Dấu ấn Nhân tài Đất Việt: Từ BusMap đến hệ sinh thái giao thông thông minh Phenikaa MaaS

Ra đời từ nhu cầu đi xe buýt thuận tiện hơn của một nhóm sinh viên, BusMap đã nhanh chóng trở thành ứng dụng quen thuộc với hàng triệu người dùng. Từ giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2015, Lê Yên Thanh cùng đội ngũ cộng sự đã đưa BusMap đi xa, trở thành Phenikaa MaaS, doanh nghiệp công nghệ tiên phong trong lĩnh vực giao thông thông minh.

Khởi nguồn từ một nhu cầu giản dị

BusMap được phát triển và cho ra đời vào năm 2013 bởi nhóm sinh viên Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - ĐHQG TP.HCM, trưởng nhóm là Lê Yên Thanh, xuất phát từ chính nhu cầu cá nhân làm sao có thể đi lại nhanh nhất và tiện lợi nhất bằng xe buýt.

Phiên bản đầu tiên xuất hiện trên Windows Phone vào mùa hè năm 2013, tiếp đó là Android (2014), iOS (2015). Dữ liệu lúc đầu được Thanh cùng nhóm bạn tự tay số hóa từ bản đồ giấy, cập nhật từng tuyến, từng trạm. Khi Sở Giao thông Vận tải TP.HCM mở dữ liệu, BusMap nhanh chóng tích hợp thêm tính năng thời gian thực, cho phép người dùng theo dõi vị trí xe, ước lượng thời gian chờ, và nhận thông báo khi sắp đến trạm cần xuống.

Điều bất ngờ là một sản phẩm sinh viên lại nhanh chóng lan tỏa. Chỉ trong vài tháng, BusMap được hàng chục nghìn lượt tải, trở thành ứng dụng quen thuộc với học sinh, sinh viên, công nhân - những người gắn bó với xe buýt hằng ngày.

Lê Yên Thanh đại diện nhóm tác giải nhận giải Nhì Nhân tài Đất Việt 2015 cho sản phẩm BusMap.

Năm 2015, Lê Yên Thanh cùng nhóm bạn đem BusMap tham dự Giải thưởng Nhân tài Đất Việt. Đứng cạnh nhiều doanh nghiệp, công ty công nghệ đã thành danh, sản phẩm của những sinh viên trẻ khiến không ít người bất ngờ. Nhưng chính sự thiết thực, tính ứng dụng cao và cách tiếp cận sáng tạo đã thuyết phục ban giám khảo.

BusMap đã đoạt Giải Nhì lĩnh vực Ứng dụng di động, trở thành sản phẩm sinh viên duy nhất giành giải năm ấy. Đối với nhóm sinh viên, đó là bước ngoặt lớn. Giải thưởng không chỉ mang lại sự công nhận, mà còn là cú hích giúp BusMap được cộng đồng và giới quản lý chú ý nhiều hơn.

Trong nhiều năm qua, BusMap là ứng dụng phổ biến và được người dùng đánh giá cao. Có thể kể nhiều tính năng nổi bật của BusMap như: dữ liệu luôn được cập nhật thường xuyên và chính xác, có giao diện thân thiện và dễ sử dụng, không ít tính năng hỗ trợ việc đi lại bằng xe buýt thuận tiện hơn…

Bên cạnh đó, BusMap còn có tính năng tìm đường đi thông minh sẽ chỉ dẫn cho người dùng những cách đi tốt nhất bằng xe buýt giữa 2 địa điểm bất kỳ. Hay có thể tra cứu thông tin chi tiết của từng tuyến xe: biểu đồ giờ xuất bến, các trạm đi qua, cũng như giúp mọi người có thể xem thời gian xe buýt sẽ đến tại một trạm bất kì, dựa trên dữ liệu thời gian thực từ GPS của xe buýt. Ngoài ra, nhờ BusMap, sẽ dễ dàng tìm kiếm vị trí trạm dừng xe buýt gần vị trí người dùng hiện tại, hiển thị trực quan trên bản đồ…

Chính những "điểm cộng" ấy đã giúp BusMap thu hút từ khoảng 600.000 - 1 triệu người dùng mới mỗi năm.

Cũng trong năm đó, Lê Yên Thanh có cơ hội thực tập tại Google ở Mỹ. Với thành tích học tập xuất sắc - từng giành hơn 100 giải thưởng Tin học trong và ngoài nước, được mệnh danh là “chàng trai vàng Tin học Việt Nam” - anh dễ dàng có suất làm việc chính thức tại tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới, với mức lương mơ ước.

Nhưng anh đã quyết định khác. Anh từ chối Google, trở về Việt Nam. “Đúng là môi trường ở nước ngoài tốt hơn Việt Nam nhiều. Mình qua Mỹ có 3 tháng thôi mà mình thấy giống như được sống trên thiên đàng. Bên đó khí hậu mát, xe cộ thoải mái, tất cả mọi thứ đều rẻ. Ở đây thì vật giá mắc, hạ tầng giao thông chưa tốt, khí hậu thất thường, môi trường ô nhiễm. Nhưng mà, môi trường sống chỉ là một yếu tố nhỏ. Nhiều người thấy ở nước ngoài sống tốt muốn ở lại. Mình lại nghĩ, ra nước ngoài thấy họ sống tốt rồi phải trở về Việt Nam phải làm gì đó để nước mình cũng có một môi trường sống và làm việc tốt như họ”, Yên Thanh đã từng trả lời phỏng vấn khi từ bỏ công việc tại Google sau tốt nghiệp.

Sau khi ra trường, Thanh cùng một nhóm nhỏ bạn bè tiếp tục phát triển BusMap. Đó là giai đoạn đầy thử thách: nguồn lực hạn chế, đội ngũ ít ỏi, tài chính eo hẹp. Thanh phải làm thêm ở vài startup khác để có kinh nghiệm và tiền duy trì sản phẩm. Nhưng nhóm không bỏ cuộc. Họ kiên trì cải tiến ứng dụng, bổ sung tính năng, hợp tác với Sở GTVT TP.HCM để tích hợp dữ liệu thời gian thực.

Đặc biệt, BusMap giữ đúng cam kết: hoàn toàn miễn phí cho người dùng. Điều này đồng nghĩa với việc nhóm gần như không có doanh thu trong nhiều năm.

Năm 2020, giữa thời điểm đại dịch COVID-19, BusMap bất ngờ gọi vốn thành công 1,5 triệu USD từ Tập đoàn Phenikaa. Đây là bước ngoặt lớn: từ một ứng dụng cộng đồng, BusMap chính thức trở thành Công ty CP Công nghệ Phenikaa MaaS, gia nhập hệ sinh thái Phenikaa – nơi đang phát triển nhiều giải pháp công nghệ tiên tiến.

Điều kiện quan trọng trong thỏa thuận: BusMap vẫn phải giữ miễn phí cho người dùng cá nhân. Song song, công ty mở rộng mô hình kinh doanh B2B, cung cấp giải pháp quản lý, điều hành giao thông, tối ưu vận tải cho doanh nghiệp và chính quyền.

Phenikaa MaaS ra đời với 4 giải pháp cốt lõi độc quyền về bản đồ, sản phẩm IoT hợp quy hợp chuẩn, ứng dụng, AI và BigData, nhằm cung cấp các giải pháp công nghệ tùy chỉnh hàng đầu "Make in Vietnam" dành cho giao thông giúp doanh nghiệp và tổ chức vận hành giao thông đô thị một cách hiệu quả, nâng tầm vị thế giữa nền công nghiệp 4.0 đầy tính cạnh tranh.

Lê Yên Thanh và đội ngũ cộng sự.

Vươn ra quốc tế, giành giải lớn

BusMap đã được triển khai tại nhiều địa phương như Hà Nội, Bình Dương, Đồng Nai, Bình Phước, Cần Thơ và thậm chí sang Thái Lan (Bangkok, Chiang Mai). Đặc biệt, năm 2020, dự án xuất sắc giành Quán quân Giải thưởng ITU Digital World Awards hạng mục Thành phố thông minh - Cuộc sống thông minh, do Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) trao tặng. Đây là một trong những giải thưởng quốc tế uy tín nhất trong lĩnh vực công nghệ.

Ngoài ra, Phenikaa MaaS còn chinh phục nhiều sân chơi khác: Quán quân Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp 2019, Giải Nhất AI Hack 2020, Top 13 SK Startup Fellowship 2021... Những thành tích này chứng minh sức sáng tạo và khả năng cạnh tranh toàn cầu của startup Việt.

Với sự hỗ trợ của Phenikaa, công ty liên tục mở rộng danh mục sản phẩm:

• MaaS Connect: nền tảng quản lý nhân sự, chấm công, phân ca, phê duyệt đơn từ trên một ứng dụng duy nhất, giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí vận hành.

• bHub: giải pháp phân tích video bằng AI, có khả năng nhận diện phương tiện, gương mặt, hành vi, giới tính, độ tuổi… phục vụ quản lý giao thông và an ninh đô thị.

• Smart Mobility: gói giải pháp giao thông thông minh gồm bản đồ số, định vị bGPS thời gian thực, thuật toán điều hướng bSmartNavigation và ETA dự đoán thông minh bằng AI, Big Data.

• VinBus App: ứng dụng phục vụ cho hệ thống xe buýt điện của VinGroup, được xây dựng trên nền tảng công nghệ của Phenikaa MaaS. App này cung cấp các tiện ích tra cứu tuyến xe, mua vé, xem tin tức, góp ý dịch vụ, hoạt động cả khi offline...

Ngoài ra, trong giai đoạn COVID-19, nhóm còn phát triển CovidMaps, bản đồ dịch tễ trực tuyến được triển khai khẩn cấp tại Đà Nẵng, Hải Dương, hỗ trợ chính quyền kiểm soát dịch hiệu quả.

Lê Yên Thanh nhận Giải thưởng Thanh niên sống đẹp 2024.

Từ một sinh viên, Lê Yên Thanh đã trở thành CEO của Phenikaa MaaS, dẫn dắt công ty sở hữu hàng loạt sản phẩm công nghệ thông minh. Anh nhiều lần được vinh danh, trong đó có Forbes 30 Under 30 châu Á 2022 và Giải thưởng Thanh niên sống đẹp 2024. Anh cũng tham gia các tổ chức nghề nghiệp như Hội Tin học Việt Nam, Hội Doanh nhân trẻ TP.HCM, góp phần truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ.

Điều đáng quý nhất ở Thanh, có lẽ là sự kiên định với lý tưởng: làm công nghệ vì cộng đồng.

Từ ứng dụng nhỏ giúp sinh viên tìm xe buýt, đến doanh nghiệp triệu đô chinh phục giải thưởng quốc tế, hành trình của Lê Yên Thanh là minh chứng sống động cho tinh thần khởi nghiệp Việt Nam: dám mơ ước, dám dấn thân, kiên định với giá trị cốt lõi.

Giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2015 chính là điểm khởi đầu, một bệ phóng giúp anh và BusMap được biết đến. Từ đó, bằng nỗ lực, niềm tin và sự sáng tạo, Lê Yên Thanh đã viết tiếp câu chuyện, đưa BusMap trở thành Phenikaa MaaS - doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực giao thông thông minh.