xAI của Elon Musk được cấp phép dùng tuabin khí vận hành siêu máy tính Grok tại Memphis

Công ty xAI của Elon Musk vừa chính thức được cấp phép sử dụng các tuabin chạy bằng khí tự nhiên để cung cấp điện cho cơ sở siêu máy tính tại Memphis, bang Tennessee, theo các tài liệu công khai do công ty công bố hôm thứ Tư.

Sở Y tế Quận Shelby đã cấp phép vào ngày 2/7, bất chấp nhiều tháng phản đối và các phiên điều trần công khai, trong đó cư dân địa phương lo ngại rằng việc sử dụng tuabin sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng không khí. Công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo của Musk - hiện cũng là chủ sở hữu nền tảng mạng xã hội X - sẽ phải tuân thủ các giới hạn về khí thải, yêu cầu kiểm tra định kỳ và các thời hạn cụ thể để được phép tiếp tục vận hành 15 tuabin tại cơ sở này.

Theo nội dung giấy phép, nếu không tuân thủ các quy định, công ty có thể bị phạt tới 10.000 USD mỗi ngày cho mỗi vi phạm.

Logo của Grok hiển thị trên điện thoại thông minh, với nền là hình ảnh của xAI, trong ảnh minh họa chụp ngày 1/4/2024.

Người dân sống gần siêu máy tính Colossus tại Memphis cho biết, sau khi xAI khởi động các tuabin, họ nhận thấy chất lượng không khí suy giảm rõ rệt, không thể mở cửa sổ hay tập thể dục ngoài trời vì mùi hôi khó chịu.

Các tuabin này thải ra các chất ô nhiễm như nitrogen oxide (NOx) và formaldehyde, theo tài liệu kỹ thuật từ website của Solaris Energy Infrastructure - công ty lắp đặt hệ thống, có trụ sở tại Houston. SEI tự quảng bá là “nhà cung cấp điện theo dịch vụ” (power-as-a-service), có khả năng triển khai nhanh các máy phát điện khí tự nhiên di động cho các trung tâm dữ liệu và các cơ sở có nhu cầu điện năng lớn.

Phơi nhiễm mức cao với khí nitrogen oxide - tiền chất tạo thành ozone - có liên quan đến nguy cơ tử vong cao hơn do các bệnh về hô hấp.

Giấy phép được cấp chỉ một ngày sau khi Sở Y tế địa phương bổ nhiệm ông Bruce Randolph làm Giám đốc và Sĩ quan Y tế lâm thời.

Đồng thời, xAI cũng đang đối mặt với một vụ kiện từ Hiệp hội Quốc gia vì Sự Tiến bộ của Người da màu (NAACP), tổ chức cáo buộc công ty của Musk đã vi phạm Đạo luật Không khí Sạch (Clean Air Act) khi sử dụng hệ thống tuabin này.

Trung tâm Luật Môi trường Miền Nam (Southern Environmental Law Center), đơn vị đại diện pháp lý cho NAACP, trong một tuyên bố gửi CNBC, cho biết một ảnh vệ tinh chụp ngày 1/7 cho thấy…

Trong tuyên bố gửi CNBC ngày thứ Tư, xAI cho biết họ hoan nghênh quyết định của Quận Shelby và khẳng định: “Hệ thống phát điện tại chỗ của chúng tôi sẽ được trang bị công nghệ kiểm soát khí thải tiên tiến nhất, biến nơi đây trở thành cơ sở có lượng khí thải thấp nhất trong số các cơ sở cùng loại tại Mỹ.”

Sau khi mua lại mạng xã hội X đầu năm nay trong một thương vụ mà xAI định giá công ty hợp nhất ở mức 80 tỷ USD, công ty của Musk hiện đang có kế hoạch xây dựng một trung tâm dữ liệu thậm chí còn lớn hơn gần khu vực Colossus, với sự hỗ trợ về tuabin từ SEI. Trong tuần này, công ty đã huy động được tổng cộng 10 tỷ USD thông qua hình thức nợ và vốn cổ phần, theo Morgan Stanley - đơn vị dẫn đầu một phần hoạt động tài trợ.

xAI đang phát triển các sản phẩm cạnh tranh với Gemini của Google, ChatGPT của OpenAI và các hệ thống AI khác. Chatbot Grok của công ty - được vận hành bởi siêu máy tính đặt tại Memphis - hiện đã được tích hợp vào nền tảng X.

Các công ty khác của Elon Musk cũng đang hưởng lợi từ việc mở rộng cơ sở hạ tầng của xAI tại Memphis. Theo hồ sơ tài chính của Tesla, xAI đã chi khoảng 191 triệu USD trong năm 2024 và thêm 36,8 triệu USD tính đến tháng 2/2025 để mua các sản phẩm Megapack của Tesla - các hệ thống pin dự phòng khổng lồ hoặc hệ thống lưu trữ năng lượng bằng pin.