chuyển hàng hóa. Một số tập đoàn lớn như Samsung, Intel đề nghị được cung cấp ổn định năng lượng tái tạo, bền vững với mức giá ưu đãi. Tuy nhiên, hệ thống điện, đặc biệt là điện sạch của Việt Nam vẫn còn hạn chế và dễ xảy ra rủi ro trong quá trình vận hành của nhà máy.

Trong khi đó, vấn đề hợp tác song phương về lĩnh vực bán dẫn với các đối tác lớn, tiến độ triển khai một số nội dung hợp tác với Hoa Kỳ còn chưa đáp ứng yêu cầu, các chương trình hợp tác chủ yếu tập trung vào công đoạn đóng gói, kiểm thử, hợp tác trong công đoạn thượng nguồn còn hạn chế.

3 trụ cột cho ngành công nghiệp bán dẫn

Về việc đề xuất dự án đầu tư phòng thí nghiệm cấp quốc gia và phòng thí nghiệm cấp cơ sở Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng cho biết vấn đề này cần nhiều thời gian để nghiên cứu, thực hiện do đây là một nội dung còn mới và chưa có tiền lệ đối với một số trường đại học. Bộ trưởng đề nghị các cơ quan chủ quản và các trường đại học cần khẩn trương tổ chức nghiên cứu, tham vấn các chuyên gia về bán dẫn sớm hoàn thành đề xuất, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất để tiếp tục phát triển ngành công nghiệp bán dẫn trong thời gian tới. Một là, cần tập trung nguồn lực để triển khai các định hướng, mục tiêu, nội dung, hoạt động, nhiệm vụ tại Chiến lược và Chương trình phát triển nguồn nhân lực đã được phê duyệt.

Hai là, tăng cường hợp tác quốc tế, tích cực tiếp cận, làm việc với các tập đoàn, doanh nghiệp lớn về bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, đặc biệt tập trung thu hút các dự án đầu tư trong lĩnh vực đóng gói tiên tiến, là lĩnh vực có khả năng tạo bứt phá cho Việt Nam.

Ba là, tập trung hoàn thiện 3 trụ cột cho ngành công nghiệp bán dẫn gồm cơ chế, chính sách, hạ tầng và nguồn nhân lực chất lượng cao.

Bốn là, tiếp tục thu hút nhân tài, đặc biệt là các nhân tài người Việt trên toàn thế giới đóng góp vào ngành công nghiệp bán dẫn trong nước.

Đồng thời, các bộ ngành cần khẩn trương hoàn thiện, ban hành Nghị định Quỹ Hỗ trợ đầu tư với nguồn lực dự kiến cần bố trí kinh phí từ nguồn chi đầu tư phát triển khác ngay trong năm 2025 dự kiến sẽ chi 10.000 tỷ đồng cho Quỹ Hỗ trợ đầu tư để triển khai nhiệm vụ. Thúc đẩy, thu hút các dự án của nước ngoài trong lĩnh vực này như Mỹ, châu Âu, châu Á. Các bộ ngành, địa phương tiếp tục tập trung và đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ, giải pháp của Chương trình phát triển nguồn nhân lực và Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam, nghiên cứu cơ chế miễn thị thực có thời hạn cho một số lãnh đạo, nhà đầu tư của một số công ty công nghệ lớn, và một số chuyên gia có ảnh hưởng lớn trong khu vực và trên thế giới trong lĩnh vực này.

Đối với doanh nghiệp, chủ động tham gia đào tạo và đặt hàng đào tạo cho các Trường, tạo đầu ra cho sinh viên; đồng hành, bổ sung nguồn lực tăng cường hợp tác công - tư để hỗ trợ triển khai chiến lược và chương trình phát triển nguồn nhân lực bán dẫn.

Việt Nam có thể nắm bắt được cơ hội “hiếm có” này để tham gia sâu vào chuỗi giá trị ngành công nghiệp bán dẫn, do đó cần có sự tham gia, vào cuộc của tất cả các bộ, ngành, địa phương, các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học, các chuyên gia trong và ngoài nước, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, đồng thời khẳng định: “Việt Nam cũng không thể đi đến đích nếu chỉ đi một mình”.

Hơn lúc nào hết, ở giai đoạn và thời cơ quan trọng này, cần có sự hợp tác nhanh, mạnh và toàn diện với các quốc gia, nền kinh tế và các doanh nghiệp, đối tác hàng đầu thế giới về bán dẫn thì mới có thể đứng trên vai những người khổng lồ, tận dụng lợi thế nguồn nhân lực để vươn lên thành một quốc gia có vị thế trọng tâm của châu Á và thế giới trong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và có thể về một cường quốc về AI trong tương lai.

Trong thời gian tới, dưới sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo sẽ tiếp tục nỗ lực để nhanh chóng, kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc để góp phần đưa ngành công nghiệp bán dẫn trở thành động lực và đột phá mới, giúp Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới.