Xây dựng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về kỹ thuật điện, hướng tới hệ thống lưới điện bền vững

Các chuyên gia, nhà khoa học đã đưa ra nhiều đề xuất quan trọng liên quan đến tiêu chuẩn kỹ thuật, công nghệ mới và quy định pháp lý, nhằm hướng tới một hệ thống lưới điện hiện đại, an toàn và hiệu quả.

Hội thảo góp ý Dự thảo Thông tư về Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Kỹ thuật điện - Hệ thống lưới điện - Ảnh: VGP/Thu Giang.

Ngày 27/3, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức Hội thảo góp ý Dự thảo Thông tư ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Kỹ thuật điện - Hệ thống lưới điện.

Trước đó, ngày 30/11/2024, Quốc hội đã thông qua Luật Điện lực (sửa đổi), có hiệu lực từ ngày 01/02/2025. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Danh mục và phân công Bộ Công Thương nghiên cứu, xây dựng và ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Kỹ thuật điện - Hệ thống lưới điện.

Dự thảo Thông tư được Bộ Công Thương xây dựng dựa trên nhiều căn cứ pháp lý, cơ sở khoa học và thực tiễn, trong đó có Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; Luật Điện lực (sửa đổi) ban hành cuối năm 2024; các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến quy chuẩn kỹ thuật, quy phạm kỹ thuật điện và tham khảo, cập nhật Tiêu chuẩn quốc tế IEC để phù hợp với thực tiễn hoạt động điện lực tại Việt Nam.

Dự thảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Kỹ thuật điện - Hệ thống lưới điện gồm 4 Phần, 19 nhóm Phụ lục (từ nhóm A đến nhóm S).

Ông Nguyễn Quyết Chiến, Tổng Thư ký Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đánh giá dự thảo Quy chuẩn có khối lượng thông tin rất lớn, quy định chi tiết, cụ thể, mang tính kỹ thuật chuyên sâu, có thể dễ dàng áp dụng thực hiện trong thực tiễn cho cả công tác quản lý cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh điện (từ thiết kế, xây dựng, cải tạo và vận hành các công trình đường dây truyền tải điện, phân phối điện, trạm biến áp có điện áp đến 500kV) đảm bảo an toàn, hợp lý và mang tính kinh tế.

Ông Chu Văn Tiến, Hội Điện lực Việt Nam, đặt câu hỏi về việc Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đã tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế như Nga (GOST), Đức (DIN), Mỹ (ASME), Nhật Bản (JIS) hay chưa. Đồng thời, ông cũng đề nghị rà soát lại quy định, thông số, tiêu chuẩn về truyền tải điện, phân phối điện, điều độ hệ thống điện quốc gia để tránh mâu thuẫn hoặc trùng lặp với các Thông tư số 05/2025/TT-BCT và 06/2025/TT-BCT (ban hành ngày 01/02/2025).

"Trong Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia này nên chăng quy định rất rõ số lần gián đoạn, thời gian gián đoạn cung cấp điện, việc bảo đảm độ tin cậy cho hoạt động của hệ thống tàu điện, xe điện, metro .... như thế nào để áp dụng trong thực tiễn", ông Chu Văn Tiến nêu ý kiến.

Đối với bảo vệ môi trường, theo ông Tiến, cần thiết phải bổ sung thêm quy định về thu gom các loại bình ắc quy, pin năng lượng mặt trời và các bộ lưu trữ điện khi hết hạn sử dụng.

Tại Hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học cho rằng, việc xây dựng một bộ quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đồng bộ, hiện đại và phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế sẽ giúp nâng cao hiệu quả vận hành hệ thống điện, đảm bảo an toàn, tiết kiệm và phát triển bền vững, góp phần thực hiện thành công chiến lược chuyển đổi năng lượng của Việt Nam trong giai đoạn tới.

Tuy nhiên, để Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Kỹ thuật điện - Hệ thống lưới điện trở nên phù hợp hơn với thực tiễn vận hành tại Việt Nam, đảm bảo khả năng áp dụng lâu dài và xu hướng phát triển công nghệ, các chuyên gia đề xuất Ban Soạn thảo cân nhắc cập nhật, bổ sung các tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại, như: Cập nhật tiêu chuẩn IEEE, IEC quan trọng; nâng cấp quy định về bảo vệ môi trường và an toàn điện; tích hợp công nghệ mới như lưới điện thông minh, giám sát SCADA, cảm biến nhiệt độ trong trạm biến áp...