Nghiêm cấm sử dụng trí tuệ nhân tạo để tạo dựng, lan truyền thông tin sai sự thật, lừa đảo

Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị rà soát, bổ sung đầy đủ các hành vi bị nghiêm cấm, đặc biệt là việc sử dụng trí tuệ nhân tạo để tạo dựng, chỉnh sửa, lan truyền thông tin sai sự thật, mạo danh tính nhằm vu cáo, lừa đảo…

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, sáng 31/10, Quốc hội đã nghe trình bày Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về 4 dự án: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp; Luật An ninh mạng; Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự.

Trong đó về dự án Luật An ninh mạng, Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Lương Tam Quang, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về Dự án Luật cho biết, Dự thảo Luật An ninh mạng gồm 9 chương, 58 điều.

Điểm mới quan trọng là Dự án Luật đã bổ sung các quy định về: Bảo đảm an ninh dữ liệu; trách nhiệm định dạnh địa chỉ IP và cung cấp cho lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng; kinh phí bảo vệ an ninh mạng của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nhà nước, tổ chức chính trị; khuyến khích sử dụng sản phẩm, dịch vụ công nghiệp an ninh của Việt Nam; cấp chứng chỉ về an ninh mạng…

Bộ trưởng Bộ Công an, Đại tướng Lương Tam Quang. Ảnh: Quốc hội

Báo cáo thẩm tra Dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại (Ủy ban QPANĐN), Thượng tướng Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban QPANĐN nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật trên cơ sở chủ yếu là hợp nhất nội dung của Luật An ninh mạng năm 2018 và Luật An toàn thông tin mạng năm 2015; kịp thời thể chế các đường lối, quan điểm chỉ đạo của Đảng; khắc phục chồng chéo, mâu thuẫn, phân định thiếu rõ ràng về thẩm quyền, chức năng giữa Luật An ninh mạng và Luật An toàn thông tin mạng hiện hành.

Đồng thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong bối cảnh chuyển đối số sâu rộng và tình hình tấn công mạng, tội phạm mạng xuyên biên giới diễn biến phức tạp.

Ủy ban QPANĐN cơ bản nhất trí với các nội dung được điều chỉnh trong dự thảo Luật. Bên cạnh đó, có một số ý kiến đề nghị về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng cần rà soát để tránh trùng lặp với các quy định về an ninh dữ liệu, an ninh thông tin, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật có liên quan đã được quy định trong Luật Dữ liệu, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, Luật Viễn thông và các luật khác về công nghệ thông tin.

Đại biểu tại Kỳ họp. Ảnh: Quốc hội

Về hành vi bị nghiêm cấm về an ninh mạng, đề nghị rà soát để bổ sung đầy đủ các hành vi bị nghiêm cấm, đặc biệt là các hành vi sử dụng trí tuệ nhân tạo để tạo dựng, chỉnh sửa, lan truyền thông tin sai sự thật, mạo danh tính nhằm vu cáo, lừa đảo, gây tổn hại an ninh quốc gia, trật tự xã hội; đề nghị không quy định lại các hành vi đã có trong Bộ luật Hình sự.

Về bảo vệ an ninh mạng đối với hệ thống thông tin và hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia, Ủy ban QPANĐN đề nghị quy định cụ thể nhiệm vụ, biện pháp bảo vệ đối với từng cấp độ hệ thống thông tin (cấp độ 1 đến 5) để tăng tính khả thi, hoặc giao Chính phủ quy định chi tiết; rà soát, thống nhất các mức độ tổn hại giữa các khách thể khi phân loại hệ thống thông tin để đảm bảo tính logic và dễ áp dụng trong thực thi.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, Thượng tướng Lê Tấn Tới. Ảnh: Quốc hội

Về phòng ngừa, xử lý hành vi xâm phạm an ninh mạng, ngoài việc bảo vệ trẻ em, cần bổ sung đối tượng bảo vệ là những người yếu thế như người cao tuổi, người bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.

Đồng thời, bổ sung quy định phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi sử dụng trí tuệ nhân tạo mô phỏng khuôn mặt để lừa đảo, bôi nhọ, giả mạo danh tính người nổi tiếng hoặc người thân của họ.

Bên cạnh đó, Ủy ban QPANĐN cho rằng cần rà soát kỹ nội dung cụ thể để chuyển từ "tiền kiểm" sang "hậu kiểm" trên cơ sở đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn về an ninh mạng (trừ các trường hợp đặc biệt) để giảm tối đa chi phí tuân thủ pháp luật, tăng tính linh hoạt và phù hợp với Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị; cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, loại bỏ bớt các quy định về điều kiện cấp phép kinh doanh sản phẩm, dịch vụ an ninh mạng.

Về hiệu lực thi hành, Ủy ban QPANĐN cũng đề nghị nghiên cứu quy định thời gian, lộ trình chuyển tiếp phù hợp với khả năng đáp ứng của doanh nghiệp khi đã triển khai đầu tư, xây dựng và đưa vào sử dụng các sản phẩm, dịch vụ, giải pháp, phương tiện kỹ thuật đảm bảo ANM, an toàn thông tin mạng theo quy định hiện hành.