Bưu điện Việt Nam - Hành trình chuyển mình trong kỷ nguyên số

Từ "người đưa thư" đến logistics thông minh

Ngày 15/8 đánh dấu tròn 80 năm phát triển của ngành Bưu điện Việt Nam một hành trình dài từ những lá thư viết tay đi qua nửa thế kỷ đến những kiện hàng được xử lý, phân loại chỉ trong vài giây nhờ công nghệ tự động hóa. Từ "người đưa thư" truyền thống, Vietnam Post nay đã trở thành "mạch máu" của nền kinh tế số, đảm nhận vai trò kết nối con người, hàng hóa và dữ liệu trên phạm vi toàn quốc.

Hiện Vietnam Post vận hành mạng lưới bưu chính lớn nhất cả nước với 13.000 điểm giao dịch, 700 trung tâm khai thác, 4.000 phương tiện vận chuyển, 100 toa tàu container Bắc - Nam cùng hơn 40.000 lao động. Hạ tầng này phủ khắp mọi vùng miền, từ thành thị hiện đại đến vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo nơi nào có người dân, nơi đó có dấu chân người Bưu điện.

Không chỉ bảo đảm tốt các nhiệm vụ chính trị, Bưu điện Việt Nam còn đóng vai trò duy trì dòng chảy vật chất bên cạnh dòng chảy dữ liệu hai yếu tố nền tảng của nền kinh tế số. Sứ mệnh "Bưu điện của nhân dân" vì thế được làm mới bằng công nghệ, với khát vọng kết nối mọi người, mọi miền, mọi lúc, mọi nơi trong một không gian số thống nhất.

Hệ thống dây chuyền chia chọn tự động công suất lớn của Vietnam Post.

Công nghệ - chìa khóa của đổi mới

Công nghệ được coi là "chìa khóa vàng" mở ra giai đoạn phát triển mới của Vietnam Post. Doanh nghiệp hiện đã tự phát triển và làm chủ tới 80% hệ thống phần mềm và giải pháp công nghệ thông tin trong toàn mạng lưới một bước tiến lớn, giúp chủ động trong nâng cấp, tùy biến, tối ưu chi phí và bảo đảm an toàn dữ liệu.

Bên cạnh đó, Vietnam Post đầu tư mạnh mẽ vào tự động hóa, dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI). Tại 7 trung tâm khai thác vùng, hệ thống dây chuyền chia chọn tự động công suất lớn được trang bị, tích hợp công nghệ mã vạch và phân tích hình ảnh bằng AI, giúp định danh, định tuyến bưu gửi chính xác theo thời gian thực, xử lý hàng chục nghìn bưu gửi mỗi giờ với độ chính xác gần như tuyệt đối.

Không dừng ở đó, các công nghệ AI, IoT, Big Data còn được ứng dụng sâu trong quản trị vận tải kho bãi: từ phân tích dữ liệu, dự báo nhu cầu tải trọng đến tối ưu hóa lộ trình và giám sát hành trình theo thời gian thực. Nhờ đó, doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí, rút ngắn thời gian toàn trình, nâng cao độ chính xác và năng suất lao động.

Hướng đến tương lai, Vietnam Post tiếp tục đầu tư vào drone, robot giao hàng, robot trung chuyển AVG và phương tiện tự hành, từng bước hình thành mạng lưới logistics thông minh, tự động và bền vững đáp ứng xu hướng phát triển của logistics 4.0 trên thế giới.

Nếu như trong quá khứ, bưu điện chỉ gắn liền với thư tín, thì hôm nay, Vietnam Post đang chuyển mình mạnh mẽ trở thành hệ sinh thái dịch vụ số toàn diện. Mỗi bưu cục không chỉ là nơi giao nhận hàng hóa, mà là "điểm chạm số" - nơi người dân có thể thực hiện hầu hết các nhu cầu thiết yếu chỉ trong một không gian dịch vụ.

Tại đó, khách hàng có thể gửi hàng, mua sắm hàng tiêu dùng, thực hiện thủ tục hành chính công, sử dụng dịch vụ tài chính - ngân hàng - bảo hiểm số, hay đặt mua nông sản vùng miền qua nongsan.buudien.vn, giao dịch thương mại điện tử qua taphoa.vn, thanh toán an toàn trên nền tảng PostPay.

Nhờ số hóa quy trình và tích hợp đa nền tảng, Vietnam Post đang biến mỗi bưu cục trở thành "trạm tiện ích số của cộng đồng", nơi người dân nông thôn, vùng sâu, vùng xa có thể tiếp cận dịch vụ số như ở đô thị. Đây cũng là cách doanh nghiệp góp phần thu hẹp khoảng cách số, thúc đẩy tài chính toàn diện và hỗ trợ chính quyền điện tử cấp cơ sở.

Mô hình này không chỉ nâng cao trải nghiệm người dùng, mà còn tái định nghĩa cách người dân tiếp cận dịch vụ công, thương mại và tài chính số, giúp Bưu điện Việt Nam tiếp tục giữ vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Hướng tới năm 2030, Vietnam Post đặt mục tiêu trở thành doanh nghiệp công nghệ hàng đầu trong lĩnh vực bưu chính - logistics - tài chính số, đồng thời đóng góp tích cực vào xây dựng hạ tầng dữ liệu quốc gia và phát triển kinh tế số, xã hội số.

Doanh nghiệp xác định bốn trụ cột chiến lược gồm: Logistics hiện đại, tài chính bưu chính số, phân phối bán lẻ kết hợp online - offline, dịch vụ hành chính công trực tuyến.

Trên nền tảng đó, Vietnam Post triển khai khung chuyển đổi số Logistics 4.0, hiện đại hóa hạ tầng, tối ưu hóa vận hành và ứng dụng sâu rộng các công nghệ tiên tiến như AI, IoT, Big Data. Song song, doanh nghiệp đẩy mạnh các mô hình dịch vụ số, tài chính số, thanh toán số, hình thành mạng lưới logistics số hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh và thương mại điện tử hướng tới mục tiêu phát triển xanh, bền vững.

Đến năm 2030, Vietnam Post phấn đấu doanh thu dịch vụ số đạt 1.000 tỷ đồng, tỷ lệ cơ giới hóa logistics đạt 80%, số hóa 99% sản phẩm và 100% quy trình, đồng thời ứng dụng 100% công nghệ AI và Big Data trong sản xuất, chăm sóc khách hàng.

Những mục tiêu này không chỉ thể hiện tầm nhìn dài hạn, mà còn khẳng định quyết tâm chuyển đổi từ doanh nghiệp bưu chính truyền thống sang doanh nghiệp công nghệ hạ tầng số, góp phần hình thành nền logistics quốc gia thông minh và hệ sinh thái dịch vụ số toàn diện.

Bưu điện Việt Nam không chỉ thay đổi bằng công nghệ, mà đang tái định nghĩa bản chất của ngành bưu chính từ vận chuyển thư từ, hàng hóa đến vận chuyển dữ liệu, tri thức và giá trị số.

Trong kỷ nguyên chuyển đổi số, mỗi kiện hàng được gửi đi không chỉ là vật chất, mà là một mắt xích của nền kinh tế số, một phần trong dòng chảy kết nối người dân, doanh nghiệp và Chính phủ.

Từ "người đưa thư" của 80 năm trước, đến "doanh nghiệp công nghệ hạ tầng số" hôm nay, Vietnam Post đang chứng minh rằng: Đổi mới bằng công nghệ chính là con đường duy nhất để giữ vững sứ mệnh kết nối và phát triển. Công nghệ và chuyển đổi số không chỉ làm thay đổi cách thức vận hành, mà đang định hình lại vị thế của Bưu điện Việt Nam hạ tầng số thiết yếu của quốc gia trong kỷ nguyên mới.