Bộ Y tế đề xuất phạt nặng đối với hành vi sử dụng, chứa chấp thuốc lá điện tử

Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung các quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế là một bước đi quan trọng trong việc thực thi Nghị quyết 173/2024/QH15. Các chế tài nghiêm khắc sẽ giúp hạn chế việc sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đặc biệt là ở giới trẻ.

Ngày 30/11/2024, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 173/2024/QH15 về việc cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các loại thuốc lá thế hệ mới.

Để thực hiện Nghị quyết 173/2024/QH15, Bộ Y tế đã xây dựng và lấy ý kiến dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 117/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Dự thảo này đã bổ sung các mức xử phạt nghiêm khắc đối với hành vi sử dụng, chứa chấp thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các loại thuốc lá thế hệ mới.

Theo dự thảo Nghị định, các mức xử phạt đối với hành vi sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và thuốc lá thế hệ mới có thể lên tới 10 triệu đồng đối với hành vi tái phạm. Cụ thể, người sử dụng thuốc lá điện tử hoặc thuốc lá nung nóng sẽ bị phạt từ 1 triệu đến 2 triệu đồng, và mức phạt có thể tăng gấp đôi đối với hành vi tái phạm. Ngoài ra, biện pháp khắc phục hậu quả sẽ là buộc tiêu hủy sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và gửi thông báo xử phạt tới cơ quan, tổ chức nơi người vi phạm làm việc hoặc học tập để xử lý theo quy định nội bộ của cơ quan đó.

Ảnh minh họa.

Dự thảo Nghị định cũng đưa ra định nghĩa chi tiết về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và thuốc lá thế hệ mới để các cơ quan chức năng có căn cứ xử lý vi phạm. Thuốc lá điện tử bao gồm thiết bị điện tử và dung dịch thuốc lá được làm nóng để tạo ra khí hơi cho người dùng hít vào, còn thuốc lá nung nóng là sản phẩm sử dụng thiết bị điện tử để làm nóng các chất liệu thuốc lá mà không đốt cháy trực tiếp. Các sản phẩm này, dù có hay không có nicotine, đều bị cấm sản xuất, kinh doanh, sử dụng từ năm 2025.

Việc ban hành Nghị quyết và dự thảo Nghị định dự kiến sẽ có tác động sâu rộng đến xã hội, đặc biệt là đối với giới trẻ. Khi các quy định này có hiệu lực, người dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên, sẽ hiểu rõ rằng hành vi sử dụng thuốc lá điện tử hoặc thuốc lá nung nóng có thể bị xử phạt nghiêm minh. Điều này sẽ giúp nâng cao ý thức và tạo ra một môi trường sống lành mạnh hơn.

Bên cạnh đó, các cơ sở kinh doanh, nhà hàng, quán cà phê, hay các địa điểm công cộng khác cũng sẽ chịu sự kiểm tra chặt chẽ hơn. Nếu để người khác sử dụng thuốc lá điện tử hay thuốc lá nung nóng tại cơ sở của mình mà không ngăn chặn hoặc báo cáo với cơ quan chức năng, họ cũng sẽ bị xử phạt nghiêm khắc, với mức phạt lên tới 10 triệu đồng.

Ngoài các chế tài xử phạt, Bộ Y tế cũng kêu gọi sự vào cuộc của các cơ quan chức năng từ trung ương đến địa phương. Chính quyền các cấp, đặc biệt là cấp xã, cần tích cực triển khai tuyên truyền, phổ biến pháp luật để thay đổi nhận thức cộng đồng, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ. Các cơ quan như Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục và xử lý các hành vi vi phạm trong học sinh, sinh viên.

Cơ quan quản lý thị trường, Bộ Công Thương, cần có kế hoạch giám sát thường xuyên để phát hiện và xử lý kịp thời các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng còn lưu hành trên thị trường. Việc công khai các vụ vi phạm trên phương tiện truyền thông sẽ giúp nâng cao tính răn đe và giáo dục cộng đồng.

Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung các quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế là một bước đi quan trọng trong việc thực thi Nghị quyết 173/2024/QH15. Các chế tài nghiêm khắc sẽ giúp hạn chế việc sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đặc biệt là ở giới trẻ. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao nhất, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, tổ chức xã hội và cộng đồng trong việc triển khai, giám sát và tuyên truyền các quy định này.

Trong thời gian tới, Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, đảm bảo đồng bộ với các văn bản hiện hành về phòng, chống tác hại của thuốc lá. Song song, cần đầu tư cho công tác nghiên cứu, theo dõi xu hướng phát triển của các loại thuốc lá thế hệ mới để có giải pháp ứng phó kịp thời, phù hợp thực tiễn và hội nhập quốc tế.