Dân buôn ồ ạt thanh lý thuốc lá điện tử trước lệnh cấm

16:05, 03/01/2025

Trước thông tin về lệnh cấm sản xuất, kinh doanh và sử dụng thuốc lá điện tử dự kiến có hiệu lực từ năm 2025, thị trường thuốc lá điện tử tại Việt Nam đang chứng kiến một làn sóng thanh lý hàng tồn kho ồ ạt.

Cơn sốt thanh lý hàng tồn kho

Gần đây, trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok, và Zalo, hàng loạt bài đăng bán thuốc lá điện tử giá rẻ xuất hiện dày đặc. Nhiều sản phẩm được quảng cáo giảm tới 50%, kèm theo các chương trình khuyến mãi hấp dẫn như "mua 1 tặng 1".

Một số chủ cửa hàng khẳng định đây là “cơ hội cuối cùng” để sở hữu các thiết bị thuốc lá điện tử trước khi lệnh cấm có hiệu lực. Chị Nguyễn Thị Thanh, chủ một cửa hàng tại Hà Nội, chia sẻ: “Chúng tôi buộc phải xả hàng tồn kho để tránh thiệt hại nặng nề khi lệnh cấm được thực thi. Tuy nhiên, dù giá giảm mạnh, lượng khách mua cũng không còn nhiều như trước”.

Rất nhiều hội nhóm được lập ra để bán thuốc lá điện tử.

Tại một cửa hàng trên phố Phùng Hưng, quận Hoàn Kiếm, rất nhiều mẫu mã thuốc lá điện tử, tinh dầu và phụ kiện đi kèm được bày bán với mức giá “xả lỗ”. Tuy nhiên, phần lớn sản phẩm đều không có thông tin rõ ràng về nguồn gốc hoặc đơn vị nhập khẩu, gây lo ngại về chất lượng và an toàn.

Thuốc lá điện tử, với mẫu mã đa dạng và hương vị phong phú, đã trở thành sản phẩm ưa chuộng của giới trẻ, đặc biệt là học sinh và sinh viên. Anh Nguyễn Trọng Ngân, một người bán hàng tại Hà Nội, cho biết các sản phẩm hình con vật ngộ nghĩnh và mùi hương độc đáo rất được yêu thích. Tuy nhiên, những thiết kế bắt mắt này lại che giấu nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.

Nguyễn Tuấn Thiện, một sinh viên từng kinh doanh thuốc lá điện tử, chia sẻ: “Em nhập hàng về bán cho bạn bè vì nhu cầu rất cao. Nhưng từ khi có thông tin lệnh cấm, em phải bán tháo hàng để thu hồi vốn”. Các sản phẩm trước đây có giá 400-500 nghìn đồng nay được bán chỉ hơn 100 nghìn đồng.

Nhiều con buôn thừa nhận, phải bán tống tháo trước khi có lệnh cấm.

Trên mạng xã hội Facebook những hội nhóm như: “Bán thuốc lá điện tử”; “Vape thuốc lá điện tử”; “Vape bod thuốc lá điện tử”… với hàng chục nghìn người tham gia liên tục có những bài đăng xả hàng. Đa số các bài đăng này đều thông báo giá chỉ từ 1xx (tức là hơn 100 nghìn đồng – pv). Dưới mỗi bài đăng rất nhiều các comment muốn được inbox.

Trong vai một khách hàng đang có nhu cầu mua thuốc lá điện tử, phóng viên liên hệ với một tài khoản là “Ngân Vapo” để hỏi giá. Người này gửi cho phóng viên rất nhiều mẫu thuốc lá điện tử và hỏi chọn cái nào. Khi phóng viên chọn đại 1 loại và hỏi giá thì được biết cái đó hiện đang bán với giá 250 nghìn đồng.

Phóng viên ra vẻ thắc mắc, tại sao sắp có lệnh cấm mà giá không giảm thì “Ngân Vapo” đáp: “Giá đó là sale lắm rồi, sang tháng giá chắc đắt gấp 3”. Người này cũng khẳng định đấy mới chỉ là Quốc hội thông qua thôi, chứ còn ra luật thì ít nhất cũng phải nửa năm nữa nên giá thuốc lá điện tử kiểu gì cũng tăng.

Một cửa hàng được coi là địa chỉ "vàng" của dân chơi thuốc. 

Tương tự, một tài khoản có tên “LeMinh” cũng đăng bán thuốc lá điện tử với lời mời chào: “Cơ hội cuối cùng cho anh chị em sở hữu pod giá rẻ giật mình”. Tuy nhiên, người này không đăng giá công khai mà bất cứ ai hỏi giá đều nhận được câu trả lời: “Inbox mình nhé”.

Khi phóng viên inbox thì nhận được lời tư vấn: “Anh nên mua nhiều để dành hút dần, chứ sau này có lệnh cấm rồi mua vừa khó lại vừa đắt. Hiện tại bọn em đang xả hàng nên giá mềm lắm, chỉ hơn 100 nghìn là đã mua được rồi”.

Trên tiktok một tài khoản có tên Nguyễn Duy Việt Anh đăng bài: “Xả nát luôn. Anh em cần gì alo em đi nát giá luôn”. Phía dưới là rất nhiều bình luận yêu cầu chủ tài khoản này inbox.
Cần tăng cường quản lý và kiểm soát

Việc xả hàng cũng phản ánh tâm lý hoang mang của người tiêu dùng. Nhiều người không muốn bỏ lỡ cơ hội mua hàng với giá rẻ, nhưng cũng lo lắng về chất lượng và an toàn của các sản phẩm này. Anh Phạm Mạnh Tuấn, một khách hàng đang tìm mua thuốc lá điện tử với giá giảm sâu, chia sẻ: “Tôi thấy giá giảm quá mạnh, mua được hàng rẻ thì tốt, nhưng cũng không biết sau lệnh cấm sẽ như thế nào. Tôi chỉ còn cách mua một ít để sử dụng khi còn kịp”.

Tương tự, anh Lê Duy Hiệu một người dùng khác bày tỏ lo ngại: “Thuốc lá điện tử trước giờ vẫn chưa được khẳng định là an toàn, lại sắp cấm nữa. Tôi muốn mua vì giá rẻ, nhưng cũng sợ mua phải hàng kém chất lượng hoặc gặp vấn đề khi sử dụng sau này”.

Không lo lắng như nhiều người khác về chất lượng thuốc lá điện tử khi xả hàng, anh Nguyễn Mạnh Thắng chỉ quan tâm tới việc có mua được nhiều thuốc lá điện tử để có cái dùng sau khi lệnh cấm được ban hành hay không. Anh Thắng bảo: “Tôi tin là sau khi lệnh cấm có hiệu lực, thuốc lá điện tử thuộc mặt hàng cấm và họ sẽ phải bán chui nên giá cả chắc chắn sẽ tăng lên. Vì vậy tôi tranh thủ thời điểm xả hàng này mua nhiều nhiều còn dùng dần”.

Khi lệnh cấm thực sự được ban hành, việc kinh doanh và tiêu thụ thuốc lá điện tử sẽ bị cấm hoàn toàn. Điều này đặt ra câu hỏi lớn về số phận của các sản phẩm đang tồn kho. Một số chuyên gia cho rằng, mặc dù việc xả hàng có thể tạo cơ hội mua hàng giá rẻ, nhưng sẽ là rủi ro lớn nếu người tiêu dùng không kiểm tra kỹ nguồn gốc, chất lượng sản phẩm.

Việc xả hàng cũng phản ánh tâm lý hoang mang của người tiêu dùng.

Ngày 30/11, Quốc hội đã chính thức thông qua nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu và sử dụng thuốc lá điện tử từ năm 2025. Quy định này nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ, trước những tác hại nguy hiểm của loại sản phẩm này.

Mặc dù cơ quan chức năng, các chuyên gia y tế đã nhiều lần đưa ra cảnh báo về sự nguy hiểm, độc hại của thuốc lá điện tử nhưng trên thị trường hiện nay vẫn bán tràn lan. Qua tìm hiểu của phóng viên, thị trường thuốc lá điện tử ở Việt Nam có hàng nghìn cơ sở kinh doanh đặc biệt là trên mạng xã hội.

Các các cửa hàng bán đủ chủng loại thuốc lá, tinh dầu chứa nicotine. Trong đó, có thể kể đến những loại thuốc lá điện tử dùng một lần, cũng có loại có thể tái sử dụng bằng cách sạc pin và mua riêng tinh dầu bên ngoài để sử dụng. Có thể hiểu, thuốc lá điện tử là một thiết bị giúp nung nóng tinh dầu, từ đó tạo ra khói tương tự thuốc lá truyền thống nhưng có nhiều hương vị và chủng loại.

Chính vì có nhiều điểm tương tự thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử được mô tả như một phương pháp hoàn hảo để giúp cai nghiện thuốc lá truyền thống. Bên cạnh đó, việc hạn chế mùi thuốc lá, nhiều hương vị... khiến thuốc lá điện tử dần trở thành sản phẩm được ưa chuộng trong giới trẻ. Từ đó, giới trẻ bắt đầu sử dụng thuốc lá điện tử và biến sản phẩm này thành xu hướng thời thượng...

Các cơ quan chức năng đang tăng cường kiểm tra và xử lý các hành vi kinh doanh trái phép. Theo Cục Quản lý thị trường Hà Nội, từ đầu tháng 11, nhiều vụ buôn bán thuốc lá điện tử đã bị phát hiện và xử lý, với hàng trăm sản phẩm bị tiêu hủy. Lực lượng hải quan cũng đẩy mạnh kiểm soát tại các cửa khẩu để ngăn chặn tình trạng nhập lậu.

Anh Phạm Mạnh Hùng (Hà Nội), người từng sử dụng thuốc lá điện tử trong 5 năm, chia sẻ: “Tôi nhận thức rõ thuốc lá điện tử gây hại cho sức khỏe. Gần đây, tôi phải nhập viện vì viêm phổi nặng và đang cố gắng cai hoàn toàn. Lệnh cấm là động lực lớn để tôi từ bỏ”.

Việc xả hàng trước lệnh cấm không chỉ phản ánh thực trạng kinh doanh bất chấp quy định, mà còn đẩy người tiêu dùng vào nguy cơ mua phải sản phẩm kém chất lượng. Trong bối cảnh này, các chuyên gia khuyến cáo người dân nên cân nhắc kỹ trước khi mua, đồng thời nâng cao nhận thức về tác hại của thuốc lá điện tử.

Lệnh cấm là bước đi cần thiết nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả, cần sự phối hợp chặt chẽ từ các cơ quan chức năng, từ kiểm soát thị trường đến tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, đặc biệt là giới trẻ, về những nguy cơ tiềm ẩn từ thuốc lá điện tử.