Đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - Xây dựng hình ảnh người chiến sĩ Công an gần dân, vì dân
Trong kỷ nguyên số, đổi mới sáng tạo không chỉ là động lực phát triển đất nước mà còn là yêu cầu cấp thiết đối với lực lượng Công an nhân dân. Chuyển đổi số không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành, mà quan trọng hơn, góp phần tạo dựng hình ảnh người chiến sĩ Công an gần dân, vì dân, tận tụy phục vụ nhân dân. Tại xã Lục Yên, tỉnh Lào Cai, câu chuyện về công an cơ sở ứng dụng công nghệ số vào công tác hằng ngày đang cho thấy một diện mạo mới – hiện đại nhưng vẫn đầy tính nhân văn.
Đại hội XIII của Đảng xác định: “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là quốc sách hàng đầu, là động lực quan trọng nhất để phát triển đất nước nhanh và bền vững”. Quán triệt tinh thần đó, Bộ Công an đã triển khai hàng loạt chương trình đổi mới sáng tạo, trong đó nổi bật là: Đề án 06/CP (2022–2025, định hướng 2030):Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và căn cước công dân gắn chip; Ứng dụng VNeID: Trở thành nền tảng số đa tiện ích, giúp người dân khai báo tạm trú, đăng ký xe, nộp phạt giao thông… ngay trên điện thoại; Chuyển đổi số trong quản lý hành chính: Tạo môi trường “Công an số – Chính quyền số – Công dân số”.
Thượng tướng Nguyễn Duy Ngọc, Thứ trưởng Bộ Công an, từng nhấn mạnh: “Chuyển đổi số trong lực lượng Công an không phải mục tiêu xa xôi, mà là công cụ để phục vụ người dân tốt hơn, nhanh hơn, minh bạch hơn.”
Nếu trước đây hình ảnh công an chủ yếu gắn liền với tuần tra, xử lý vi phạm, thì nay, cùng với công nghệ số, công an còn hiện diện trên môi trường mạng và các nền tảng số, giúp người dân tiếp cận dịch vụ công thuận tiện, giảm chi phí, giảm thời gian. Ví dụ: người dân có thể làm căn cước công dân gắn chip ngay tại xã, không phải đi xa; các thủ tục đăng ký tạm trú, xác nhận lý lịch, nộp phạt vi phạm giao thông được giải quyết trực tuyến; thông tin an ninh, cảnh báo tội phạm được công an xã chia sẻ nhanh qua Zalo, Facebook. Điều đó giúp người dân cảm nhận sự gần gũi, thân thiện, chuyên nghiệp của lực lượng Công an nhân dân trong thời kỳ đổi mới hiện nay.
Công an xã Lục Yên về tận nhà người dân đến từng gia đình có người già khó đi lại, người đau ốm nằm trên giường để chụp ảnh, lăn tay làm căn cước.
Lục Yên, một huyện miền núi của tỉnh Lào Cai, có hơn 50% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Địa bàn rộng, dân cư phân tán, điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn. Tuy vậy, công an xã đã có nhiều nỗ lực trong đổi mới, áp dụng công nghệ số để phục vụ bà con.
Một số điểm sáng của Công an xã Lục Yên như: Cấp căn cước lưu động: Công an xã đã mang thiết bị đến tận thôn bản để làm CCCD cho người già, người bệnh, học sinh. Năm 2024, đã có hơn 15.000 thẻ CCCD gắn chip được cấp tại chỗ; Tuyên truyền bằng nhiều ngôn ngữ: Các chiến sĩ công an xã làm video tuyên truyền bằng tiếng Tày, Dao về cảnh báo lừa đảo online, đăng tải trên Facebook và nhóm Zalo bản cho người dân dễ hiểu, thực hiện; Ứng dụng nhóm Zalo an ninh: Duy trì nhóm Zalo với gần 2.000 thành viên, chia sẻ cảnh báo an ninh, hướng dẫn cài đặt VNeID, hỗ trợ bà con khai báo cư trú; Hỗ trợ dịch vụ công trực tuyến: Nhiều người dân không biết sử dụng công nghệ, công an xã trực tiếp hỗ trợ đăng ký hộ khẩu trực tuyến, nộp phạt giao thông qua Cổng dịch vụ công.
Ông Hoàng Văn Báu, trưởng thôn Na Khà, xã Lục Yên, nói:“Bà con trước đây cứ phải đi huyện, rất xa và tốn kém. Nay công an xã giúp làm ngay tại chỗ, còn hướng dẫn qua điện thoại. Bà con thấy gần gũi, tin tưởng công an hơn.”
Trong hành trình chuyển đổi số, Công an xã Lục Yên luôn đặt yếu tố con người lên hàng đầu. Những chiến sĩ công an không chỉ làm nhiệm vụ, mà còn làm bằng cả tấm lòng. Với cụ già đau ốm, các anh mang thiết bị đến tận giường để làm thủ tục CCCD, không để ai bị bỏ lại phía sau. Với học sinh, các anh vừa tận tay cài đặt VNeID, vừa kiên nhẫn hướng dẫn cách nhận biết, phòng tránh lừa đảo trên mạng. Còn trong những vụ việc người dân bị kẻ xấu lừa đảo, cán bộ công an không chỉ tiếp nhận thông tin mà còn đến từng nhà, trò chuyện, giải thích, trấn an để bà con yên tâm. Chính từ những việc làm giản dị ấy, chuyển đổi số ở vùng cao không còn khô khan, xa cách, mà trở thành nhịp cầu gắn bó mật thiết với cuộc sống thường ngày – thấm đẫm tinh thần “vì nhân dân phục vụ”.
Nhờ đẩy mạnh đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ, Công an xã Lục Yên đã ghi nhận nhiều kết quả đáng khích lệ. Tỷ lệ giải quyết thủ tục hành chính đúng hạn đạt trên 98%. Tỷ lệ người dân sử dụng ứng dụng định danh điện tử VNeID tăng nhanh, từ 20% năm 2023 lên gần 65% năm 2025. Đáng chú ý, số vụ lừa đảo qua mạng giảm gần 30% sau khi lực lượng Công an xã triển khai các hoạt động tuyên truyền số hóa. Hình ảnh người chiến sĩ Công an cơ sở vì thế ngày càng trở nên thân thiện, chuyên nghiệp, hiện đại trong mắt nhân dân.
Để tiếp tục phát huy hiệu quả, Công an xã Lục Yên và lực lượng Công an cơ sở trên cả nước sẽ tập trung vào bốn nhóm nhiệm vụ: Đẩy mạnh đào tạo kỹ năng số cho cán bộ chiến sĩ; Trang bị thêm phương tiện công nghệ, phục vụ việc cấp CCCD gắn chip và dịch vụ công trực tuyến; Mở rộng kênh truyền thông số như Fanpage, YouTube, TikTok an ninh trật tự, nhằm tiếp cận giới trẻ; Phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, đưa chuyển đổi số về tận thôn bản, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau.
Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ CAND đã xây dựng truyền thống, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, Đảng, Nhà nước và Nhân dân ( Ảnh: congan.com.vn)
Bài viết này đã phác họa một cách toàn diện tiến trình đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số trong lực lượng Công an nhân dân – từ định hướng chiến lược ở cấp Bộ đến thực tiễn triển khai tại cơ sở. Trường hợp của Công an xã Lục Yên cho thấy, công nghệ số không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý, phòng chống tội phạm mà còn góp phần củng cố niềm tin của nhân dân, xây dựng hình ảnh người chiến sĩ công an thân thiện, gần gũi, hết lòng phục vụ nhân dân – đúng như lời Bác Hồ căn dặn: “Công an của ta là công an nhân dân, vì dân mà phục vụ và dựa vào dân mà làm việc.”./.
