Cánh đồng mới của nông nghiệp thông minh

Drone và robot đang giúp nông nghiệp Việt Nam chuyển mình mạnh mẽ, từ phun thuốc, gieo trồng đến thu hoạch. Sự kết hợp giữa công nghệ, dữ liệu và trí tuệ nhân tạo không chỉ nâng cao năng suất mà còn thay đổi tư duy sản xuất của người nông dân. Từ Đồng Tháp, Nghệ An đến An Giang, những cánh đồng thông minh đang dần hình thành, mở ra tương lai nông nghiệp xanh bền vững hơn.

Không còn cảnh người nông dân oằn lưng phun thuốc giữa đồng hay dõi mắt theo mùa vụ, drone và robot đang làm thay đổi diện mạo nông nghiệp Việt Nam. Công nghệ mới này giúp tiết kiệm công sức, chi phí và nâng cao năng suất. Từ cánh đồng lúa miền Tây đến vườn cây ở Tây Nguyên, những thiết bị thông minh này đang mở ra cánh cửa mới cho một nền nông nghiệp hiện đại, chính xác và bền vững.

Khi máy móc biết “làm ruộng”

Drone hiện diện ngày càng nhiều trên các cánh đồng lúa, vườn cây ăn trái và vùng trồng rau công nghệ cao. Tại Đồng Tháp, hợp tác xã Tân Cường sử dụng drone phun thuốc bảo vệ thực vật trên diện tích hơn 200 ha, rút ngắn thời gian phun từ ba ngày xuống chỉ còn vài giờ, lượng thuốc giảm gần 20%. Nông dân không còn phải lội ruộng giữa nắng, cũng tránh được nguy cơ ngộ độc hóa chất. Ở Thanh Hóa và Nghệ An, các tổ dịch vụ nông nghiệp đã đưa vào sử dụng drone phun phân, rải hạt, thậm chí giám sát sâu bệnh qua hình ảnh truyền về máy tính.

DJI Agras T50. Ảnh: Báo Tuyên Quang điện tử

Thị trường thiết bị thông minh phục vụ nông nghiệp cũng sôi động hơn, điển hình như dòng drone nông nghiệp DJI Agras T50 với mức giá và dung tích bình chứa đa dạng, giúp nông dân lựa chọn tùy quy mô sản xuất. Cùng lúc đó, các nhóm khởi nghiệp trong nước phát triển robot đồng ruộng phù hợp với điều kiện canh tác Việt Nam. Dự án Airboots của nhóm kỹ sư trẻ Việt từng gây chú ý khi giới thiệu robot phun thuốc và chăm sóc cây trồng có khả năng tự cân bằng trên địa hình ngập nước, mở hướng đi mới cho công nghệ nông nghiệp nội địa.

Những mô hình này không chỉ dừng lại ở việc cơ giới hóa sản xuất mà còn gắn liền với chuyển đổi số. Một số doanh nghiệp lớn ứng dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích dữ liệu đất, dự báo sâu bệnh và xác định liều lượng phân bón tối ưu. Các robot tích hợp camera AI có thể nhận diện độ chín của quả, giúp nông dân chọn đúng thời điểm thu hoạch. Nhờ đó, năng suất và chất lượng nông sản tăng rõ rệt so với cách làm thủ công trước đây.

Nông nghiệp đổi thay từ cánh đồng đến chuỗi giá trị

Với sự xuất hiện của drone và robot, nông dân không cần đầu tư thiết bị riêng mà thuê dịch vụ phun theo vụ, khiến chi phí giảm đáng kể. Hợp tác xã có thể đầu tư robot tự động thu hoạch, phân loại sản phẩm, từ đó rút ngắn chuỗi sản xuất và kiểm soát chất lượng tốt hơn. Tại An Giang, một hợp tác xã lúa ứng dụng drone phun thuốc đã giảm được 30% chi phí nhân công, năng suất tăng thêm 15% so với trước.

Máy bay không người lái HLD-18 được Viện Nghiên cứu ứng dụng công nghệ cao Hòa Lạc (HIRA) nghiên cứu chế tạo. (Ảnh: Viện Nghiên cứu ứng dụng công nghệ cao Hòa Lạc). Ảnh: Báo Nhân dân

Một số doanh nghiệp thử nghiệm dùng drone vận chuyển vật tư nông nghiệp ở những địa bàn đặc thù như tại vùng ngập lụt miền Tây hoặc vùng đồi dốc phía Bắc. Việc vận chuyển mẫu vật, thuốc hoặc phân bón bằng đường không giúp tiết kiệm thời gian, giảm hư hỏng và tổn thất. Các trung tâm đào tạo kỹ thuật vận hành thiết bị được thành lập, cung cấp nhân lực cho hợp tác xã, doanh nghiệp, hình thành chuỗi dịch vụ nông nghiệp hiện đại.

Dữ liệu từ drone, cảm biến và robot được thu thập, xử lý trên nền tảng số giúp người quản lý điều hành chính xác từng vụ mùa. Nhân lực trẻ am hiểu kỹ thuật bắt đầu gắn bó với nông nghiệp theo hướng mới – nơi công nghệ hòa cùng kinh nghiệm đồng ruộng, hình thành nên một hệ sinh thái công nghệ mới.

Cánh đồng Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Drone và robot không chỉ giúp người nông dân làm việc hiệu quả hơn mà còn thay đổi tư duy sản xuất, đưa nông nghiệp Việt tiến gần hơn đến mô hình thông minh, hiện đại, thân thiện với môi trường – nơi công nghệ trở thành người bạn đồng hành của mỗi mùa vụ.