Định hướng phát triển cơ sở dữ liệu ngành văn hoá, thể thao, du lịch và gia đình

Đó là tên gọi của cuộc hội thảo do Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch vừa tổ chức ngày 1/10/2024 tại Hà Nội nhằm hưởng ứng Ngày Chuyển đổi số Quốc gia 2024.

Thời gian qua, dưới sự chỉ đạo của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, các lĩnh vực trong ngành đã và đang thúc đẩy mạnh mẽ công cuộc xây dựng, phát triển và chia sẻ dữ liệu số của mình.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, tài nguyên số là một trong những tài nguyên lớn mà bất cứ quốc gia nào cũng cần tập trung quản trị và khai thác để biến thành động lực phát triển kinh tế và đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng chung.

Năm 2024, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã triển khai, rà soát, chỉnh sửa các trường thông tinm chưa đúng, còn thiếu về cán bộ, công chức, viên chức đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia nhằm đảm bảo dữ liệu Đúng – Đủ - Sạch – Sống.

Để tiếp tục đẩy mạnh công tác chuyển đổi số, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch sẽ tập trung xây dựng, phát triển nguồn nhân lực về CNTT. Đồng thời, đẩy mạnh xây dựng cơ sở dữ liệu của ngành, tạo sự kết nối  với các dữ liệu khác và đóng góp tích cực vào quá trình chuyển đổi số, công tác quản trị, điều hành, hoạch định chính sách trong thời gian tới.

Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương tham luận tại hội thảo.

Trong tham luận tại hội thảo, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương cho biết, tới nay các cơ  quan, đơn vị thuộc Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đã bước đầu số hoá, chuẩn hoá dữ liệu hiện có nhằm từng bước hình thành cơ sở dữ liệu dùng chung và cập nhật thông tin di sản văn hoá trên phạm vi toàn quốc…

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương, nhìn tổng thể và so sánh với các mục tiêu, yêu cầu đề ra, kết quả chúng ta đạt được chưa đồng đều. Các cơ sở dữ liệu còn thiếu đồng bộ và chưa được khai thác một cách tối ưu. Vấn đề bảo mật thông tin và quyền riêng tư cũng đang đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi chúng ta phải có cách tiếp cận toàn diện, khoa học và thận trọng.

Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Nguyễn Lê Phúc cho biết, đối với ngành du lịch, dữ liệu là một trong những nền tảng quan trọng để thực hiện chuyển đổi số thành công, phát triển du lịch thông minh. Xây dựng kho dữ liệu số, đặc biệt phát triển các cơ sở dữ liệu là một nhiệm vụ cần thiết nhằm giúp cho công tác quản lý ngành thực chất, hiệu quả, hỗ trợ công tác xúc tiến quảng bá, thúc đẩy sự phát triển chung của ngành du lịch. Đồng thời hệ thống CSDL ngành du lịch sẽ góp phần hỗ trợ cho công tác quản lý của các ngành liên quan và cũng là tạo nguồn dữ liệu cho công tác nghiên cứu chuyên ngành du lịch.

Hơn nữa, trước thực trạng bùng nổ về thông tin qua vô số các kênh thông tin khác nhau, người dùng sẽ có thể gặp khó khăn khi tiếp nhận thông tin như chất lượng dữ liệu kém, sự sai lệch về cùng nội dung thông tin giữa các kênh thông tin khác nhau... Các cơ quan quản lý, nghiên cứu chuyên môn luôn phải làm việc với rất nhiều dữ liệu qua các báo cáo, hồ sơ và các hệ thống. Các nhà quản lý, nghiên cứu luôn mong muốn có CDSL chính thống, tin cậy để có thể đưa ra các quyết định, khuyến nghị chính xác.

Ông Nguyễn Lê Phúc cho biết, dữ liệu ngành du lịch hiện đang được lưu giữ tập trung trong hệ thống CSDL của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam. Hiện có một số dữ liệu liên quan đến du lịch đã được chia sẻ rộng rãi qua nền tảng website của nhiều cơ quan, tổ chức khác nhau, nhưng những dữ liệu vẫn còn phân tán.

Dữ liệu thống kê du lịch chưa đủ và chưa có một nền tảng đáp ứng đầy đủ nhu cầu để phục vụ thu thập, phát triển và công bố dữ liệu thống kê chuyên nghiệp. Đồng thời, thông tin, dữ liệu thu thập còn hạn chế về tính đầy đủ, chính xác, nhanh chóng, thường xuyên.

Vì vậy, để phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu ngành du lịch đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, theo ông Nguyễn Lê Phúc tối ưu nhất là có hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung do Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam quản lý, vận hành để các Sở quản lý du lịch địa phương và doanh nghiệp du lịch cùng tham gia vào hệ thống.

TS Phạm Thị Khánh Ngân – đại diện Cục Di sản Văn hóa cho rằng, để xây dựng, vận hành hệ thống thông tin cần các yếu tố cơ bản như: Chính sách, kinh phí, nhân lực, cơ sở dữ liệu... Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn trong quá trình triển khai như: Về định hướng chính sách; về kinh phí, hạ tầng, thực tiễn đòi hỏi đầu tư kinh phí cho việc xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng, trung tâm dữ liệu để xây dựng và triển khai các dự án liên kết dữ liệu, từng bước đáp ứng yêu cầu quản lý, khai thác và thúc đẩy việc giới thiệu di sản văn hóa đến với mọi đối tượng quan tâm; về nguồn nhân lực, tuy đã được chú trọng nhưng còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng được với nhu cầu phát triển; Về cơ sở dữ liệu: Phần mềm dùng chung có hạn chế chưa thể thỏa mãn được tất cả yêu cầu của thực tế.

Theo TS Phạm Thị Khánh Ngân, cần thống nhất nhận thức, hoàn thiện và triển khai các văn bản quy phạm pháp luật, quy định từ Trung ương đến địa phương trong việc ứng dụng khoa học công nghệ trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trên cơ sở nghiên cứu, khảo sát, đánh giá tổng quan và xây dựng bộ tiêu chí dữ liệu, bộ công cụ giám sát trong hoạt động quản lý, liên kết hệ thống bản đồ số trong việc số hóa dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa trên phạm vi toàn quốc.

Xây dựng nền tảng tích hợp dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa Việt Nam để quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị thống nhất trên phạm vi toàn quốc. Hoàn thiện các quy chế phối hợp, cập nhật, chia sẻ dữ liệu trong hệ thống các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trên phạm vi toàn quốc.

Xây dựng chính sách khuyến khích đào tạo và đào tạo lại ở trong nước và nước ngoài cho cán bộ có trình độ ngoại ngữ và tin học đáp ứng yêu cầu phân tích, đánh giá, số hóa và cập nhật dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa.

Tăng nguồn kinh phí thường xuyên cho việc nâng cao cơ sở vật chất, trang thiết bị cho việc ứng dụng công nghệ và số hóa để triển khai đồng bộ, thống nhất từ Trung ương đến địa phương.