Việt Nam siết chặt quản lý thương mại điện tử: Cấm thuật toán ưu tiên, chống gian lận

Nhằm xây dựng một môi trường kinh doanh trực tuyến lành mạnh và công bằng hơn, Bộ Công Thương Việt Nam đang tích cực xây dựng dự thảo Luật Thương mại điện tử mới, với hàng loạt quy định được kỳ vọng sẽ thay đổi đáng kể cục diện thị trường.

Một trong những điểm nhấn quan trọng nhất của dự thảo là việc cấm các sàn thương mại điện tử sử dụng thuật toán hoặc bất kỳ biện pháp kỹ thuật nào để ưu tiên hoặc hạn chế hiển thị sản phẩm, dịch vụ nếu không công khai rõ ràng tiêu chí sắp xếp. Quy định này nhằm đảm bảo tính minh bạch, ngăn chặn tình trạng thao túng thị trường hoặc ưu ái đối tác thông qua các thuật toán phức tạp.

Dự thảo không chỉ dừng lại ở việc kiểm soát thuật toán mà còn thẳng thắn nêu rõ nhiều hành vi bị nghiêm cấm để bảo vệ người tiêu dùng và duy trì trật tự thị trường. Theo đó, sẽ không được phép lợi dụng danh nghĩa thương mại điện tử để huy động vốn trái phép, thực hiện hành vi lừa đảo, gian dối khách hàng, hay cố ý cung cấp thông tin sai sự thật cho cơ quan quản lý nhà nước.

Đáng chú ý, việc sử dụng thương mại điện tử để tổ chức kinh doanh theo mô hình đa cấp khi chưa được cấp giấy chứng nhận hợp pháp cũng sẽ bị cấm hoàn toàn. Điều này nhằm ngăn chặn các biến tướng của kinh doanh đa cấp trên môi trường trực tuyến, bảo vệ người dân khỏi các rủi ro tài chính.

Bên cạnh đó, dự thảo cũng cương quyết cấm các hành vi kinh doanh hoặc hỗ trợ kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục cấm như hàng giả, hàng nhập lậu, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng không rõ nguồn gốc, quá hạn sử dụng hoặc không đảm bảo chất lượng. Các nền tảng sẽ phải chịu trách nhiệm trong việc kiểm soát và loại bỏ các sản phẩm này.

Ngoài ra, dự thảo còn quy định rõ ràng rằng các tổ chức, cá nhân không được tham gia hay vận hành các nền tảng thương mại điện tử khi chưa đủ điều kiện hoạt động tại Việt Nam hoặc chưa hoàn tất thủ tục pháp lý với cơ quan chức năng. Điều này nhằm quản lý chặt chẽ hơn các nền tảng xuyên biên giới và đảm bảo tuân thủ pháp luật Việt Nam. Một hành vi khác cũng bị cấm là ép buộc người dùng phải đăng ký, sử dụng một nền tảng thương mại điện tử nào đó như điều kiện để được cung cấp dịch vụ, nhằm tránh tình trạng độc quyền và đảm bảo quyền tự do lựa chọn của người tiêu dùng.

Cuối cùng, để đảm bảo sự minh bạch và công bằng, các nền tảng thương mại điện tử sẽ không được phép chặn hoặc làm sai lệch thông tin đánh giá, phản hồi của người dùng về sản phẩm, dịch vụ, tổ chức hoặc cá nhân, trừ khi nội dung đánh giá đó vi phạm pháp luật hoặc trái với chuẩn mực đạo đức xã hội. Điều này giúp người tiêu dùng có được cái nhìn khách quan về sản phẩm và dịch vụ, đồng thời tạo áp lực để người bán nâng cao chất lượng.

Những quy định trong dự thảo Luật Thương mại điện tử mới cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong việc xây dựng một thị trường trực tuyến minh bạch, công bằng và an toàn. Việc siết chặt quản lý là bước đi cần thiết để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh và thúc đẩy sự phát triển bền vững của thương mại điện tử tại Việt Nam trong bối cảnh bùng nổ của nền kinh tế số.