CEO của Go Việt chỉ ra điểm yếu của startup công nghệ

Nhà sáng lập quỹ Alabaster - Cựu CEO Go Việt đã có những chia sẻ về các vấn đề liên quan đến startup công nghệ. Trong đó, tập trung vào KPI về số lượng người dùng mà không chú ý đến các chỉ số như lợi nhuận, chi phí, tốc độ phát triển… là một trong những "gót chân Asin".

Tại buổi tọa đàm trực tuyến "Rủi ro bong bóng khởi nghiệp Việt Nam" do VnExpress tổ chức ngày 16/5, Bà Lê Diệp Kiều Trang, nhà sáng lập quỹ Alabaster - Cựu CEO Go Việt, đã có những chia sẻ về các vấn đề liên quan đến startup công nghệ trong bối cảnh WeFit - một startup sáng giá trong lĩnh vực Fitness và Beauty của Việt Nam, vừa tuyên bố phá sản.

Việt Nam còn ít doanh nghiệp công nghệ có hàm lượng chất xám cao

Bà Trang bày tỏ quan điểm rằng trong mô hình thị trường cạnh tranh, nếu doanh nghiệp đưa ra giá thấp cho sản phẩm, dịch vụ thì sẽ có nhiều người sử dụng, nhiều khách hàng.

Không chỉ vậy, startup công nghệ Việt đặt nặng chỉ tiêu về lượng người dùng mà bỏ qua các tiêu chí khác như lợi nhuận, chi phí, tốc độ phát triển.

Bà Lê Diệp Kiều Trang – Nhà sáng lập quỹ đầu tư Alabaster, cựu CEO Go-Viet và Facebook Việt Nam. Ảnh: Zing

Mô hình trên dẫn tới chuyện các doanh nghiệp phải đua nhau hạ thấp nhất giá sản phẩm. Dựa vào số lượng người dùng không sai nhưng startup buộc phải tạo ra được điểm riêng. Nếu không có điểm riêng thì sẽ không giữ được người dùng.

Trước thực tế đó, bà Trang cho biết: "Nếu được bơm tiền và tài trợ giá thì startup đó sẽ chiếm được nhiều người dùng và nếu ngưng bơm tiền thì khách hàng sẽ bỏ để tìm sản phẩm giá rẻ hơn".

Song song với đó, Việt Nam vẫn còn ít doanh nghiệp công nghệ có hàm lượng chất xám cao. Các mô hình chủ yếu đi theo mẫu đã có trên thế giới. Các startup công nghệ Việt chỉ tập trung nhiều ở chuyển đổi số mà ít các startup ở lĩnh vực như truyền thông, công nghệ sinh học, năng lượng… "Điều đó rất đáng tiếc vì hàm lượng chất xám công nghệ của Việt Nam rất cao. Và các nhà đầu tư cũng tìm kiếm nhưng chưa tìm ra để đầu tư" - bà Trang nhận định.

Ông Trần Bằng Việt - Chủ tịch Liên đoàn các nhà lãnh đạo và doanh nhân trẻ toàn cầu tại Việt Nam, cựu CEO Mai Linh Taxi (một trong 3 diễn giả của chương trình) cho rằng startup công nghệ Việt chưa thực sự tạo ra giá trị cho môi trường xung quanh mình. Đồng thời, do chưa tạo ra được giá trị cho người dùng nên khủng hoảng kinh tế như Covid-19 giống như một cú rung lắc. Ai cũng bị ảnh hưởng nhưng một số rơi khỏi xe. "Vấn đề không phải công nghệ hay không công nghệ mà là tạo ra giá trị cho người dùng" - ông Việt nói.

Bên cạnh đó, một vấn đề khác mà dư luận quan tâm đến là chuyện startup khi gọi vốn sẽ chi tiêu sao cho hợp lý và WeFit phá sản cũng được đề cập đến trong hội thảo.

Ông Trần Bằng Việt - Chủ tịch Liên đoàn các nhà lãnh đạo và doanh nhân trẻ toàn cầu tại Việt Nam (JCI Vietnam). Ảnh: VnExpress

Sử dụng vốn như thế nào không do startup quyết định

Về WeFit phá sản, bà Trang cho rằng: "Điều đáng lo nhất là việc một công ty startup như vậy đã huy động vốn từ người dùng. Và khi họ phá sản, người dùng bị mất tiền. Khi một công ty khởi nghiệp thất bại, việc nhà đầu tư mất tiền là chuyện dĩ nhiên. Khi nhà đầu tư tham gia rót vốn, họ đã biết có thể thắng, có thể thua. Nhưng người dùng, khi mua một sản phẩm mà sau này tự dưng bất đắc dĩ mất tiền, thì đó là điều rất đáng quan tâm".

Bên cạnh đó, doanh nghiệp dùng tiền thế nào không chỉ là câu chuyện của startup mà còn là của nhà đầu tư. Nhà đầu tư đưa ra chỉ tiêu cho startup. Do đó, chuyện thất bại, phá sản của người khởi nghiệp đôi khi không phải là chuyện của riêng startup mà của cả nhà đầu tư. Sử dụng vốn như thế nào không do startup quyết định mà còn do quỹ.

Cũng tại buổi tọa đàm, Bà Huỳnh Thanh Bình Minh - Giám đốc Tael Partner (một trong 3 diễn giả tại hội thảo) dẫn chứng rằng có nhiều doanh nghiệp sử dụng tiền để giúp doanh nghiệp có định giá cao hơn ở các vòng đầu tư tiếp theo. Tuy nhiên, cũng có những doanh nghiệp lại thấy "mùa đông" còn dài nên cẩn trọng trong việc chi tiêu. Do đó, chuyện startup sử dụng tiền như thế nào sau khi huy động vốn cần phải được cân đo đong đếm.

Bà Minh cho biết: “Sử dụng tiền như thế nào cần “cân, đo, đong, đếm”. “Một số doanh nghiệp cần dùng tiền để đạt được một “milestone” (cột mốc) nào đó để được định giá cao hơn hoặc để các nhà đầu tư vòng tiếp theo vào thì họ vẫn chạy theo những chỉ số đó”.

Bà Huỳnh Thanh Bình Minh, Giám đốc TAEL Partners. Ảnh: VnExpress

Trong khi đó, ông Trần Bằng Việt cho rằng điểm yếu của startup công nghệ Việt là chưa thật sự tạo ra giá trị cho môi trường xung quanh và vẫn đang tập trung vào một điều gì đó rất xa vời. Bên cạnh đó, một số startup quá chú trọng vào việc tăng số lượng người dùng dẫn đến những người dùng “không chất lượng”, khiến cho số tiền bỏ ra lớn nhưng khả năng tiếp cận thấp.

“Tôi đã chứng kiến doanh thu của một startup trong quý I/2020 bằng 18 lần doanh thu cả năm 2019. Như vậy, mấu chốt không phải là có công nghệ hay không có công nghệ. Nếu thật sự tập trung và tạo ra giá trị cho doanh nghiệp, cho người tiêu dùng thì sẽ có tiền” - Chủ tịch JCI Vietnam nói thêm.

Thùy Dung