Cắt giảm hàng nghìn thủ tục, thay thế giấy tờ bằng dữ liệu: Quyết tâm "về đích" năm 2025

Tháng 11/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 66.7/2025/NQ-CP và Công điện số 220/CĐ-TTg. Hai văn bản này xác lập cơ sở pháp lý và mốc thời gian cụ thể để chuyển đổi nền hành chính công từ quản lý sang phục vụ, với trọng tâm là thay thế hồ sơ giấy bằng dữ liệu điện tử.

Bước ngoặt từ Nghị quyết 66.7: Gần 800 thủ tục "chia tay" hồ sơ giấy

Mới đây, Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị quyết số 66.7/2025/NQ-CP quy định về việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu. Đây được xem là cơ sở pháp lý quan trọng để chuyển đổi phương thức quản lý từ thủ công sang số hóa.

Theo Nghị quyết, có 786 thủ tục hành chính sẽ được cắt giảm, thay thế thành phần hồ sơ giấy bằng dữ liệu điện tử; cùng với 8 thủ tục khác được cắt giảm trực tiếp thành phần hồ sơ.

Thay vì yêu cầu người dân và doanh nghiệp phải nộp các bản sao, bản công chứng của nhiều loại giấy tờ như trước đây, cơ quan nhà nước sẽ trực tiếp khai thác thông tin từ các hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành. (Nguồn: Báo thanh niên).

Theo quy định mới, hàng loạt giấy tờ thiết yếu như căn cước công dân, giấy khai sinh, giấy phép lái xe, đăng ký xe... sẽ được lược bỏ khỏi hồ sơ giấy và thay thế bằng việc khai thác dữ liệu điện tử. Tinh thần xuyên suốt của Nghị quyết là: “Cơ quan giải quyết thủ tục hành chính không được yêu cầu cá nhân, tổ chức cung cấp giấy tờ nếu thông tin đó đã có trong các cơ sở dữ liệu được công bố”.

Mặc dù thời điểm hiệu lực chính thức là ngày 01/01/2026, nhưng Chính phủ vẫn mở cơ chế linh hoạt, cho phép áp dụng ngay quy trình mới đối với các cơ sở dữ liệu đã hoàn thành kết nối, chia sẻ và tái cấu trúc quy trình trước thời hạn trên.

Công điện 220: Mệnh lệnh hoàn thành trong năm 2025

Tiếp nối đà cải cách, ngày 18/11/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký ban hành Công điện số 220/CĐ-TTg. Đây được xem là văn bản chỉ đạo trọng tâm, yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương phải dồn toàn lực để hoàn tất việc thực thi các phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính và cắt giảm điều kiện kinh doanh, đảm bảo về đích đúng hạn trong năm 2025.

Số liệu từ Công điện cho thấy quy mô của đợt rà soát và cắt giảm lần này là rất lớn. Cụ thể, phương án đã được phê duyệt sẽ đơn giản hóa 3.071 thủ tục hành chính liên quan đến sản xuất kinh doanh (chiếm 62,8% tổng số 4.888 thủ tục). Song song đó, 32,5% số điều kiện kinh doanh (tức 2.269/6.974 điều kiện) cũng sẽ được lược bỏ để tạo thuận lợi cho môi trường đầu tư.

(Nguồn: Báo Tuổi trẻ).

Đến thời điểm hiện tại, một số kết quả bước đầu đã được ghi nhận: 8 bộ, cơ quan đã sửa đổi, bổ sung và ban hành (hoặc trình cấp có thẩm quyền) 13 văn bản quy phạm pháp luật để đơn giản hóa 87 thủ tục, bãi bỏ 6 thủ tục và cắt giảm 12 điều kiện kinh doanh. Ngoài ra, toàn bộ 34/34 địa phương (theo dữ liệu báo cáo) đã công bố danh mục thủ tục hành chính thực hiện không phụ thuộc vào địa giới hành chính trên địa bàn.

Mặc dù mục tiêu đã rõ ràng, nhưng khối lượng công việc để hiện thực hóa các chỉ đạo trên là thách thức không nhỏ. Tại Công điện số 220/CĐ-TTg, Thủ tướng yêu cầu Bộ trưởng các Bộ và Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ cần tập trung chỉ đạo hoàn thành việc sửa đổi 485 văn bản quy phạm pháp luật để thực thi phương án cắt giảm, đơn giản hóa cho hơn 2.100 thủ tục hành chính và hơn 2.000 điều kiện kinh doanh đã được phê duyệt.

Trong đó, nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu là phải hoàn thành ngay 319 văn bản thuộc phạm vi quản lý của 14 Bộ, cơ quan ngang Bộ trong năm 2025.

Bên cạnh vấn đề thể chế, hạ tầng dữ liệu cũng là một bài toán cần lời giải đồng bộ. Hiện vẫn còn 3.507 trên tổng số 6.708 giấy tờ kết quả giải quyết thủ tục hành chính (chiếm 52,3%) cần được chuẩn hóa. Đồng thời, hơn 2.200 thủ tục hành chính cần được chuẩn hóa việc gắn kết mã số kết quả giải quyết để phục vụ việc tái sử dụng dữ liệu.

Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ rõ một số tồn tại cần khắc phục ngay: Tỷ lệ thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp được thực hiện trực tuyến tại một số nơi còn thấp; việc tái cấu trúc quy trình nội bộ để thực hiện thủ tục phi địa giới hành chính chuyển biến còn chậm.

Nhiệm vụ trọng tâm: 100% thủ tục doanh nghiệp thực hiện trực tuyến

Để đảm bảo việc cắt giảm đi vào thực chất và hiệu quả, bám sát chỉ đạo của Bộ Chính trị và Ban Bí thư, Chính phủ đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các Bộ, ngành và địa phương.

Về mảng dịch vụ công, đích đến của năm 2025 là 100% thủ tục doanh nghiệp được thực hiện online và hạn chế tối đa giấy tờ. Song song đó, hệ thống xử lý thủ tục cần được nâng cấp để thích ứng với mô hình chính quyền 2 cấp và cơ chế giải quyết không phụ thuộc địa giới hành chính. Một mốc thời gian quan trọng khác là tháng 11/2025: đây là hạn chót để các địa phương sáp nhập hoàn tất việc chuyển đổi dữ liệu nguyên trạng từ hệ thống cũ sang mới, đảm bảo dòng chảy dịch vụ công không bị gián đoạn.

Đồng thời, các Bộ, ngành phải khẩn trương rà soát, chuẩn hóa kết quả giải quyết thủ tục hành chính và gắn mã số định danh cho các kết quả này. Đây là cơ sở kỹ thuật bắt buộc để các hệ thống có thể kết nối, chia sẻ và tái sử dụng dữ liệu, hiện thực hóa mục tiêu "chỉ cung cấp thông tin một lần" cho cơ quan nhà nước.

Việc triển khai đồng bộ Nghị quyết 66.7 và Công điện 220 là minh chứng rõ nét cho cam kết của Chính phủ trong việc kiến tạo một hành lang pháp lý thông thoáng và minh bạch cho doanh nghiệp. Đồng thời, đây cũng là những bước đi cụ thể để hiện thực hóa các định hướng chiến lược của Bộ Chính trị về đổi mới sáng tạo và thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia đi vào thực tiễn./.