Móc khóa kính hiển vi độc lạ cho điện thoại thông minh
Jeremy De Leon, một kỹ sư trẻ tốt nghiệp từ Đại học Mapua, đã tạo ra một thiết bị mang tính cách mạng mang tên MAKE-roscope, một loại kính hiển vi hình móc chìa khóa di động. Thiết bị này cung cấp một giải pháp thay thế cho kính hiển vi quang học hỗn hợp được hơn 12 triệu sinh viên Philippines sử dụng.
Ý tưởng này nảy sinh từ trải nghiệm cá nhân của Jeremy khi còn học lớp 6, khi anh chỉ có 10 phút để sử dụng kính hiển vi và phải chia sẻ với năm bạn học khác, điều này không đủ để thỏa mãn sự tò mò về khoa học của anh. Sau đó, đại dịch Covid-19 diễn ra khiến học sinh phải học tại nhà, Jeremy nhận thấy cần có một giải pháp để học sinh có thể tiếp cận những thí nghiệm khoa học một cách dễ dàng hơn. Do đó, vào năm 2022, anh tự bỏ vốn và đăng tải một video TikTok giới thiệu nguyên mẫu MAKE-roscope. Ngay lập tức, sản phẩm nhận được sự quan tâm lớn, với nhiều người đặt câu hỏi về nơi mua thiết bị. Từ một dự án đam mê cá nhân, MAKE-roscope nhanh chóng phát triển thành một sáng kiến giáo dục vô cùng độc đáo. Sau đó, video này đã giúp anh dành chiến thắng trong cuộc thi video TikTok do Bộ Khoa học và Công nghệ Philippines tổ chức, mang về cho Jeremy 400 đô la Mỹ để thực hiện và thương mại hóa ý tưởng.
Giải pháp để học sinh có thể tiếp cận những thí nghiệm khoa học một cách dễ dàng hơn (Ảnh: Theo JereMAKE)
MAKE-roscope là một thiết bị nhỏ gọn, kích thước bằng móc chìa khóa, có thể gắn lên camera trước của bất kỳ điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng nào. Được làm từ silicone cấp thực phẩm (food-grade silicone), thiết bị này tự dính vào bề mặt điện thoại mà không cần keo dán hay kẹp, cung cấp độ phóng đại từ 125 đến 400 lần - bằng một nửa so với kính hiển vi truyền thống nhưng với mức giá chỉ bằng một phần mười, khoảng 20 USD. Bộ sản phẩm bao gồm ba pipet, ba ống ly tâm, ba slide mẫu, một slide trắng, hai tăm bông, một cặp nhíp và một hướng dẫn sử dụng, giúp người dùng dễ dàng quan sát và ghi lại hình ảnh hoặc video của các mẫu vật như nấm, tảo và tế bào thực vật.
Bộ sản phẩm MAKE-roscope (Ảnh: Theo JereMAKE)
Quá trình phát triển MAKE-roscope không hề dễ dàng. Jeremy bắt đầu với máy in 3D và thử nghiệm nhiều thiết kế khác nhau, tìm kiếm vật liệu có thể dính vào bề mặt điện thoại mà không cần keo dán hay kẹp. Sau khi nhận được phản hồi từ người dùng về chất liệu PVC ban đầu, anh chuyển sang sử dụng silicone để cải thiện sản phẩm. Với sự hỗ trợ tài chính từ cuộc thi video TikTok do Bộ Khoa học và Công nghệ Philippines tổ chức, Jeremy đã hoàn thiện và thành công thương mại hóa sản phẩm của mình.
Hiện tại, MAKE-roscope chỉ được bán tại Philippines thông qua trang web của JereMAKE và các sàn thương mại điện tử. Ngoài ra, Jeremy còn hợp tác với các trường học và tổ chức để phân phối sản phẩm, dành 20% lợi nhuận để tặng thiết bị cho các trường học và tổ chức đối tác. Từ năm 2022, anh đã phân phối 10.000 chiếc MAKE-roscope, trong đó 3.000 chiếc được tài trợ bởi Viện Ứng dụng và Thúc đẩy Công nghệ của Bộ Khoa học và Công nghệ, 1.000 chiếc được Quỹ Security Bank mua và tặng cho các trường học, và 2.000 chiếc được JereMAKE tặng cho các trường học và tổ chức đối tác.
Sản phẩm đang chờ cấp bằng sáng chế và đã đăng ký thiết kế công nghiệp tại Philippines (Ảnh: Theo JereMAKE)
Jeremy hiện đang cân nhắc các sản phẩm mới, đặc biệt là phát triển các bộ kính hiển vi giáo dục chuyên biệt cho hóa học, vật lý và sinh học. Anh cũng đang nghiên cứu các bộ dụng cụ cho các chuyên gia y tế và ngành nông nghiệp, giúp nông dân xác định sức khỏe của cây trồng bằng kính hiển vi.
Trong năm năm tới, anh hy vọng MAKE-roscope sẽ được phân phối rộng rãi đến tất cả các trường học tại Philippines và nhiều nơi khác. Mỗi doanh số bán hàng quốc tế sẽ được trích một khoản tiền tương ứng để quyên góp cho Philippines.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ sở hữu trí tuệ, Jeremy đã đăng ký nhãn hiệu cho JereMAKE và MAKE-roscope tại Philippines, đồng thời đang chờ cấp bằng sáng chế và đã đăng ký thiết kế công nghiệp cho sản phẩm của mình.
Với MAKE-roscope, Jeremy De Leon không chỉ mang lại một công cụ học tập sáng tạo cho học sinh mà còn góp phần dân chủ hóa giáo dục khoa học, cho phép mọi người khám phá thế giới vi mô một cách dễ dàng và tiết kiệm.
Tại Việt Nam, các sáng kiến giáo dục STEM (Khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học) ngày càng được quan tâm nhằm giúp học sinh tiếp cận khoa học một cách trực quan và thực tế hơn. Những sản phẩm như MAKE-roscope của Jeremy De Leon có thể trở thành nguồn cảm hứng cho các nhà sáng chế trẻ và giáo viên trong nước, đặc biệt là trong bối cảnh giáo dục trực tuyến và học tập từ xa ngày càng phổ biến. Nếu được áp dụng tại Việt Nam, những thiết bị kính hiển vi di động như thế này có thể giúp học sinh các cấp tiếp cận thí nghiệm khoa học một cách dễ dàng và tiết kiệm chi phí, góp phần thúc đẩy niềm đam mê nghiên cứu của thế hệ trẻ.