Việt Nam đứng giữa “ngã ba đầu tư” của BigTech

Việt nam và thung lũng silicon có mối quan hệ ngày càng sâu sắc  

Vừa qua, Meta tuyên bố sẽ mở rộng sản xuất một trong những dòng sản phẩm kính thực tế hỗn hợp mới nhất tại Việt Nam. Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, kế hoạch này của Meta dự kiến ​​sẽ tạo ra 1.000 việc làm và đóng góp hàng triệu USD cho nền kinh tế Việt Nam. Là một phần của cam kết, công ty mẹ của Facebook cũng sẽ ra mắt khóa học về kiến ​​thức trí tuệ nhân tạo có thể tích lũy tín chỉ bắt đầu vào năm tới tại Đại học Quốc gia.

“Việt Nam tiếp tục là một quốc gia quan trọng đối với Meta”, ông Nick Clegg, Chủ tịch phụ trách Đối ngoại toàn cầu Meta cho biết trong chuyến công tác tại Việt Nam vào đầu tháng 10 vừa qua. “Chúng tôi cam kết hỗ trợ Việt Nam củng cố vị thế dẫn đầu về kinh tế số thông qua sáng kiến Công nghiệp 4.0 của Chính phủ. Thông qua việc mở ra các cơ hội tăng trưởng và cung cấp các sản phẩm đổi mới, Meta hướng đến mục tiêu đóng góp cho sự thịnh vượng của kinh tế đất nước và tạo động lực cho các doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ trong thời đại kỹ thuật số”. 

Đầu năm nay, Apple cũng cam kết tăng chi tiêu cho các nhà cung cấp tại Việt Nam. Trước đó, kể từ năm 2019, Apple đã chi 15,7 tỷ USD cho chuỗi cung ứng tại Việt Nam, tạo ra khoảng 200.000 việc làm.

SpaceX của Elon Musk có kế hoạch đầu tư tới 1,5 tỷ USD để phát triển Internet vệ tinh. CEO của Nvidia, Jensen Huang cho biết Nvidia có rất nhiều sáng kiến muốn triển khai tại Việt Nam, trong đó tập đoàn muốn thiết lập trung tâm thiết kế tại Việt Nam

Trong khi đó, Google được cho là đang cân nhắc xây dựng một trung tâm dữ liệu siêu lớn, theo Reuters. Những cam kết của các BigTech trong năm nay đã khiến Bloomberg nhận định mối quan hệ giữa Thung lũng Silicon với Việt Nam ngày càng sâu sắc

Tuy nhiên, thực tế, trong khi Việt Nam vẫn đang nằm trong “tầm ngắm”, các quốc gia khác trong khu vực đã nhận được cam kết chính thức từ một số ông lớn nước Mỹ. Đơn cử là Google tuyên bố sẽ đầu tư 1 tỷ USD vào Thái Lan để xây dựng trung tâm dữ liệu và đám mây. Hay việc Google công bố kế hoạch rót 2 tỷ USD vào dịch vụ đám mây chủ quyền tại Malaysia, giúp tạo ra 26.500 việc làm và đóng góp hơn 3 tỷ USD vào GPD nền kinh tế của nước này vào năm 2030.

Cần chiến lược dài hạn nâng cao năng lực công nghệ 

Dữ liệu của Ngân hàng Thế giới công bố ngày 7/10 cho thấy tăng trưởng đầu tư đã giảm ở hầu hết các quốc gia châu Á - với mức giảm đặc biệt mạnh ở Trung Quốc, Indonesia và Malaysia nhưng lại tăng tương đối mạnh ở Việt Nam. Điều này cho thấy tín hiệu tích cực từ thị trường đầu tư tại Việt Nam. 

Tuy nhiên, Bloomberg cho rằng việc quá phụ thuộc vào các khoản đầu tư bên ngoài và xuất khẩu công nghệ cũng khiến Việt Nam dễ bị tổn thương trước sự suy giảm của nhu cầu nước ngoài và sự biến động của thương mại. Ngân hàng Thế giới mới đây đã cảnh báo vai trò kết nối của Việt Nam trong chuỗi cung ứng trong bối cảnh căng thẳng toàn cầu "có thể đang thu hẹp".

Điều này có nghĩa Việt Nam phải tập trung vào chính mình, tận dụng cơ hội từ các ông lớn công nghệ, Việt Nam cần có kế hoạch chiến lược dài hạn, sẵn sàng đầu tư nhiều hơn cho nghiên cứu và đào tạo kỹ thuật nhân lực, cải thiện cơ sở hạ tầng và đa dạng hóa nền kinh tế để nâng cao vị thế.

Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng có thể sẽ trở thành rào cản đối với Việt Nam trong việc thu hút đầu tư công nghệ từ nước ngoài, đặc biệt nguồn cung điện miền bắc Việt Nam sẽ đối mặt với tình trạng thiếu hụt khi nổi lên như trung tâm của làn sóng đầu tư mới. 

Trước đó, nhiều trang tin quốc tế đưa tin Việt Nam đã kêu gọi nhà cung cấp của Apple là Foxconn tự nguyện giảm sử dụng điện 30% tại các nhà máy lắp ráp thuộc các tỉnh miền Bắc. Tuy nhiên, trước thông tin này, lãnh đạo tỉnh Bắc Giang khẳng định thông tin không chính xác, tỉnh không có chủ trương khuyến khích nhà cung cấp Foxconn của Apple tự nguyện giảm 30% mức sử dụng điện trong nhà máy trên địa bàn tỉnh.