Ứng dụng công nghệ khai thác lợi thế vùng Trung du miền núi phía Bắc

Vùng Trung du và miền núi phía Bắc là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước. Tuy nhiên, đây vẫn là vùng còn gặp nhiều khó khăn nên cần tìm ra các giải pháp thiết thực, trong đó cần chú trọng khoa học công nghệ...

Tại Hội thảo “Thúc đẩy ứng dụng công nghệ và tiến bộ kỹ thuật góp phần phát triển kinh tế - xã hội vùng Trung du và miền núi phía Bắc nhanh và bền vững” mới đây, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đánh giá, vùng Trung du và miền núi phía Bắc là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước. Tuy nhiên, đây vẫn là vùng còn gặp nhiều khó khăn, liên kết vùng yếu, chưa mang dấu ấn riêng, chưa phát huy hết tiềm năng và lợi thế kinh tế cửa khẩu với nước bạn Lào và Trung Quốc. Khoảng cách về trình độ phát triển và thu nhập bình quân đầu người của vùng so với bình quân của cả nước tiếp tục gia tăng làm ảnh hưởng đến kết quả phát triển kinh tế - xã hội của cả vùng. Do đó, cần tìm ra các giải pháp thiết thực đối với từng địa phương, trong đó sẽ có vai trò quan trọng của khoa học công nghệ...

 “Với mục tiêu xây dựng vùng trung du, miền núi phía Bắc vững mạnh, toàn diện, vừa là yêu cầu nguyện vọng của địa phương trong vùng, vừa là nhiệm vụ quan trọng với sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội… Tại hội thảo này, các đại biểu được nghe các ý kiến, tham luận trao đổi của các đại diện cơ quan quản lý, cơ quan nghiên cứu, từ đó đề ra giải pháp thiết thực với từng địa phương, góp phần góp phần đưa Nghị quyết số 11-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 96/NQ-CP của Chính phủ, Chiến lược phát triển KHCN&ĐMST đi vào cuộc sống”, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh.

Cũng tại sự kiện, ông Hoàng Xuân Ánh, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng nêu nhiều khó khăn, trong đó vùng Trung du miền núi phía Bắc dễ bị tổn thương bởi thiên tai và tác động của biến đổi khí hậu. Theo đó bên cạnh các giải pháp phát triển kinh tế ông cho rằng thúc đẩy ứng dụng công nghệ và tiến bộ kỹ thuật trong khảo sát, dự báo tác động của thiên tai đến đời sống của người dân và phát triển là rất cần thiết. Ông mong muốn có các giải pháp ứng phó kịp thời để hạn chế rủi ro, tạo tiền đề cho sự phát triển.

Theo Vụ Ứng dụng công nghệ và tiến bộ kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ, từ năm 2022 đến nay, các địa phương trong vùng Trung du miền núi phía Bắc đã thực hiện 494 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh. Trong đó lĩnh vực nông nghiệp chiếm tỷ lệ lớn nhất 42,7%; khoa học xã hội và nhân văn 31,4%; khoa học công nghệ 11,3%; lĩnh vực khoa học y - dược 10,9%; còn lại là giáo dục - đào tạo, khoa học tự nhiên và sở hữu trí tuệ 10,4%.

Các nhiệm vụ tập trung vào việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và đời sống, phát triển các sản phẩm trọng điểm, chủ lực, sản phẩm đặc trưng, có lợi thế của địa phương theo chuỗi giá trị, đem lại hiệu quả kinh tế, nâng cao năng suất, sức cạnh tranh trên thị trường.

Nhiều chương trình, nhiệm vụ quốc gia về các hình thái thời tiết nguy hiểm, cảnh báo lũ quét, sạt lở... đã được triển khai, tuy nhiên cần có những nghiên cứu sâu hơn, cập nhật kịp thời trong tình hình biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp.

Nhờ ứng dụng công nghệ và tiến bộ kỹ thuật, Hà Giang đã nhân giống và phát triển trồng một số loài cây thuốc thuộc diện quý hiếm cấp quốc gia. Địa phương này đã xây dựng được hai Vườn Bảo tồn cây thuốc, mỗi vườn quy mô 0,3 ha tại Bắc Quang và Đồng Văn, trồng bảo tồn có 45 loài cây thuốc quý hiếm, 21 loài cây thuốc trồng nhập nội và 58 loài cây thuốc trồng bản địa.

Ở Lạng Sơn đã phát triển các sản phẩm Hồng Vành khuyên, quýt Tràng Định, hạt dẻ, chè dưới tán hồi huyện Bình Gia, khoai lang Lộc Bình, lúa Bao Thai Hồng Tràng Định, gà sáu ngón Mẫu Sơn, gà Vạn Linh...

Nhiều giống cây, con được phát triển và ứng dụng thành công tại các mô hình ở Thái Nguyên, Bắc Giang, Phú Thọ... mang lại hiệu quả kinh tế.