Đẩy nhanh công cuộc phát triển của Việt Nam với động lực năng suất
Chiều 12/12, diễn ra Phiên toàn thể Diễn đàn Năng suất Quốc gia năm 2023 với chủ đề “Đẩy nhanh công cuộc phát triển của Việt Nam với động lực năng suất”.
Tham dự Phiên toàn thể, về phía Bộ Khoa học và Công nghệ có Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, Thứ trưởng Lê Xuân Định; Về phía các cơ quan bộ, ngành có PGS. TS. Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương; Về phía các cơ quan và tổ chức quốc tế có TS. Indra Pradana Singawinata, Tổng thư ký Tổ chức Năng suất Châu Á (APO), bà Ingrid Christensen, Giám đốc Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam; ông Andrea Coppola, Chuyên gia Kinh tế trưởng và Trưởng ban EFI, Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam; Đại diện Đại sứ Quán Thụy Sỹ, Đại sứ quán Lào, Đại sứ quán hoàng gia Thái Lan tại Việt Nam và các tổ chức quốc tế tại Việt Nam; Về phía Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng có Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục TCĐLCL Hà Minh Hiệp, đại diện các đơn vị thuộc Tổng cục; Tham dự Phiên toàn thể còn có đại diện các ban, bộ, ngành trung ương và địa phương, doanh nghiệp.
Phát biểu khai mạc phiên toàn thể, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, sau 35 năm đổi mới, Việt Nam đã trở thành quốc gia có thu nhập trung bình và đang đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 đề ra mục tiêu tăng năng suất lao động xã hội bình quân đạt trên 6,5%/năm. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng xác định quan điểm về đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng “Chuyển dần từ dựa vào gia tăng số lượng các yếu tố đầu vào của sản xuất sang dựa vào tăng năng suất, chất lượng lao động, ứng dụng KHCN&ĐMST”. Đây chính là những định hướng quan trọng và rất thách thức với một nước đang phát triển như Việt Nam.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt phát biểu khai mạc phiên toàn thể.
Cũng theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, Diễn đàn Năng suất quốc năm 2023 với chủ đề “Đẩy nhanh công cuộc phát triển của Việt Nam với động lực năng suất” nhằm thúc đẩy thực hiện kế hoạch cải thiện năng suất quốc gia của Chính phủ và thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm về các giải pháp nâng cao năng suất phù hợp bối cảnh trong nước cũng như quốc tế.
“Diễn đàn Năng suất quốc gia năm nay có sự tham gia của các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia năng suất, các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp trong nước và quốc tế. Bộ KH&CN tin tưởng, đây là cơ hội tốt để trao đổi, thảo luận về những giải pháp, chính sách nhằm nâng cao năng suất, chất lượng lao động. Đồng thời diễn đàn này cũng sẽ kế nối, tìm kiếm cơ hội hợp tác và thúc đẩy chuyển giao tri thức quốc tế trong lĩnh vực năng suất vào Việt Nam.
Cũng trong Phiên toàn thể, Tổng Thư ký Tổ chức Năng suất châu Á (APO) TS. Indra Pradana Singawinata cho rằng, hiện nay Việt Nam đang gặp nhiều thách thức như thiếu nguồn lực con người, năng lực quản lý... Theo ông, Việt Nam cần có chính sách phát triển nguồn nhân lực, tạo môi trường thuận lợi không chỉ cho doanh nghiệp trong nước mà còn cả các doanh nghiệp ngoài nước phát triển.
Bên cạnh đó, cần tăng cường đầu tư nghiên cứu và phát triển (R&D, tăng cường liên kết giữa cơ quan nghiên cứu và doanh nghiệp, hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu, đổi mới sáng tạo. Ngoài ra, cần thống nhất chương trình đào tạo, đảm bảo tiếp cận nhân lực chất lượng và bình đằng, tăng cường tính minh bạch.
Tại Phiên toàn thể, PGS. TS Vũ Minh Khương cũng có bài tham luận với chủ đề “Thúc đẩy năng lực cạnh tranh quốc tế và tăng trưởng năng suất: Hướng đi chiến lược và khuyến nghị chính sách cho Việt Nam”.
Theo PGS. TS Vũ Minh Khương, thời gian qua, Việt Nam có tiến bộ đáng kể trong thúc đẩy tăng năng suất lao động. Tuy nhiên, tốc độ tăng năng suất hiện còn chậm, chưa tương xứng với tiềm năng. Nếu không tăng tốc đáng kể về tăng trưởng năng suất, Việt Nam sẽ khó đạt được vị thế quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.
Đề cập tới khung chiến lược thúc đẩy tăng trưởng năng suất của Việt Nam, PGS. TS Vũ Minh Khương đưa ra mô hình 5E trong hoạch định và thực thi chiến lược gồm: Cảm xúc (E01), Thấu hiểu (E02), Cam kết (E03), Kỹ thuật/Kế hoạch (E04), Tiến hoá/Khai phá (E05). Việc tăng năng suất cần tập trung vào tăng TFP (năng suất nhân tố tổng hợp), phát triển nguồn nhân lực và tăng vốn. Ông cũng đưa ra mô hình SMART cho hành động gồm: Chiến lược (S), Động lực (M), Trách nhiệm (A), Phản hồi (R) và Niềm tin (T).
PGS. TS Vũ Minh Khương cũng đưa ra 5 khuyến nghị chính sách cho Việt Nam: Một là, thúc đẩy tư duy năng suất. Hai là, phát triển một chiến lược năng suất quốc gia mạnh mẽ thông qua các tiếp cận toàn diện, toàn quốc. Ba là, thành lập các tổ chức chuyên trách chịu trách nhiệm xây dựng, điều phối, khuyến khích và giám sát các sáng kiến trên toàn quốc nhằm thúc đẩy tăng trưởng năng suất ở mọi cấp độ.
Bốn là, khởi động nỗ lực nâng cao năng suất quốc gia để thu hút và huy động các nỗ lực trên toàn quốc nhằm tăng năng suất ở tất cả các cấp. Năm là, tạo động lực và khuyến khích những bước đi mang tính chiến lược, đột phá để tăng năng suất.
Trong khuôn khổ Phiên toàn thể, các chuyên gia đã có những bài tham luận với chủ đề: Thúc đẩy năng suất và đổi mới sáng tạo để tăng trưởng kinh tế lâu dài và bền vững - Kinh nghiệm từ Singapore do TS. Victor Tay - Giám đốc điều hành Global Catalyst Advisory/RHT Consulting Asia - Chuyên gia APO trình bày; Bài tham luận về tăng trưởng năng suất - nền tảng cho Việt Nam thu nhập cao vào năm 2045 do TS. Andrea Coppola - Chuyên gia Kinh tế trưởng và Trưởng ban EFI, Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam trình bày; Bài tham luận về sự cần thiết của các động lực mới cho tăng trưởng năng suất ở Việt Nam do bà Gulimira Asanbaeva - Giám đốc dự án Hệ sinh thái năng suất vì việc làm bền vững, Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) trình bày. Cũng tại phiên toàn thể đã diễn ra phần tọa đàm về các giải pháp nhằm đẩy nhanh công cuộc phát triển của Việt Nam với động lực năng suất, ghi nhận nhiều ý kiến từ các chuyên gia, doanh nghiệp, đại diện bộ, ngành.
Theo Tạp chí Chất lượng Việt Nam