Vẹn nguyên ký ức hào hùng về ngày Quốc khánh 2/9/1945

Những người đứng dưới lễ đài chứng kiến ngày Quốc khánh đầu tiên của dân tộc, nghe lãnh tụ Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà, đều đã ở độ tuổi “xưa nay hiếm”. Từ ấy đến nay qua 80 năm nhưng thời gian không đủ sức mạnh để làm các chứng nhân lịch sử ấy quên đi không khí hào hùng, cảm xúc tự hào trong ngày hội lớn.

Kỷ niệm không bao giờ quên

Trong không khí tưng bừng, phấn khởi kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, người dân Thủ đô và du khách gần xa tự hào, xúc động trước lịch sử hào hùng của dân tộc, đồng thời gửi gắm những kỳ vọng vào tương lai đất nước.

Với ông Nguyễn Hữu Tài, cán bộ tiền khởi nghĩa, nguyên Phó Cục trưởng Quân huấn (Bộ Tổng tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam), ấn tượng về ngày Bác Hồ đọc bản tuyên ngôn độc lập sẽ mãi là kỷ niệm không bao giờ quên. Ông Tài kể, ông sinh ra và lớn lên tại Hải Phòng. Bố mẹ ông sinh được 6 người con, lớn lên đều đi theo cách mạng.

Trong cuộc đời cách mạng của mình, Đại tá Nguyễn Hữu Tài ám ảnh và nhớ mãi thảm cảnh nạn đói diễn ra khắp đất nước, đã cướp đi sinh mạng 2 triệu người dân thời điểm đầu năm 1945. Ông cho hay, đâu đâu cũng thấy la liệt xác người chết đói, chỉ còn da bọc xương. Những chiếc xe bò chở người chết đi qua cửa hàng ngày. Trong bối cảnh đó, Cách mạng tháng Tám đã mở ra trang mới cho lịch sử dân tộc. Sau ngày “Nhật đảo chính Pháp”, các phong trào cách mạng dưới ngọn cờ Việt Minh nổi dậy khắp nơi, từ thành thị đến nông thôn. Khẩu hiệu của Việt Minh lúc đó là “phá kho thóc Nhật, cứu đói cho nhân dân” được hưởng ứng nhiệt liệt.

Ông Nguyễn Hữu Tài, cán bộ tiền khởi nghĩa chia sẻ, ngày Bác Hồ đọc bản tuyên ngôn độc lập sẽ mãi là kỷ niệm không bao giờ quên.

Giữa bức tranh tang thương ấy, ông Tài cho biết Cách mạng tháng Tám đã thắp lên tia sáng hy vọng, mở ra trang mới cho lịch sử dân tộc. Sau ngày Nhật đảo chính Pháp, khí thế cách mạng bùng lên mạnh mẽ dưới ngọn cờ Việt Minh, lan từ thành thị đến nông thôn. Khẩu hiệu “Phá kho thóc Nhật, cứu đói cho nhân dân” vang dậy khắp nơi, được nhân dân hưởng ứng như lời hiệu triệu cứu sinh.

“Lúc bấy giờ, đồng chí Nguyễn Khang - người từng giữ vai trò Chủ tịch Ủy ban Khởi nghĩa Hà Nội đã chỉ đạo nhân dân Hà Nội vùng lên giành chính quyền, chúng ta đã thuyết phục được cơ quan chỉ huy của Nhật không tham gia vào các sự kiện của Việt Nam nữa và chính điều kiện ấy đã làm cho chúng ta giành được chính quyền”, Đại tá Nguyễn Hữu Tài chia sẻ.

Ngày 2/9/1945, từng dòng người từ khắp nơi nô nức đổ về quảng trường Ba Đình, tay giương cao lá cờ đỏ sao vàng rực rỡ. Trong biển người cuồn cuộn ấy, ông Nguyễn Hữu Tài may mắn được dự Lễ Độc lập lịch sử. Ông Tài xúc động kể lại: “Tôi không bao giờ quên không khí tưng bừng, náo nhiệt ở Quảng trường Ba Đình ngày hôm ấy. Giữa rừng cờ hoa rực rỡ, cả biển người im phăng phắc lắng nghe Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập...”.

Sau khi cách mạng tháng Tám thành công, ông tiếp tục tham gia kháng chiến chống Pháp, trải qua nhiều chiến dịch. Trong trận Điện Biên Phủ, ông là Phó Chủ nhiệm Chính trị Trung đoàn 209 - Đại đoàn 312. Trong kháng chiến chống Mỹ, ông tiếp tục chiến đấu ở chiến trường Nam bộ, là Phó Chính ủy Bộ Tư lệnh pháo miền Nam, sau đó là Phó Chính ủy Ban Chỉ huy khu căn cứ giải phóng miền Nam; năm 1974 ông là Phó Cục trưởng Cục Quân huấn - Bộ Tổng tham mưu cho đến khi nghỉ hưu.

Là cán bộ tiền khởi nghĩa, năm nay 96 tuổi, cả cuộc đời trong quân ngũ, ông Tài luôn tâm niệm phải đấu tranh, giành độc lập cho Tổ quốc, giành tự do cho Nhân dân. Ông tự hào vì đã đóng góp một phần sức lực nhỏ bé cho cuộc cách mạng thần kỳ của dân tộc, trong công cuộc giải phóng đất nước và ông sẽ tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, giữ vững phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, góp sức xây dựng Thủ đô và đất nước trong kỷ nguyên vươn mới.

Không quên dặn dò với thế hệ trẻ, ông Tài nhắn nhủ: “Là một người lính trải qua hai cuộc chiến tranh khốc liệt với thực dân, đế quốc lớn, tôi càng thấm thía những hy sinh, mất mát để đổi lấy độc lập, tự do cho dân tộc. Tôi hy vọng rằng các thế hệ trẻ các anh, chị sẽ luôn trân trọng những hy sinh to lớn ấy và tiếp bước cha ông bảo vệ, xây dựng Thủ đô, đất nước ngày càng giàu đẹp”.

Nhắc nhở thế hệ trẻ viết tiếp trang sử vàng của dân tộc

80 năm sau mùa thu lịch sử 1945, cảm xúc về những ngày sục sôi khí thế cách mạng, khởi nghĩa giành chính quyền vẫn vẹn nguyên trong tâm trí những cựu thanh niên trong Đội Thanh niên Cứu quốc thành Hoàng Diệu. Họ chính là những người đã tham gia thắp lên ngọn lửa Cứu quốc, khởi nguồn mùa thu độc lập năm ấy...

Ông Vũ Gia Hanh kể lại cả rừng người đã hô vang "Hồ Chí Minh muôn năm” trong ngày 2/9/1945.

Ông Vũ Gia Hanh là Nhà giáo ưu tú, từng hoạt động bí mật trong phong trào cứu quốc ở ngoại thành Hà Nội. Từ rất sớm, ông đã tham gia Đội Thanh niên cứu quốc thành Hoàng Diệu, bí mật hoạt động, tuyên truyền, vận động quần chúng ngay tại quê hương mình.

Vào những ngày sục sôi của Tổng khởi nghĩa mùa Thu năm 1945, ông Vũ Gia Hanh là người trực tiếp dẫn đầu đoàn người biểu tình từ làng Giáp Nhất tham gia cướp chính quyền về tay nhân dân, góp phần đưa đến thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám.

Chia sẻ kỷ niệm đặc biệt khi tham gia vào Cuộc cách mạng Tháng Tám và chứng kiến thời khắc lịch sử Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, ông Vũ Gia Hanh cho biết, cũng như bao người Việt Nam thời đó, trong ông luôn cháy bỏng niềm khát khao đánh đuổi phát xít Nhật giành độc lập, tự do cho dân tộc.

Chiều 17/8/1945, Đảng chủ trương phá cuộc mít tinh tại Nhà hát Lớn của Chính phủ Trần Trọng Kim, hàng vạn người dân Hà Nội đã biến thành cuộc biểu tình thị uy. Cờ đỏ sao vàng được thả xuống từ tầng 2 Nhà hát Lớn, bên dưới người dân hát vang những bài ca cách mạng. Khí thế nhân dân lúc ấy như thác lũ, không gì ngăn cản được.

Ngày 18/8, Hồ Chủ tịch gửi Thư kêu gọi đồng bào cả nước đứng lên Tổng khởi nghĩa, Người khẳng định “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”.

Thực hiện lời kêu gọi của Người, Đảng bộ Hà Nội đã rất chủ động sáng tạo phát động khởi nghĩa ngay ngày 19/8/1945 kịp thời trước khi quân Tưởng vào nước ta. Từ khởi nghĩa ở Hà Nội nhanh chóng lan ra cả nước, chỉ trong một tuần chúng ta đã giành được độc lập tự do.

“Trong giờ phút thiêng liêng nghe Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, ấn tượng mãi trong tôi là khi Người hỏi: “Tôi nói đồng bào nghe rõ không?”. Cả rừng người đã hô vang "Hồ Chí Minh muôn năm”, ông Vũ Gia Hanh nhớ lại.

Dù đã 80 năm trôi qua, mỗi khi nhớ lại, ông Vũ Gia Hanh vẫn trào dâng niềm tự hào và xúc động vì đã tham gia cách mạng trong giai đoạn tiền khởi nghĩa, đóng góp sức trẻ và nhiệt huyết của mình cho những ngày lịch sử trọng đại của đất nước.

Hôm nay, cựu thanh niên cứu quốc yêu nước năm xưa đã xấp xỉ trăm tuổi, nhưng ông vẫn tiếp tục truyền lại ngọn lửa nhiệt huyết cho thế hệ mai sau, nhắc nhở thế hệ trẻ hôm nay về trách nhiệm giữ gìn và phát huy những thành quả cha ông đã giành được, để viết tiếp trang sử vàng của dân tộc.