Tỷ lệ phân cấp, phân quyền cho địa phương đạt trên 56%
Tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, ngày 29/10, Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Thị Thanh Trà đã phát biểu giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu quan tâm.
Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Thị Thanh Trà, việc thực hiện chính quyền địa phương hai cấp là một cuộc cách mạng đã thay đổi căn bản, triệt để, toàn diện về triết lý tổ chức quyền lực tại địa phương, về thể chế, quản trị địa phương, tư duy tổ chức bộ máy, nhân sự công vụ và phương thức điều hành cũng như vai trò, vị trí, mối quan hệ giữa các cấp chính quyền.

Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Thị Thanh Trà giải trình trước Quốc hội. (Ảnh: QH)
Đây là sự thay đổi từ phương thức quản lý hành chính sang quản trị, kiến tạo và phục vụ nhân dân, từ trạng thái còn thụ động, hành chính sang chủ động quản trị địa phương.
Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, sự thay đổi này rất lớn, đòi hỏi cả hệ thống chính trị và đội ngũ cán bộ, công chức phải tự làm cuộc cách mạng cho chính mình về tư tưởng, tâm lý, tư duy, nhận thức, lề lối, phương pháp làm việc, tinh thần công vụ và văn hóa công vụ.
Qua 4 tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp so với chiều dài lịch sử 80 năm, thì những khó khăn, vướng mắc, bất cập ban đầu là có, nhưng chúng ta không thể nóng vội, không cầu toàn, nhưng cũng không thể đi chậm, mà phải nỗ lực để đáp ứng mục tiêu, yêu cầu, không chậm trễ, không để mất thời cơ, vừa làm, vừa điều chỉnh, vừa hoàn thiện trên tất cả các phương diện.
Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định, 4 tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, chúng ta đã được rất lớn, đó là thực hiện thành công một cuộc cách mạng để sắp xếp lại giang sơn và tổ chức lại mô hình tổ chức hành chính nhà nước. Thực hiện một cách đồng bộ, toàn diện về hệ thống thể chế và chính sách.
Đến nay, vận hành cơ bản ổn định, thông suốt, liên tục, đồng bộ, được nhân dân ghi nhận; đặc biệt, nhiều địa phương có cách làm sáng tạo, linh hoạt, kịp thời giải quyết vấn đề phát sinh. Tuy nhiên, vì là vấn đề mới, chưa có tiền lệ nên khó khăn, vướng mắc ban đầu là tất yếu.

Các đại biểu dự Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)
Nêu rõ một số giải pháp trọng tâm trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh đến việc hoàn thiện hệ thống thể chế chính sách, tiếp tục hoàn thiện những vấn đề căn cốt về tổ chức bộ máy, biên chế, những vấn đề liên quan đến phân loại đơn vị hành chính, tiêu chuẩn đơn vị hành chính.
Chính phủ sẽ chỉ đạo Bộ Nội vụ hoàn thiện khung vị trí việc làm, để xác định rõ vị trí việc làm, nhất là đối với cấp xã. Hoàn thiện các điều kiện, làm cơ sở pháp lý cho việc giao biên chế cho giai đoạn 2026 - 2030.
Trước mắt, các địa phương cần chủ động rà soát, đánh giá cơ cấu, xem xét để đảm bảo đội ngũ cho cấp xã, nhất là các vị trí như tài chính, địa chính, môi trường, công nghệ thông tin…
Chính phủ cũng giao Bộ Nội vụ xây dựng Đề án đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã cho đến năm 2030.
Tiếp tục rà soát, bổ sung quy hoạch, kế hoạch phát triển của từng địa phương và tăng cường nguồn lực, thiết kế cơ chế tài chính phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng AI vào công vụ và xây dựng chính quyền điện tử, chính quyền số… Đổi mới phương thức quản trị, hướng mạnh vào kiến tạo, phát triển và phục vụ nhân dân.
Bên cạnh đó, địa phương cần tập trung xử lý những vấn đề khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thẩm quyền. Địa phương phải hết sức chủ động, tiếp tục cắt giảm thủ tục hành chính.

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)
Liên quan đến phân cấp, phân quyền, Phó Thủ tướng cho biết, tỷ lệ phân cấp, phân quyền hiện nay cho địa phương đã đạt trên 56%. Chính phủ cũng đang tập trung đánh giá lại tính khả thi của phân cấp, phân quyền.
Về cải cách chính sách tiền lương, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, việc này sẽ được thực hiện theo lộ trình, bước đi phù hợp, nằm trong tổng thể cải cách hành chính nhà nước, nằm trong tổng thể tăng trưởng kinh tế và khả năng chi trả của ngân sách nhà nước. Phải chuẩn bị hết sức thận trọng, kỹ lưỡng, từng bước, theo lộ trình hợp lý.
