MTXT Chrome OS – con đường còn xa!
Trong hơn 1 tháng trở lại đây, cộng đồng công nghệ trở nên xôn xao khi Google thực hiện thử nghiệm các mẫu MTXT đầu tiên sử dụng hệ điều hành Chrome OS vốn được quảng bá nhiều năm nay của họ. Mang số hiệu CR-48, chiếc máy này không được bán lẻ mà chỉ những người được chỉ định (chủ yếu trong chương trình Preview của Google) mới có thể nhận được. Dù không phải sản phẩm thương mại nhưng CR-48 cũng cho cộng đồng thấy rõ một xu hướng mới của hệ điều hành Web mà Google – cha đẻ của Android đang muốn hướng tới. Chrome OS dự kiến sẽ được hiện thực hóa trên nền tảng phần cứng ngay trong 2011 này.
Phần cứng – không quá đặc biệt
Do là một sản phẩm dạng thử nghiệm kín nên CR-48 không quá hoành tráng về mặt phần cứng – đặc biệt là bao bì và phụ kiện đi kèm. Nó vẫn có đủ pin rời, sạc và dây cắm. Về mặt trọng lượng, CR-48 không phải mẫu nhẹ nhất trên thị trường với khoảng 1,63kg. Tuy nhiên vẻ ngoài của máy khá lịch sự và gợi nhớ chút ít tới dòng Macbook đen trước đây của Apple. Màn hình 12,1 inch của máy có độ phân giải chuẩn 1280x800 và khả năng hiển thị tốt.
Bán phím của CR-48 được điều chỉnh lại, toàn bộ các phím F quen thuộc ở hàng trên cùng đã được thay bằng các phím chức năng riêng của Google như điều chỉnh cửa sổ, độ sáng màn hình, âm lượng. Nút Capslock cũng bị thay bằng Search (tìm kiếm) cho phép mở Tab mới trong trình duyệt. Các nút Ctrl và Alt đều được tăng kích thước. Phần touchpad cũng được thiết kế khá dễ dùng với khả năng cho phép bạn mở menu phụ bằng việc chạm 2 ngón – tương tự như trackpad của Apple hiện nay. Mặc dù có webcam tích hợp nhưng CR-48 không được đánh giá cao về tính năng này do chất lượng hình ảnh không được tốt đặc biệt là khi thiếu sáng.
Cổng giao tiếp của máy cũng khá ít ỏi khiến người ta không khỏi liên tưởng tới Macbook Air giai đoạn đầu với chỉ một cổng USB 2.0 và VGA. Bạn có thể sử dụng màn hình ngoài hoặc màn hình của CR-48 chứ không thể dùng cả hai một lúc – khá kì cục. “May mắn” hơn, khe đọc thẻ SD và jack cắm tai nghe cũng có mặt. Khe cắm SIM của máy cho phép sử dụng các loại SIM 3G qua kết nối EVDO/UMTS. Máy không có ổ quang tuy nhiên đây cũng là điều hợp với xu thế hiện nay – đặc biệt là trên một chiếc máy “web” như thế này.
Phần mềm – chưa thực sự ấn tượng
Nếu bạn thường xuyên sử dụng các ứng dụng web của Google Apps, bạn sẽ nhanh chóng quen thuộc với Chrome OS. Mặc dù bộ nhớ trong của máy lên tới 16GB (SSD) nhưng toàn bộ dữ liệu của bạn đều phải lưu trong “đám mây” của Google. Bên cạnh đó, việc thiếu vắng ứng dụng trong Chrome App Store cũng khiến cho việc sử dụng CR-48 khá khó khăn trừ những ứng dụng hết sức cơ bản. Đây cũng là điều dễ hiểu bởi nền tảng này còn quá mới. Với người dùng phổ thông, sự khó khăn sẽ khởi đầu khi bạn cố gắng tích hợp CR-48 vào không gian số mà mình đang có. Mặc dù hầu hết máy ảnh số được nhận diện tốt khi cắm vào cổng USB cho phép tải ảnh lên dịch vụ Picasa nhưng bạn sẽ không thể dùng được máy chơi nhạc, iPhone, iPad, Windows Phone 7, Zune HD, Blackberry… và vô số các công cụ khác vốn thường ngày làm việc hoàn hảo trên nền Windows hoặc Mac OS X. Đáng ngạc nhiên hơn, các tiện ích bổ trợ cho Android cũng vắng bóng.
Trong khi đó, nếu bạn cần tới các tính năng chuyên nghiệp như FTP, VPN… bạn sẽ không thể sử dụng CR-48. Ngoài ra Skype cũng không hoạt động còn các thiết bị USB hoàn toàn không được nhận diện. Dĩ nhiên, việc tạo ra các tài liệu dạng doc hay xls có thể được thực hiện qua ứng dụng của Google Docs nhưng những phần mềm mà công ty của bạn sử dụng sẽ không thể chạy trên Chrome OS mà thường buộc phải có Mac OS X hoặc Windows. Hiệu năng của CR-48 cũng cho thấy Chrome OS chưa thực sự tối ưu cho phần cứng. Trong khi các thao tác với Gmail hay dịch vụ của Google khá “mượt mà” thì những nội dung Flash lại rất chậm chạp. Dù Adobe hiện đã xác nhận việc đang phát triển nội dung Flash riêng cho Chrome OS nhưng đó là chuyện của tương lai còn giờ đây người dùng vẫn phải thưởng thức các nội dung Flash như YouTube mà không có hỗ trợ từ phần cứng – đồng nghĩa với sự chậm chạp.
Khó khăn hơn, việc thiếu phương tiện lưu trữ riêng sẽ khiến các tác vụ liên quan tới hình ảnh, phim và âm thanh cá nhân trở nên rất bực mình. Bạn sẽ phải upload mọi thứ trước khi biên tập (lại ngốn băng thông !) – đặc biệt chậm chạp nếu sử dụng kết nối yếu. Điều này hoàn toàn ngược lại với việc cắm ngay thẻ SD vào MTXT thông thường, chép ảnh vào ổ cứng hàng loạt rồi biên tập vèo vèo theo ý muốn.
Thực tế, mặc dù netbook này của Google có hỗ trợ kết nối 3G. Nếu taại Mỹ bạn sẽ có dung lượng miễn phí 100MB / tháng từ nhà mạng Verzon. Tuy nhiên nếu đang sử dụng 3G, bạn sẽ thấy rằng mức 100MB chưa là gì cả. Một ngày duyệt web và làm việc trung bình có thể ngốn khoảng 100-250MB là chuyện hết sức bình thường. Câu hỏi đặt ra là… 29 ngày còn lại bạn sẽ dùng gì. Dù Chrome OS ưu tiên truy cập bằng Wifi khi có thể nhưng việc sử dụng các ứng dụng chạy trên nền net sẽ yêu cầu bạn phải có kết nối hàng ngày. Hãy hình dung khi dung lượng 3G đã hết và bạn phải làm việc đột xuất trên … xe bus chẳng hạn. Thay vì dùng các phần mềm có sẵn trên máy, bạn sẽ phải chờ tới lúc có Wifi hoặc bấm bụng dùng … quá mức cho phép và trả tiền cước phụ trội. Điều này càng tệ hơn nếu bạn đang đi công tác vùng sâu vùng xa nằm ngoài vùng phủ sóng 3G hoặc sóng không ổn định.
Theo Google, thời lượng pin của CR-48 vào khoảng 8 tiếng liên tục cùng mức chờ khoảng 8 ngày. Tuy nhiên với cấu hình phần cứng Atom và thiết lập tự động chuyển vào chế độ Sleep sau chỉ khoảng 3 phút rỗi
Nên mua hay không ?
Thực tế, từ góc độ của người dùng, việc coi MTXT trở thành một “cửa sổ” cho phép người dùng ngó vào không gian đám mây vẫn chưa thể thành hiện thực một sớm một chiều. Tuy nhiên, nó cũng đủ sự độc đáo để nhận được nhiều sự quan tâm. Dĩ nhiên, đây không phải là câu chuyện phần cứng bởi nếu bạn cài Windows lên CR-48, nó có thể vẫn chạy mượt mà. Theo lịch trình của Google, các sản phẩm thương mại sẽ có mặt vào giữa 2011. Samsung và Acer dự kiến sẽ đưa các bộ xử lý lõi kép vào dòng máy này song song với việc Adobe tối ưu hóa Flash khiến cho bài toán hiệu năng phần nào được giải quyết và người dùng sẽ có các trải nghiệm đa phương tiện trực tuyến “mượt” hơn.
Tương tự như iOS, bản thân Chrome OS không đủ tính năng để thay thế hoàn toàn chiếc MTXT hay netbook của bạn – đặc biệt là khi chưa thể kết nối với các “đối tác” khác như điện thoại thông minh, máy giải trí di động. Dĩ nhiên, nó sẽ làm tốt các tác vụ như kiểm tra email hay đọc tin tức. Tuy nhiên nếu là một thiết bị với nhiệm vụ như vậy, một chiếc MTXT sẽ đáng để mang theo hơn là máy Chrome đặc biệt khi hai thiết bị này có vẻ ngoài y hệt nhau. Trong khi đó, máy tính bảng có ưu thế hơn hẳn nhờ sự mỏng nhẹ. Về mặt ý tưởng, Google hoàn toàn có lý về một mẫu máy giá rẻ sử dụng hệ điều hành Chrome với kho lưu trữ, ứng dụng “vô tận” từ web cho phép người dùng truy cập từ bất cứ nơi đâu mà không cần lỉnh kỉnh mang theo ổ đĩa. Các phần mềm cũng sẽ … hoàn toàn miễn phí và vận hành trực tiếp từ máy chủ Google. Tuy nhiên, để hiện thực hóa điều này, Google còn một chặng đường dài phải đi qua nếu muốn thực sự có khả năng cạnh tranh với các đàn anh hiện đang tung hoành trên thị trường. Cho tới lúc đó, Android có vẻ vẫn là át chủ bài của Google và là lựa chọn tốt hơn cho những fan hâm mộ thương hiệu này.
Hoàng Hà