Đột phá y học: FDA phê duyệt thử nghiệm ghép thận lợn, mở ra hy vọng mới cho bệnh nhân suy thận

Mỹ đang tiến hành một bước đột phá trong y học với việc Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt thử nghiệm ghép thận lợn trên bệnh nhân suy thận. Đây là một tia hy vọng lớn cho hơn 100.000 người đang mòn mỏi chờ ghép tạng.

Ngày 14/6, Bill Stewart, một huấn luyện viên thể thao 54 tuổi, đã trở thành bệnh nhân Mỹ mới nhất được ghép thận lợn thử nghiệm tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts. Với nhóm máu hiếm, ông phải đối mặt với 7 năm chờ đợi để tìm được thận người hiến phù hợp. Sau ca phẫu thuật, Stewart đã hồi phục tốt và cảm thấy hạnh phúc khi thoát khỏi gánh nặng của việc chạy thận. Ca phẫu thuật của Stewart diễn ra trong bối cảnh Tim Andrews, cũng ở New Hampshire, đã sống nhờ quả thận lợn suốt bảy tháng - con số vượt xa kỷ lục trước đó chỉ 130 ngày.

Những thành công ban đầu này đã thúc đẩy FDA bật đèn xanh cho công ty công nghệ sinh học eGenesis triển khai thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn. Bằng cách sử dụng công nghệ CRISPR, eGenesis đã chỉnh sửa gene lợn để loại bỏ các gene gây thải ghép gần như tức thì ở người, tăng tính tương thích của nội tạng lợn với cơ thể người nhận. Đây là một bước tiến quan trọng, đưa lĩnh vực ghép tạng từ lợn (xenotransplant) từ cơ chế "sử dụng nhân đạo" sang khuôn khổ thử nghiệm chính thức.

Nhu cầu ghép thận tại Mỹ là rất lớn, với thời gian chờ trung bình từ 3-5 năm. Đối với bệnh nhân nhóm máu O, con số này có thể lên tới 10 năm. Tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân chạy thận trong vòng 5 năm vượt quá 50%. Do đó, việc mở ra hướng đi mới này được xem là một giải pháp tiềm năng để giải quyết tình trạng thiếu hụt nội tạng nghiêm trọng.

Ngoài eGenesis, công ty United Therapeutics cũng đang phát triển lợn chỉnh sửa gene và dự kiến triển khai thử nghiệm lâm sàng trong năm nay. Theo các chuyên gia, việc thử nghiệm trên những bệnh nhân khỏe mạnh hơn sẽ giúp đánh giá chính xác độ bền vững của thận lợn.

Giáo sư Robert Montgomery, người tiên phong thực hiện ca ghép thận lợn đầu tiên trên người chết não vào năm 2021, nhận định: "Chúng tôi không ngờ rằng chỉ sau chưa đầy bốn năm, FDA đã phê duyệt hai thử nghiệm lâm sàng. Tôi luôn tin rằng, nếu đưa được thận lợn vào cơ thể người, chúng ta sẽ khiến nó hoạt động”.

Với gần 800.000 người suy thận giai đoạn cuối tại Mỹ, và 70% bệnh nhân sẵn sàng chấp nhận phương pháp này nếu được phê duyệt, công nghệ ghép tạng từ lợn đang thắp lên một tia hy vọng mới, hứa hẹn thay đổi hoàn toàn bức tranh điều trị bệnh thận trong tương lai.