Rà soát, xử lý việc lợi dụng livestream, ứng dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng nhái

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng, mặc dù các Bộ ngành, địa phương đã rất nỗ lực trong công tác đấu tranh phòng chống hàng giả, hàng kém chất lượng và đạt được kết quả cụ thể nhưng diễn biến còn rất phức tạp.

Hàng giả, hàng kém chất lượng diễn biến còn rất phức tạp

Tại phiên thảo luận của Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, chiều ngày 17/6, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã giải trình các nhóm vấn đề được đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến lĩnh vực quản lý ngành Công Thương.

Đối với nội dung được đại biểu nêu liên quan đến vấn đề kiểm tra, kiểm soát thị trường, chống hàng giả, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, mặc dù các Bộ ngành, địa phương đã rất nỗ lực trong công tác đấu tranh phòng chống hàng giả, hàng kém chất lượng và đạt được kết quả cụ thể nhưng diễn biến còn rất phức tạp.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, nguyên nhân là do hành vi kinh doanh hàng giả, hàng nhái có lợi nhuận lớn, lôi kéo nhiều đối tượng tham gia; các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, lợi dụng công nghệ cao để gian lận trong môi trường thương mại điện tử; nguồn lực cả nhân lực, vật lực của các cơ quan chức năng hạn chế; công tác phối hợp giữa các cơ quan đôi lúc chưa đồng bộ; Luật pháp hiện hành, cơ chế chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe; ngoài ra, một bộ phận, một số cán bộ trong một số ngành, lĩnh vực được trao trách nhiệm nhưng thoái hóa, biến chất, tiếp tay hành vi vi phạm.

Bộ trưởng cho biết, trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục tham mưu hoàn thiện chính sách pháp luật, phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm các bộ ngành, địa phương, cơ quan chức năng và cơ chế phối hợp liên ngành. Đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, giám sát kiểm tra, kiểm soát thị trường, trình Quốc hội phê duyệt Luật Thương mại điện tử để tăng cường quản lý lĩnh vực này (dự kiến Dự thảo Luật sẽ được trình trong Kỳ họp thứ 10).

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên giải trình các nhóm vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến lĩnh vực quản lý ngành Công Thương

Cùng với đó, nâng cao trách nhiệm thực thi công vụ, tăng cường kiểm tra, hậu kiểm bắt buộc, hoàn thiện cơ chế hỗ trợ lực lượng quản lý thị trường về địa phương để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đề xuất áp dụng các chế tài đủ sức răn đe đối với các đối tượng vi phạm. Cuối cùng là đẩy mạnh công tác phổ biến, tuyên truyền, hướng dẫn các doanh nghiệp kinh doanh chấp hành pháp luật và khuyến cáo người tiêu dùng là người tiêu dùng thông minh.

Sẽ phân cấp, phân quyền cho địa phương quản lý giao dịch thương mại điện tử

Về việc xử lý gian lận thương mại và hàng giả, hàng nhái trên môi trường số, điện tử, Bộ trưởng Bộ Công Thương nhận định, việc kiểm soát và xử lý hàng giả, hàng nhái trên thị trường trực tuyến luôn khó khăn do diện mặt hàng phức tạp; công nghệ tinh vi; lực lượng, phương tiện thanh kiểm tra còn hạn chế, cần sự phối hợp của nhiều cơ quan chuyên ngành khác nhau.

Trong khi đó, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về chế tài với các mô hình bán hàng, quảng cáo mới như livestream hoặc một số hình thức khác; và chế tài chưa thực sự đủ mạnh.

Để khắc phục tình trạng này, trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ triển khai một số nhiệm vụ giải pháp như: Khẩn trương hoàn thiện hồ sơ dự án Luật Thương mại điện tử để trình Chính phủ, Quốc hội.

Bộ trưởng thông tin thêm, ngay cuối giờ chiều vào 18h ngày 17/6, Thủ tướng Chính phủ sẽ nghe dự thảo Luật này để trình Quốc hội trong những ngày tới. Theo đó, Bộ Công Thương đề xuất làm rõ trách nhiệm của các Bộ ngành, địa phương, các cơ quan chức năng với các mô hình hoạt động thương mại điện tử và các đối tượng livestream bán hàng.

Bên cạnh đó, sẽ phân cấp, phân quyền cho địa phương trong quản lý giao dịch thương mại điện tử.

Ngoài ra sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị chuyên ngành trong thanh kiểm tra, xử lý các mặt hàng vi phạm; tích cực, chủ động rà soát và xử lý việc lợi dụng livestream và các website, ứng dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến hướng dẫn người dân, doanh nghiệp chỉ mua sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được bảo đảm.

Tăng cường kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các Bộ ngành, địa phương. Phối hợp với Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Bộ Công an để khai thác thông tin, ngăn chặn hàng giả hàng nhái, hàng kém chất lượng ...

Về nội dung liên quan đến hỗ trợ xây dựng và phát triển thương hiệu, nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển thị trường hàng hóa Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Công Thương cho hay, trong quá trình hội nhập, việc, việc xây dựng và phát triển thương hiệu có ý nghĩa quan trọng giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển thị trường cho hàng hóa Việt Nam.

Các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp đã nhận thức rõ và tích cực phối hợp triển khai nhiều giải pháp. Trong đó, Bộ Công Thương đã triển khai ở ba cấp độ: một là Thương hiệu ngành ở quy mô cấp toàn quốc; hai là Thương hiệu sản phẩm, chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận quy mô cấp địa phương; và ba là Thương hiệu sản phẩm quy mô cấp doanh nghiệp.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục triển khai thực hiện các chương trình phát triển thương hiệu tập trung và nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa và sự cần thiết của việc xây dựng, phát triển và quản trị thương hiệu trong sản xuất, kinh doanh và đầu tư.

Thứ hai là tổ chức các chương trình đào tạo, tư vấn hỗ trợ về kỹ năng, kỹ thuật và các vấn đề cần lưu ý trong xây dựng, phát triển thương hiệu.

Thứ ba là tư vấn đổi mới, cải tiến thiết kế nhằm đáp ứng thị hiếu, yêu cầu của thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước.

Thứ tư là tư vấn hỗ trợ đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý cho các sản phẩm xuất khẩu tiềm năng ở trong và ngoài nước.

Cuối cùng là xây dựng và tổ chức thực hiện các chương trình tuyên truyền, quảng bá hình ảnh trong và ngoài nước đối với sản phẩm nông sản và thực phẩm chế biến.