Thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo lĩnh vực y tế

09:01, 05/01/2024

Bộ Y tế mong muốn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ nhiều hơn nữa và sự tăng cường phối hợp với Bộ KH&CN trong công tác quản lý khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo lĩnh vực y tế.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương, thời gian qua, được sự quan tâm chỉ đạo, đầu tư của Đảng và Nhà nước, sự nỗ lực của ngành y tế và sự tham gia tích cực của các bộ, ban ngành; đặc biệt là sự phối hợp và hỗ trợ hết sức hiệu quả của Bộ Khoa học và Công nghệ, các nhà khoa học trong lĩnh vực khoa học sức khỏe, các y bác sĩ thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả trong nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ trong chẩn đoán, điều trị, sản xuất vắc xin, thuốc, dược liệu.

Trong chẩn đoán và điều trị, về cơ bản đã tiếp thu, làm chủ và triển khai đạt kết quả tương đương với các nước tiên tiến trên thế giới trong nhiều chuyên khoa, được ghi nhận qua các giải thưởng lớn trong nước như các cụm công trình đoạt giải thưởng Hồ Chí Minh; nghiên cứu sản xuất vắc xin trong nước bảo đảm cung ứng cho chương trình tiêm chủng mở rộng với 11/12 loại vắc xin, góp phần bảo đảm an ninh vắc xin quốc gia; đã tiếp nhận và làm chủ một số công nghệ nghiên cứu sản xuất các loại thuốc chữa bệnh có bản chất là protein và enzyme; phát hiện và ứng dụng các chỉ thị sinh học liên quan đến các bệnh ung thư và bệnh di truyền; đạt được một số kết quả ứng dụng công nghệ tế bào trong bảo tồn và phát triển các nguồn dược liệu quý hiếm; có những đóng góp nhất định trong việc ban hành cơ chế, chính sách chung của ngành y tế.

Mặc dù đã đạt được những thành tựu trên, tuy nhiên, theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương, công tác khoa học công nghệ ngành Y tế chưa thực sự phát triển tương xứng với tiềm năng, khả năng, mới chỉ tập trung ở các trung tâm lớn, mà chưa phổ biến, chuyển giao kỹ thuật thật sự phù hợp, hiệu quả cho tuyến dưới. Nghiên cứu còn nhỏ lẻ, trang thiết bị còn thiếu và không đồng bộ do chưa được đầu tư thoả đáng và đặc biệt thiếu nhân lực (chuyên gia, nhóm nghiên cứu), chưa khai thác được hết tiềm năng của y học cổ truyền.

 Ảnh minh hoạ.

Các nghiên cứu có tính dự báo, đo lường khả năng và diễn biến của các bệnh dịch mới nổi, bệnh dịch tái diễn còn chưa được chú trọng đầy đủ. Còn ít nghiên cứu tạo ra sản phẩm có giá trị kinh tế (sinh phẩm chẩn đoán/ điều trị, thuốc từ dược liệu,…), sản phẩm còn ít có khả năng cạnh tranh trên thị trường. Các tồn tại trên một phần là do nghiên cứu, phát triển và ứng dụng khoa học trong lĩnh vực y tế, liên quan trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng người dân, chất lượng nòi giống là vấn đề khó, nhạy cảm; một phần do các khó khăn, bất cập về cơ chế, chính sách và đầu tư.

"Bộ Khoa học và Công nghệ là cơ quan chủ trì, đầu mối quản lý nhà nước về khoa học và công nghệ, cơ quan tham mưu của Chính phủ, Quốc hội, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về chủ trương, chính sách và giải pháp về phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; đóng vai trò trung tâm điều phối, kết nối phát triển KH&CN của các bộ, ngành, địa phương và truyền cảm hứng cho các nhà khoa học. Các thành tựu của khoa học và công nghệ ngành y tế cũng là những thành tựu của ngành khoa học và công nghệ nước nhà.

Trong thời gian tới, Bộ Y tế mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm, chỉ đạo, tạo điều kiện của Đảng, Chính phủ, Quốc hội trong việc: định hướng phát triển khoa học công nghệ nói chung và khoa học công nghệ ngành Y tế nói riêng; tăng cường đầu tư cho khoa học công nghệ; lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng, sửa đổi Luật khoa học công nghệ phù hợp các Luật chuyên ngành; lãnh đạo, chỉ đạo việc đổi mới chính sách, cơ chế tài chính khoa học công nghệ, thúc đẩy các hoạt động chuyển giao công nghệ, sở hữu trí tuệ, đổi mới sáng tạo... của ngành y tế", Thứ trưởng cho hay.

Bà Nguyễn Thị Liên Hương cùng bày tỏ mong muốn, Bộ Y tế thời gian tới sẽ nhận được sự quan tâm, hỗ trợ nhiều hơn nữa và sự tăng cường phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ trong công tác quản lý khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo lĩnh vực y tế. Các nội dung phối hợp tập trung vào các lĩnh vực cụ thể như tổ chức thực hiện có hiệu quả các Chiến lược, Kế hoạch, Chương trình khoa học và công nghệ đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; Thực hiện đổi mới cơ chế quản lý, nâng cao hiệu quả hoạt động khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo ngành y tế;

Thúc đẩy nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật, công nghệ tiên tiến và phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ ngành y tế; Tăng cường phối hợp trong công tác Sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm lĩnh vực y sinh học; công tác đo lường, chất lượng, xây dựng và ban hành tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia; Tăng cường năng lực nghiên cứu khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo lĩnh vực y dược; thúc đẩy và phát triển thị trường khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo;

Tăng cường hoạt động hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ trong lĩnh vực y tế, đặc biệt trong nghiên cứu khoa học, phát triển và chuyển giao công nghệ trong y tế, công nghệ sinh học; Tăng cường phối hợp tổ chức tuyên truyền, phố biến pháp luật về khoa học và công nghệ, truyền thông về các thành tựu khoa học và công nghệ trong lĩnh vực y tế;

Tăng cường hợp tác trong công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo nói chung và lĩnh vực y tế nói riêng để bảo đảm vừa tuân thủ các quy định về khoa học công nghệ nói chung vừa tuân thủ quy định của các luật chuyên ngành; phối hợp chặt chẽ hơn nữa trong chỉ đạo triển khai các nhiệm vụ khoa học công nghệ liên quan y tế, đặc biệt tuân thủ quy định về đạo đức trong các nghiên cứu trên đối tượng là con người; phối hợp chặt chẽ trong chỉ đạo điều hành việc triển khai có hiệu quả các Chương trình, Đề án khoa học công nghệ cấp quốc gia liên quan lĩnh vực y tế; lưu ý đến tính đặc thù của các nhiệm vụ khoa học công nghệ ngành y tế để có thể huy động, bố trí đủ nguồn lực nhằm sớm phát triển thành công các sản phẩm có chất lượng, an toàn, hiệu quả phục vụ công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Đặc biệt, Bộ Y tế mong rằng quy chế phối hợp, hợp tác giữa 2 Bộ sẽ sớm được ký kết để làm cơ sở triển khai thực hiện.

"Với sự chỉ đạo quyết liệt của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nỗ lực của toàn ngành Y tế, sự tham mưu kịp thời về định hướng, chiến lược, chính sách phát triển y tế, phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của Bộ Khoa học và Công nghệ cùng sự tham gia phối hợp tích cực của các bộ, ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức xã hội, tôi tin tưởng rằng công tác khoa học và công nghệ nói chung, công tác khoa học và công nghệ ngành y tế nói riêng sẽ ngày càng thành công và thu được kết quả tốt đẹp, đóng góp vào sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước theo định hướng của Đảng, Nhà nước cũng như góp phần xây dựng nền Y tế Việt Nam theo định hướng công bằng, hiệu quả và phát triển", Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.

Theo Tạp chí Chất lượng Việt Nam

(https://vietq.vn/thuc-day-khoa-hoc-cong-nghe-va-doi-moi-sang-tao-linh-vuc-y-te-d217766.html)