Hoa Kỳ ra loạt biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới, khi Trung Quốc đạt được nhiều tiến bộ về bán dẫn

Được Bộ Thương mại Hoa Kỳ công bố vào cuối tuần trước, loạt quy định sẽ xoay quanh máy tính lượng tử và các thành phần liên quan; công cụ sản xuất chip tiên tiến; một số thành phần và phần mềm liên quan đến kim loại hay hợp kim kim loại; cũng như chip băng thông cao, đa số đều là tác nhân quan trọng trong quá trình xây dựng mô hình AI.

Bộ Thương mại Hoa Kỳ đưa ra “lý do về an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại” cho động thái mới và nhấn mạnh đây là kết quả sau vô số cuộc thảo luận sâu rộng với đối tác quốc tế, CNBC đưa tin.

Hạn chế bao gồm việc xuất khẩu trên toàn thế giới, nhưng thêm vào một số miễn trừ cho các quốc gia áp dụng biện pháp kiểm soát tương tự, chẳng hạn như Nhật Bản và Hà Lan. Cục Công nghiệp và An ninh (BIS) hy vọng các quốc gia khác sẽ áp dụng biện pháp hạn chế tương tự.

Ông Alan Estevez, Thứ trưởng Bộ Thương mại phụ trách Công nghiệp và An ninh Hoa Kỳ, cho biết trong tuyên bố: “Động thái mới đảm bảo loạt biện pháp kiểm soát xuất khẩu quốc gia của chúng tôi theo kịp công nghệ phát triển nhanh chóng và hiệu quả hơn khi chúng tôi phối hợp với đối tác quốc tế”.

Vị Thứ trưởng nói thêm: “Việc kiểm soát chặt chẽ công nghệ lượng tử và một số công nghệ tiên tiến khác sẽ khiến đối thủ khó triển khai các công nghệ này theo cách đe dọa đến an ninh chung tại Hoa Kỳ”. 

Các quan chức sẽ dành thời gian tổ chức trưng cầu ý kiến ​​công chúng trong vòng 60 ngày trước khi đưa ra phán quyết cuối cùng.

Song song với thị trường bán dẫn, cả Trung Quốc và Hoa Kỳ đều đặt mục tiêu trở thành nước dẫn đầu trong lĩnh vực điện toán lượng tử, thường được ví von là công nghệ có khả năng mang tính biến đổi toàn cầu. 

Mặc dù Trung Quốc không được chỉ điểm rõ trong tài liệu, nhưng phần lớn biện pháp kiểm soát mới đều tương thích với loạt động thái mà chính quyền Tổng thống Biden đã thực hiện trước đây nhằm hạn chế sự phát triển của Bắc Kinh trong lĩnh vực AI và điện toán.

BIS cũng tuyên bố đang tiếp tục củng cố mối quan hệ với các đồng minh nhằm tăng cường hiệu quả kiểm soát xuất khẩu.

Nỗ lực kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ gặp nhiều trở ngại 

Trong bối cảnh Washington gia tăng hạn chế và lệnh trừng phạt công nghệ, Bắc Kinh đã đẩy mạnh nỗ lực tự cung tự cấp, đầu tư hàng tỷ USD vào công nghệ quan trọng, từ đó củng cố ngành sản xuất chip nội địa.

Một phân tích gần đây về công nghệ bán dẫn của Trung Quốc do công ty nghiên cứu bán dẫn TechanaLye có trụ sở tại Tokyo thực hiện cho thấy chip xử lý do các công ty Trung Quốc sản xuất chỉ tụt hậu khoảng ba năm so với đại gia dẫn đầu ngành là Taiwan Semiconductor Manufacturing Co Ltd., theo Nikkei Asia.

Trung Quốc là thị trường bán dẫn lớn nhất thế giới và các công ty tại nước này vẫn là khách hàng quan trọng của nhiều nhà sản xuất chip hàng đầu, bao gồm cả một số đại gia Hoa Kỳ như Nvidia hay AMD.

Vào tuần trước, Giám đốc Điều hành gã khổng lồ chip đến từ Hà Lan ASML, đơn vị nằm trong danh sách bị hạn chế cung cấp thiết bị bán dẫn tiên tiến cho Trung Quốc, chia sẻ với nguồn tin thân cận rằng các hạn chế do Hoa Kỳ đưa ra đã mang “nhiều động cơ kinh tế hơn” theo thời gian, vị CEO đồng thời dự kiến ​những động thái đáp trả có xu hướng gia tăng trong tương lai.

Chính phủ Hà Lan cho biết sẽ xem xét lợi ích kinh tế của ASML khi quyết định có nên thắt chặt hơn nữa quy định xuất khẩu chất bán dẫn hay không. 

Mặt khác, cũng trong tuần trước, Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Cheong Inkyo đã phát biểu rằng Hoa Kỳ nên đưa ra nhiều ưu đãi hơn nếu muốn Seoul tuân thủ lệnh hạn chế xuất khẩu bổ sung đối với chất bán dẫn dành cho Trung Quốc.

Chính quyền Bắc Kinh từ lâu vẫn giữ nguyên quan điểm rằng biện pháp hạn chế xuất khẩu chip của Hoa Kỳ và một số quốc gia là hành vi chống cạnh tranh, gây tổn hại đến chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu.