Tăng tốc tự động hóa trong ngành thực phẩm và đồ uống

Theo báo cáo World Robotics 2025 mới nhất của Liên đoàn Robot Quốc tế (IFR), các doanh nghiệp thực phẩm và đồ uống (F&B) tại Mỹ đang đẩy mạnh ứng dụng robot công nghiệp linh hoạt, với số lượng lắp đặt tăng 21% trong năm 2024.

Ảnh minh họa.

Tuy nhiên, tự động hóa trong F&B có những yêu cầu đặc thù, đòi hỏi doanh nghiệp phải có chiến lược phù hợp để tối đa hóa hiệu quả đầu tư.

Từ góc độ F&B, điểm nổi bật nhất trong báo cáo IFR là tốc độ tăng trưởng hơn 20% của tự động hóa so với cùng kỳ. Robot đang hỗ trợ mạnh mẽ tại các nhà máy F&B trên toàn quốc, từ gắp - đặt, xử lý vật liệu, xếp pallet, dán nhãn, đến chế biến và đóng gói, giúp tăng năng suất và lợi nhuận.

Đây không chỉ là sự gia tăng về số lượng robot được triển khai, mà còn phản ánh sự thay đổi sâu rộng trong tư duy về quy trình đóng gói và vận hành cuối dây chuyền. Trước áp lực của nhu cầu thị trường, doanh nghiệp F&B xem tự động hóa là giải pháp để “đóng gói với tốc độ kinh doanh”.

Vai trò của cobot trong F&B

Phần “Xu hướng” của báo cáo IFR nhấn mạnh vai trò ngày càng lớn của robot cộng tác (cobots) - giải pháp dễ triển khai, chi phí hợp lý, chiếm ít diện tích và có thể vận hành cùng con người. Một nghiên cứu điển hình tại hãng rượu vang cho thấy cobot xếp thùng tự động giúp cải thiện điều kiện lao động và mang lại lợi tức đầu tư nhanh.

Cobots đặc biệt phù hợp với F&B vì có thể tối ưu mọi hoạt động cuối dây chuyền, giúp tăng thời gian hoạt động, nâng năng suất lên tới 40%, xử lý tốt môi trường sản xuất biến động với nhiều lần đổi mẫu và sản phẩm đa dạng.

Ngành F&B: môi trường sản xuất biến đổi theo mùa

Không giống các ngành có tính tiêu chuẩn hóa cao như ô tô hay điện tử, doanh nghiệp F&B phải liên tục thích ứng với thị hiếu người tiêu dùng thay đổi, nhu cầu theo mùa, biến động giá nguyên liệu, và quy định mới về an toàn - vệ sinh.

Do đó, các dây chuyền thường có lô sản xuất ngắn, thay đổi liên tục. Điều này đòi hỏi robot phải triển khai nhanh, đổi tác vụ linh hoạt, và có thể lập trình lại bởi người không chuyên. Robot truyền thống phù hợp với tác vụ lặp lại, nhưng khó đáp ứng yêu cầu biến động cao như cobot.

Hơn nữa, diện tích nhà máy F&B luôn hạn chế, doanh nghiệp cần robot kích thước nhỏ, có thể đặt bên cạnh công nhân (sau đánh giá rủi ro) mà không cần hàng rào an toàn. Cobots đáp ứng điều này, mở ra những cơ hội tự động hóa mà robot truyền thống không thể thực hiện.

Tự động hóa giúp “tương lai hóa” vận hành

Napco Brands - doanh nghiệp rang xay và đóng gói cà phê từng gặp khó vì thiếu lao động khi nhu cầu tăng, trong khi chi phí đầu tư hệ thống tự động hóa truyền thống quá cao. Công ty chuyển sang sử dụng cobot và nhanh chóng đạt hiệu quả rõ rệt: hoàn vốn trong chưa đầy một năm, mỗi cell xếp pallet vận hành 18-20 giờ mỗi ngày và xử lý khoảng 1.500 thùng mỗi ca, tương đương 180.000 cốc cà phê đóng gói mỗi ngày. Nhờ đó, năng suất tăng khoảng 15%, rủi ro chấn thương giảm đáng kể, và người lao động được giải phóng khỏi các công việc nặng nhọc để tập trung vào những nhiệm vụ mang lại giá trị cao hơn.

Nhờ chi phí vận hành ổn định và giảm làm thêm giờ, Napco có thể mạnh dạn mở rộng kinh doanh: “Chúng tôi đã có thêm nhiều khách hàng mới mà hai năm trước còn chưa từng nghĩ tới,” đại diện công ty cho biết.

Thế hệ cobot mới còn sở hữu điều khiển chuyển động nâng cao, phân tích dự đoán và khả năng mở rộng để đáp ứng nhu cầu tương lai, giúp doanh nghiệp tự tin rằng khoản đầu tư tự động hóa của mình sẽ không bị lỗi thời.

Tự động hóa không còn khiến công nhân e dè

Tại Bob’s Red Mill, cobot xếp pallet “miniPAL+” tầm với 1.750 mm và tải trọng 20 kg xử lý tới 14 thùng/phút, dễ dàng xử lý pallet cao 81 inch. Nhân viên không lo lắng trước robot, thậm chí còn hào hứng:

“Nếu công ty hoạt động tốt, chúng tôi đều được hưởng lợi. Tự động hóa giúp chúng tôi tăng trưởng, chia sẻ lợi nhuận và giảm chấn thương,” quản lý kỹ thuật Nick Chow chia sẻ.